توتون و تنباکو؛ قصه تاریخی دودی که ایران را فراگرفت

ایران سرزمینی است با تاریخ هزاران ساله، اما برخی عادات و کالاها هستند که ورودشان، موجی از تغییرات اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی را به همراه آورده اند.

- ایران سرزمینی است با تاریخ هزاران ساله، اما برخی عادات و کالاها هستند که ورودشان، موجی از تغییرات اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی را به همراه آورده اند.

توتون و تنباکو، از جمله این وارداتی است که نه فقط سبک زندگی، بلکه ساختار اقتصادی و حتی مسیر تاریخ سیاسی ایران را نیز دگرگون کرد.

اما این گیاه چگونه و از چه زمانی پا به خاک ایران گذاشت و چگونه از عادت اشرافی به جزیی جدایی ناپذیر از زندگی مردم بدل شد؟ ورود نخستین دانه ها: از پرتغال تا دربار صفویه به گزارش دیروزبان، ورود تنباکو به ایران به طور دقیق به قرن شانزدهم میلادی (دوره صفویه) بازمی گردد.

در آن زمان، پرتغالی ها که از نخستین اروپاییان حاضر در ایران بودند، دانه های این گیاه را به همراه خود آوردند و به تدریج آن را در خاک ایران کشت کردند.

نخستین نشانه های مصرف تنباکو، نه در میان مردم عادی، بلکه در دربار صفوی و میان اشراف و بزرگان دیده شد.

دود کردن تنباکو، ابتدا نشانه ای از تجدد و تعلق به طبقه فرادست بود و قلیان و چپق به عنوان ابزارهای لوکس در مجالس شاهان و درباریان جای گرفتند.