صیانت از «هسته سخت نظام» چرا و چگونه

، یادداشت محمدمهدی رحمتی، مدیرمسئول گروه رسانه ای مهر: واژه ای جدید؛ پر ابهام و پرتکرار شاید در سال های پایانی دهه شصت میلادی بود که نخستین بار ایمره لاکاتوش فیلسوف مجارستانی الاصل واژه هسته سخت را در برابر نظریه ابطال پذیری پوپر در کتاب رشد معرفت ارائه کرد و توضیح داد که برخلاف تصور پوپر، ابطال ساختار اصلی یک نظریه به راحتی امکان پذیر نیست؛ بلکه کمربندی محافظ از نظریه های جانبی بر اساس نگاه مدافعان هسته سخت نظریه شکل می گیرد و از آن در برابر فروریختن محافظت می کند.

این تصور را نداشت که کلمه کلیدی نظریه او به واژه ای پرتکرار در ادبیات سیاسی ایران بدل شود.

در سال های اخیر واژه هسته سخت به ادبیات سیاسی کشور اضافه شده و با توجه به روند پر شتاب تغییرات و چالش هایی که کشور با آن مواجه بوده است در تحلیل های سیاسی پرتکرار، به کار رفته است.

برخی از اندیشمندان سیاسی البته این مفهوم را برگرفته از واژه Deep State می دانند که نخستین بار پس از به قدرت رسیدن کمال آتاتورک و استفاده او از ارتش به عنوان حافظ اصول جمهوری ترکیه مطرح شد.

هر چند به نظر می رسد این تعبیر درست نیست و این واژه در زبان فارسی به دولت پنهان ترجمه شده است و اگر چه نزدیکی های مفهومی با هسته سخت دارد اما بدان معنا نیست.