از چاله به چاه؛ روایتی از نهم آبان سالروز انقراض قاجاریه و آغاز حکومت پهلوی

در نهم آبان 1304 با رای مجلس سلطنت قاجاریه رسما منقرض و حکومت پهلوی به رهبری رضا شاه آغاز شد.

- به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛ ماده واحده - مجلس شورای ملی به نام سعادت ملت انقراض سلطنت قاجاریه را اعلام نموده و حکومت موقتی را در حدود قانون اساسی و قوانین موضوعه مملکتی به شخص آقای رضا خان پهلوی واگذار می کند - تعیین تکلیف حکومت قطعی موکول به نظر مجلس مؤسسان است که برای تغییر مواد 36 - 37 - 38 - 40 متمم قانون اساسی تشکیل می شود.

این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه نهم آبان ماه یک هزار و سیصد و چهار شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید .

روز نهم آبان و این ماده واحده مجلس شورای ملی، یادآور یکی از نقاط سرنوشت ساز در تاریخ معاصر ایران است؛ روزی که با انقراض رسمی سلسله قاجار و روی کار آمدن رضاخان پهلوی، فصل جدیدی در حیات سیاسی و اجتماعی کشور گشوده شد.

این رویداد را نمی توان تنها به عنوان جایگزینی یک سلسله با سلسله دیگر قلمداد کرد، بلکه باید آن را نشانه ای از بحران عمیق ساختاری در جامعه ایران دانست.

تحلیل این واقعه نیازمند واکاوی ریشه های فروپاشی قاجار و عواملی است که موجبات ظهور پهلوی اول را فراهم آورد.

حکمرانی قاجار ها که در سال 1174 شمسی (1210 قمری) با اقتدار آقا محمدخان قاجار آغاز شده بود، اکنون پس از چند دهه، با چالش های عمیق ساختاری مواجه