نقدی بر سخنان دکتر محسن رنانی؛ تأثیر ازدواج فامیلی یا چندهمسری بر «ضخامت کورتکس مغزی» و پیوند آن با توسعه!

رییس انجمن ژنتیک پزشکی ایران در روزگاری که مرزهای دانش باریک و پیچیده شده، باید گفت که عصر متخصص همه چیزدان گذشته است.

دیگر مادر دهر چون پورسینا نخواهد زایید که ذوالفنون باشد! حتی فرزانگان، اگر بی احتیاط به قلمرو علوم خارج از تخصص خود پا بگذارند، ممکن است دچار لغزش های متدولوژیک شوند.

دکتر محسن رنانی نیز در این سخن دچار یک خطای رایج در تحلیل شده است: پیوند دادن چند موضوع پراکنده برای اثبات یک فرضیه که به ظاهر جذاب اما از نظر علمی بی پایه است.

سخنان اخیر وی –هرچند احتمالاً از سر دغدغه و نه بدخواهی– از همین جنس است.

او می گوید: چندهمسری و ازدواج فامیلی، طی قرن ها در برخی جوامع نهادینه بوده و این موضوع روی ضخامت کورتکس مغزی افراد تأثیر گذاشته است؛ به طوری که ضخامت کورتکس مغزی اروپاییان بیشتر از آسیایی هاست و از آن جا که کارکرد عقلانیت فرد از کورتکس نشأت می گیرد، این تفاوت تأثیر مستقیمی بر توسعه دارد .

این سخنان، بعید است سهو لسان باشد.

بهانه مرسوم تقطیع هم جواب نیست.

این نوشته در پی آن است تا از منظر ژنتیک، طب، علوم اعصاب و اقتصاد توسعه به بررسی انتقادی این ادعا بپردازد.

چند نکته قابل تأمل و در عین حال قابل نقد بر آن جملات:   الف) پیوند دادن توسعه با تغییرات ژنتیکی یا فیزیولوژیکی: وی میان توسعه و ویژگی های زیستی مانند ضخامت قش