عقل گرایی و خِرَدورزی در نگاه فردوسی

وی در آغاز شاهنامه، زبان به ستایش خرد باز کرده و آن را برترین شاهکار آفرینش می داند.

تاثیر این سخن خالق شاهنامه را بر سرایندگانِ پس از وی نیز می توان به روشنی مشاهده کرد؛ - به گزارش خبرنگار فرهنگی تابناک، خِرَد و دانایی از برترین موهبت ها و نعمت های خداوند بلند مرتبه به بشریت بوده و به وسیله آن، انسان از دیگر موجودات تمایز می یابد.

تفاوت میان انسان ها و ارزش گذاری آنان بر پایه خرد، دانایی و پایبندی به اخلاق و ارزشهای دینی سنجیده می گردد و خرد، میزانی برای سنجش و اعتبار انسان شمرده می گردد.

از این رو عقل و خرد در دین اسلام (و نیز ادیانِ آسمانی گذشته و پیامبران پیشین ع ) و همین طور در ادب درخشان پارسی (به طور ویژه در شاهنامه حکیم بزرگ فردوسی) از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و سرایندگان پارسی بر اهمیت خردورزی، عاقبت اندیشی، دوری از رفتار شتابزده و بدور از عقلانیت تاکید کرده اند.

خداوند بلند مرتبه درباره ارزش و جایگاه حِکمت (دانش توام با خردورزی) می فرماید: (پروردگار) به هر کس بخواهد، حکمت را می بخشد و به هر کس حکمت داده شود، خیر (خوبی و لطف) فراوانی اعطا گردیده است و جز خردمندان، کسی (این معنا) را در نمی یابد.