محمدمهدی سلامی مروری اجمالی بر وضعیت «عزت ملی» در دوران قاجار و پهلوی

محمدرضاشاه نیز در دوران سلطنت اش، با اقدامات ماجراجویانه و غیرمنطقیِ خود ـ که عمدتاً از خویِ وابستگی و تعلق خاطرش به غرب نشأت می گرفت ـ بخش اعظمی از سرمایه ی کشور را در مسیری غیرلازم و نادرست هدر داد.

- مقدمه عزت ملی، در تعریفی بسیط، بیان گر میزان اقتدار و غرور یک ملت است و عینیت یافتن آن در هر ملتی، طبعاً به مؤلفه های مختلفی بستگی دارد که از جمله ی آن ها می توان به اقتدار اقتصادی و سیاسی، اقتدار نظامی، حفظ تمامیت ارضی، اقتدار فرهنگی و.

اشاره نمود.

حال برای آن که عزت ملت ایران در دوران قاجار و پهلوی، اجمالاً مورد ارزیابی قرار گیرد، لازم است این عزت مندی را از منظر چند مؤلفه ی پیش گفته، در ضمنِ بیان چند مصداق، بررسی کنیم.

  اقتدار اقتصادی، سیاسی و نظامی ایران در دوران قاجار و پهلوی اوضاع اقتصادی و سیاسی ایران تا پیش از دوران قاجار، وضعیت متغیری داشت.

اگرچه در دوران صفوی ـ خصوصاً شاه عباس اول ـ برخی از مؤلفه های اقتدارگرایانه در حوزه ی سیاست خارجی و اقتصاد، بهبود یافت (مثلاً ایران به بزرگ ترین صادرکننده ی ابریشم در دنیا تبدیل شد[1])، اما با سقوط اصفهان، تا چندین سال، مجدداً هرج ومرج بر کشور حکم فرما بود تا آن که نادرشاه به قدرت رسید.