دایره شوم تولید تورم و پیامدهای آن

اقتصاد کشور گرفتار یک دایره شوم تولید تورم مستمر و فزاینده شده است.

نقطه آغاز این دایره شوم کسری بودجه دولت است.

کسری بودجه دولت ناشی از بیشتر بودن هزینه های دولت از درآمدهای آن است.

هزینه های دولت شامل هزینه های جاری دستگاه های دولتی، هزینه های عمرانی، پرداخت یارانه های مستقیم، کمک به صندوق های بازنشستگی و امور رفاهی مانند یارانه های دارو و بیمه های همگانی است.

درآمدهای دولت عمدتا از صادرات نفت میعانات و گاز و مالیات و بخشی نیز از فروش شرکت ها و دارایی های ثابت تامین می شود.

برآورد معاون سازمان برنامه و بودجه این بود که در سال 1401 کسری بودجه حدود 790هزار میلیارد تومان بوده است.

وقتی هزینه های دولت بیشتر از درآمدهای آن است، دولت عمده کسری بودجه خود را به طور مستقیم یا غیرمستقیم از بانک مرکزی تامین می کند.

روش مستقیم، استقراض دولت از بانک مرکزی است.

روش غیرمستقیم، فروش اوراق قرضه به بانک های تجاری یا اخذ وام از آنهاست.

بانک های تجاری اوراق خریداری شده را به بانک مرکزی واگذار کرده و از بانک مرکزی وجه آن را دریافت می کنند یا به پشتوانه طلبشان از دولت از بانک مرکزی استقراض می کنند.

نتیجه تامین مالی مستقیم و غیرمستقیم از بانک مرکزی افزایش پایه پولی و نقدینگی در کشور است.