فرصت ها و چالش های تکمیل زنجیره ارزش در صنعت پتروشیمی ایران

نخبگان صنعت پتروشیمی امروز به صد زبان می گویند که؛ «تکمیل زنجیره ارزش»، کلید اصلی جهش صنعت پتروشیمی در ایران است.

آنچه این طیف از مردان کارآزموده پتروشیمی را نگران کرده است، - این در حالی است که تولیدات پتروشیمی ایران بر محصولات معدودی همچون؛ متانول، اوره و اتیلن متمرکز شده است.

به همین جهت، سهم ایران از محصولات با ارزش افزوده بالا (مانند پلیمرهای مهندسی، افزودنی ها، رزین های خاص) بسیار پایین تر از انتظارها و قابلیت های آن است.

در چنین شرایطی، کارشناسان هشدار می دهند که ادامه الگوی سنتی تولید بویژه روند خام فروشی، ضمن کاهش ارزش اقتصادی صادرات، جایگاه ایران را در بازارهای جهانی پتروشیمی تنزل خواهد داد.

در نگاه بزرگان صنعت پتروشیمی، زنجیره ارزش، مجموعه فرآیندی است که از استخراج مواد خام مانند نفت و گاز آغاز شده و با تبدیل آنها به محصولات پایه (نظیر اتیلن و متانول)، محصولات میانی (مانند پلیمرها) و نهایتا محصولات نهایی (از جمله پلاستیک ها، کودهای شیمیایی و مواد تخصصی) ادامه می یابد.

این زنجیره شامل سه بخش اصلی بالادستی (استخراج و پالایش)، میان دستی (تولید محصولات پایه) و پایین دستی (تولید محصولات نهایی) است.