‍ بیهقی پدر نثر فارسی و پیشگام روایت غیرخطی

در منطق روایت کلاسیک، این روش خطرناک و به اصطلاح خلاف آن روشی است که کارگردانی چون هیچکاک شهرتش را با آن بدست آورده است؛ زیرا افشای پایان معمولاً از تعلیق می کاهد.

- در منطق روایت کلاسیک، این روش خطرناک و به اصطلاح خلاف آن روشی است که کارگردانی چون هیچکاک شهرتش را با آن بدست آورده است؛ زیرا افشای پایان معمولاً از تعلیق می کاهد.

اما بیهقی با قدرتی روایی بی نظیر، برعکس عمل می کند.

 ✍️ سهند ایرانمهر بیهقی را معمولاً با لقب پدر نثر فارسی می شناسند، اما از منظری دقیق تر می توان او را یکی از پیشگامان روایت غیرخطی در ادبیات جهان دانست؛ نویسنده ای که قرن ها پیش از آنکه نظریه پردازان روایت و سینما اصطلاح فلاش بک (Flashback) را بسازند، در نثر خود ساختاری مشابه را به کار گرفته بود.

در نظریه ی روایت، فلاش بک به تکنیکی گفته می شود که در آن نظم زمانی رویدادها دگرگون می شود: پایان یا نتیجه ی ماجرا در ابتدا روایت می گردد و سپس راوی با بازگشت به گذشته، مسیر رسیدن به آن فرجام را شرح می دهد.

این شگرد که به آنالپس (Analepsis) نیز معروف است، از ابزارهای بنیادین روایت مدرن در ادبیات و سینماست؛ نمونه های شناخته شده ی آن را می توان در فیلم هایی چون همشهری کین، اثر اورسن ولز، یادگاری، اثر کریستوفر نولان، یا در رمان هایی چون گتسبی بزرگ (فیتزجرالد) و خشم و هیاه