بازخوانی تاریخ؛ مرور احکام حکومتی رهبرانقلاب: حکم هایی که تاریخ ساز شدند

حکم حکومتی یکی از مفاهیم کلیدی در نظام حقوقی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران است که ریشه در نظریه ولایت فقیه دارد.

امفهوم حکم حکومتی به عنوان ابزاری برای مدیریت چالش های نظام و حفظ مصالح عمومی به کار گرفته شده است.

- به گزارش تابتاک، حکم حکومتی اگرچه بر احکام شرعی مقدم است، ریشه در شرع دارد و لازم الاجرا است؛ با این تفاوت که قابل تغییر و تابع مصلحت زمان است.

اهداف صدور چنین احکام ویژه ای عبارتند از جلوگیری از اختلال در نظام، حفظ توازن بین معنویت و مادیات، یا رفع موانع اجرایی که تحت قوانین موجود قابل حل نیستند.

برخلاف فتوا که بیان حکمی کلی و شرعی است، حکم حکومتی معمولاً مصداقی و جزیی بوده و برای اجرا در موقعیت های خاص صادر می شود.

از منظر فقهی، برخی فقها مانند امام خمینی معتقدند که حکم حکومتی از احکام اولیه اسلام است و مقدم بر احکام فرعی مانند نماز و حج است.

در مقابل، برخی دیگر مانند آیت الله مکارم شیرازی آن را در طول احکام اولیه و ثانویه و ابزاری برای اجرای آنها می دانند.

از منظر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، احکام حکومتی در اصول 57 و 110 به صورت ضمنی به رسمیت شناخته شده اند.

اصل 57 قوای سه گانه را تحت نظارت ولایت مطلقه فقیه قرار داده و اصل 110 وظایفی مانند حل معضلات نظام و تعیین سیاست های کلی را به رهبر واگذار کرده است.