از توافق امنیتی تا مشارکت اقتصادی با محوریت بخش خصوصی

در سال های 2024 و 2025، تحولات ژئو-اقتصادی در خاورمیانه به ویژه در جهان عرب، به گونه ای شتاب گرفته اند که بازنگری در سیاست های منطقه ای ایران را به ضرورتی راهبردی بدل کرده است.

عربستان سعودی نه تنها به عنوان بزرگ ترین اقتصاد عربی، بلکه به عنوان یکی از بازیگران در حال صعود به باشگاه پنج اقتصاد برتر جهان شناخته می شود.

بازیگری که نه فقط به پشتوانه دلارهای نفتی، بلکه با رویکردی نوین و آینده نگرانه در حال بازتعریف نقش خود در اقتصاد جهانی است.

این در حالی است که ایران متاثر از تحریمهای ظالمانه غرب،  همچنان با نرخ پایین جذب سرمایه خارجی، فرسودگی زیرساخت های تجاری و فقدان روابط بانکی بین المللی مواجه است.

در این میان، نوافق امنیتی میان ایران و عربستان در مارس 2023، هرچند گامی مثبت در عادی سازی روابط  دو کشور بود، اما از منظر ریاض، اساساً توافقی امنیت محور و نه مقدمه ای برای گسترش روابط اقتصادی تلقی شده است و این موضوع در بی انگیزگی طرف سعودی برای اعزام هیات های اقتصادی و هم چنین سختگیری های بسیار برای پذیرش هیات های تجاری ایرانی نمود داشته است.

در واقع، عربستان ترجیح داده است هرگونه تعامل اقتصادی با ایران را از فضای سیاست زدگی دور نگه دارد و بر بازیگران بخش خصوصی خالص و نه حتی خصولتی تکیه کند که اگر این روند نیز ادامه یابد امیدهای