انواع حمله عصبی؛ ۵ نوع حمله پانیک و نحوه مقابله با آن‌ها

حمله عصبی چیست؟ حمله عصبی یا حمله پانیک (Panic Attack) به یک دوره ناگهانی ترس و واکنش‌های فیزیکی شدید گفته می‌شود که بدون ظهور هیچ‌گونه خطر واقعی یا علت ظاهری ایجاد می‌شود. انواع حمله عصبی وجود دارد که برخی از آن‌ها می‌توانند بسیار ترسناک باشند. هنگامی که حمله عصبی رخ می‌دهد، افراد ممکن است فکر کنند کنترل خود را از دست داده و در حال حمله قلبی یا حتی مرگ هستند. در ادامه این مقاله با پنج نوع حمله عصبی و علائم آن‌ها آشنا خواهیم شد.

علائم حمله عصبی

علائم شایع حمله عصبی عبارت‌اند از:

• احساس درد یا ناراحتی در قفسه سینه
• لرز یا گرگرفتگی
• تعرق زیاد
• ترس از مردن
• ترس از دست دادن کنترل یا دیوانه شدن
• احساس خفگی
• احساس بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن
• تپش قلب یا تند شدن ضربان قلب
• حالت تهوع یا درد شکم
• تنگی نفس یا احساس خفگی

تازه‌ترین تحقیقات نشان داده‌اند که افراد با بیماری‌های پوستی سطح بالاتری از استرس و اضطراب را تجربه می‌کنند که می‌تواند روی بروز علائم حمله عصبی تاثیر بگذارد. این تحقیق نشان داد که بیماران مبتلا به بیماری‌های پوستی ممکن است در پردازش احساسات مثبت مشکل داشته باشند که این موضوع باعث بروز اضطراب و حملات عصبی می‌شود.

اگر به بیماری پوستی خاصی مبتلا هستید و علائم حمله عصبی را دارید، توصیه می‌کنیم در کنار مراجعه به نورولوژیست، به دکتر پوست تهران نیز مراجعه کنید.

انواع حمله عصبی: حملات عصبی مورد انتظار

حمله پانیک مورد انتظار (Expected Panic Attacks) حمله‌ای است که توسط یک محرک محیطی که فرد از آن آگاه است، شروع می‌شود. به‌عنوان مثال، روبه‌رو شدن فرد با چیزی که از آن می‌ترسد یا موقعیت‌هایی که ممکن است برای او اضطراب ایجاد کند. توجه داشته باشید که این به آن معنا نیست که موقعیت‌های اضطراب‌آور همیشه باعث حملات پانیک می‌شوند؛ اما این موضوع می‌تواند تاثیر زیادی روی افراد مستعد حملات پانیک داشته باشد.

هنگامی که یک حمله پانیک مورد انتظار رخ می‌دهد، باعث می‌شود فرد از محرک محیطی اجتناب و دوری کرده تا از حملات آینده جلوگیری کند. این اتفاق تاثیر مضر و محدودکننده‌ای بر زندگی فرد گذاشته و کیفیت زندگی او را کاهش می‌دهد.

انواع حمله عصبی: حملات عصبی غیر منتظره

حملات پانیک غیر منتظره (Unexpected Panic Attacks) هیچ محرک آشکاری ندارند و می‌توانند در هر مکان و هر زمان رخ دهند. حملات عصبی غیر منتظره نه‌تنها آزاردهنده هستند؛ بلکه می‌توانند منجر به ترس دائمی از وقوع این اتفاق شوند. حملات عصبی مکرر و غیر منتظره و ترس دائمی که اغلب با آن همراه است، معمولا به‌عنوان اختلال پانیک (Panic Disorder) شناخته می‌شود.

حملات عصبی غیر منتظره اغلب به‌دلیل محرک‌های داخلی مانند تغییر ریتم تنفس در اثر فعالیت بدنی یا چرخش خفیف سر در اثر ایستادن خیلی سریع رخ می‌دهند. با اینکه این تغییرات طبیعی هستند؛ اما مغز به اشتباه آن را خطرناک تفسیر کرده و منجر به حمله عصبی می‌شود.

انواع حمله عصبی: حملات عصبی حالت جنگ-پرواز

حمله پانیک زمانی اتفاق می‌افتد که مغز تصور می‌کند فرد در خطر است؛ بنابراین شروع به پمپاژ خون سریع‌تر به عضلات می‌کند تا فرد را برای دفاع از خود یا فرار آماده کند. رایج‌ترین نوع حمله عصبی، حمله پانیک حالت جنگ-پرواز (Fight-Flight Mode Panic Attack) بوده و علائمی مانند افزایش ضربان قلب، تنفس سریع، احساس درد در قفسه سینه و حتی سرگیجه دارد.

انواع حمله عصبی: حملات عصبی شبانه

حملات پانیک شبانه (Nocturnal Panic Attacks) زمانی رخ می‌دهد که فرد به‌طور غیر منتظره‌ای با علائم وحشت از خواب بیدار می‌شود. این اتفاق می‌تواند باعث ترس فرد از خواب شود یا کیفیت خواب را کاهش دهد. ترس از خوابیدن فرد را نسبت به علائم احتمالی حمله عصبی هنگام خواب، حساس‌تر کرده و این باور را تقویت می‌کند که خوابیدن خطرناک است. ترس از خوابیدن می‌تواند منجر به محرومیت از خواب شود که چالش‌های سلامت روان را تشدید کرده و کیفیت زندگی فرد را کاهش می‌دهد.

علت حملات عصبی شبانه هنوز ناشناخته هستند؛ اما برخی تحقیقات بیان می‌کنند که ترکیبی از حساسیت به تغییر در سرعت تنفس و ترس از بی‌اختیاری (از کنترل خارج شدن) در هنگام خواب می‌تواند منجر به این حملات شوند.

انواع حمله عصبی: حملات عصبی تجزیه‌ای

حالت انجماد یا حمله پانیک تجزیه‌ای (Dissociative Panic Attack) یک حمله عصبی شدید است که در آن مغز تصور می‌کند در حالت تهدید شدیدی قرار داشته و نمی‌تواند این تهدید را کنترل کند. در این نوع حمله عصبی فرد احساس می‌کند که از بدن یا محیط اطراف خود جدا شده است. حمله عصبی تجزیه‌ای اغلب برای کسانی به وجود می‌آید که مبتلا به استرس پس از سانحه (PTSD) هستند.

درمان انواع حمله عصبی

یک فرد مبتلا به حمله عصبی ممکن است محدودیت‌های زیادی را به‌دلیل وضعیت خود تجربه کند. به‌عنوان مثال، او از موقعیت‌هایی که حدس می‌زند دچار حمله عصبی خواهد شد، اجتناب می‌کند. بسیاری از افراد مبتلا به این وضعیت، احساس شرمندگی کرده و می‌ترسند که به‌دلیل تجربه این علائم، قضاوت یا مسخره شود.

این وضعیت ممکن است برای هر فردی ایجاد شود و درمان به‌موقع می‌تواند از شدید شدن علائم و تبدیل شدن آن به اختلال پانیک جلوگیری کند. اگر در حال تجربه کردن حملات عصبی هستید، توصیه می‌کنیم به یک متخصص اعصاب و روان مراجعه کنید.

جمع‌بندی

در این مقاله انواع حمله عصبی را بررسی کردیم. اگر حملات عصبی به‌طور مکرر و غیر منتظره ادامه پیدا کنند، ممکن است فرد به اختلال پانیک مبتلا شود. اگرچه حملات پانیک به خودی خود تهدید‌کننده زندگی نیستند؛ اما می‌توانند به‌طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تاثیر بگذارند. خوشبختانه این وضعیت قابل درمان بوده و هرچه زودتر تشخیص داده شود، سریع‌تر نیز درمان و مدیریت خواهد شد.