سیاست خارجی دولت هاشمی رفسنجانی تعامل گرایی تجربه ای شکست خورده

دولت هاشمی رفسنجانی توسعه را با نگاه به آن سوی مرزها، در صدر و اولویت برنامه های دولتی قرار داد.

توسعه ای که بیش از آنکه نگاه به درون داشته باشد، - کمک از خارج را کلید موفقیت می دانست و بیش از آنکه به پتانسیل های داخلی توجه کند، بهبود روابط با قدرت های غربی را ضامن توسعه تلقی می کرد.

توسعه، پیشرفت و آبادانی از جمله مفاهیمی است که در بیش از یک سده اخیر ذهن اغلب روشن فکران و سیاست مداران ایرانی را به خود مشغول ساخته است.

ذهنیت ایرانی پس از تهاجم روس ها به ایران و انعقاد قراردادهای ننگین گلستان و ترکمانچای، در عرض مدت کوتاهی با وقایع و تحولاتی که در جهان غرب طی سده ها شکل گرفته و تکامل یافته بود، آشنا شد.

در حقیقت، برخورد ایران با جهان غرب که با بُعد نظامی آغاز شد، به تدریج و در طول زمان ابعاد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حتی علمی نیز به خود گرفت.

بدین ترتیب مفهوم توسعه که روند آن در غرب بسیار طولانی مدت و تدریجی بود، به عاریت گرفته شد و به تدریج مدل های مختلف آن برای ایران نسخه پیچی شد.

مدل هایی که بعضاً هیچ گونه سنخیتی با بافتار و بستر جامعه ایرانی نداشت و بدون در نظر گرفتن تحولات تاریخی کشورمان طی قرن های متمادی، به دنبال شبیه سازی جامعه ایرانی با روندی بود که کشورهای غربی طی کردند.