مسئولیت کیفری فردی رییس جمهور آمریکا در قبال جنایت تجاوز؛ اقرار ترامپ به مثابه سند احراز «عنصر روانی» در پیگرد بین المللی

در تاریخ 6 نوامبر 2025، اظهارات بی سابقه دونالد ترامپ مبنی بر «مسئولیت کامل» و «هدایت مستقیم» حمله نظامی ژوئن 2025 اسراییل به ایران، نه تنها مسئولیت دولت ایالات متحده را تثبیت کرد (بر مبنای دکترین کرافورد)، - مقدمه: تقاطع مسئولیت دولت و مسئولیت فردی حقوق کیفری بین الملل، پس از آزمون های نورنبرگ و توکیو، اصلی بنیادین را تثبیت کرد: مسئولیت کیفری فردی Individual Criminal Responsibility) ) مقامات عالی رتبه، حتی در صورت انتساب عمل به دولت، باقی است.

در این چارچوب، جنایت تجاوز ( Crime of Aggression) ، فاحش ترین تخلف بین المللی، به دلیل ماهیت تصمیم گیری آن در بالاترین سطوح رهبری، نیازمند اثبات دقیق عنصر روانی Mens Rea) ) است.

در تاریخ 6 نوامبر 2025، اظهارات بی سابقه دونالد ترامپ مبنی بر مسئولیت کامل و هدایت مستقیم حمله نظامی ژوئن 2025 اسراییل به ایران، نه تنها مسئولیت دولت ایالات متحده را تثبیت کرد (بر مبنای دکترین کرافورد)، بلکه عملاً یک سند اثباتی منحصر به فرد برای احراز عنصر روانی لازم برای پیگرد کیفری فردی مقامات ارشد را فراهم آورد.

این یادداشت، با تمرکز بر ماده 8 مکرر اساسنامه رم ICC))، به تحلیل ارزش حقوقی این اقرار در مسیر پیگرد مقامات عالی رتبه می پردازد و موانع شکلی را با نگاهی واقع گرایانه بررسی می کند.