توفان جهانی در راه است

جهان را خطر افول شدید نظم تهدید می کند؛ آن هم به دلیل جنبه های ژئوپلیتیک سنتی شامل رقابت قدرت های بزرگ، جاه طلبی های امپراتوری مآبانه و نزاع بر سر منابع و همچنین مواجهه با چالش های جدیدی چون تغییرات آب و هوایی، - همه گیری ها و اشاعه هسته ای.

ریچارد هاس، رییس شورای روابط خارجی آمریکا در مجله فارن افرز نوشت که جهان و سیاست بین الملل با یک دهه خطرناک مواجه است؛ بازه زمانی که می تواند به اندازه یک قرن در آن اتفاقات جدیدی رخ دهد.

  به گزارش سایت قطره و به نقل ازدنیای اقتصاد؛ به اعتقاد این پژوهشگر ارشد مسائل بین الملل، جهان را خطر افول شدید نظم تهدید می کند؛ آن هم به دلیل جنبه های ژئوپلیتیک سنتی شامل رقابت قدرت های بزرگ، جاه طلبی های امپراتوری مآبانه و نزاع بر سر منابع و همچنین مواجهه با چالش های جدیدی چون تغییرات آب و هوایی، همه گیری ها و اشاعه هسته ای.

  دهه هایی هستند که هیچ اتفاقی در آن ها نمی افتد و هفته هایی هستند که به اندازه دهه ها در آنها اتفاقاتی می افتد.

این سخنان به طور غیرمنتظره ای به ولادیمیر لنین نسبت داده می شود که به فروپاشی سریع روسیه تزاری در بیش از 100سال پیش اشاره دارد.

اگر این سخنان به راستی متعلق به او هستند، لنین باید این را هم اضافه می کرد که دهه هایی نیز وجود دارد که در آنها به اندازه چند قرن اتفاقاتی می افتد.

ریچارد هاس، رییس شورای روابط خارجی آمریکا در مقاله ای در شماره سپتامبر- اکتبر 2022 در فارن افرز نوشت: جهان در میانه چنین دهه ای قرار دارد.

  همچون دیگر نقطه عطف های تاریخی، خطر امروز از افول شدید نظم جهانی ناشی می شود.

اما بیش از هر لحظه اخیر دیگری، این افول به دلیل همزمانی تهدیدهای قدیمی و جدید با هم تلاقی یافته و شدیدتر شده است آن هم در لحظه ای که ایالات متحده در موقعیت مناسبی برای مقابله با آنها قرار ندارد.

  از یکسو، جهان شاهد احیای برخی از بدترین جنبه های ژئوپلیتیک سنتی است: رقابت قدرت های بزرگ، جاه طلبی های امپراتوری مآبانه و نزاع بر سر منابع.

  امروز، روسیه از سوی فردی به نام ولادیمیر پوتین رهبری می شود که در آرزوی بازآفرینی حوزه نفوذ روسیه و شاید حتی یک امپراتوری روسی است.

  پوتین مایل است تقریبا هر کاری برای رسیدن به این هدف انجام دهد و می تواند هر طور که می خواهد عمل کند؛ زیرا محدودیت های داخلی بر رژیم او عمدتا از بین رفته است.

در همین حال، در دوران ریاست جمهوری شی جین پینگ، چین تلاش برای برتری منطقه ای و برتری بالقوه جهانی را آغاز کرده است و خود را در مسیری قرار می دهد که منجر به افزایش رقابت یا حتی رویارویی با ایالات متحده می شود.

  اما این همه چیز نیست.

این خطرات ژئوپلیتیک در حال برخورد با چالش های پیچیده جدیدی هستند که برای روزگار معاصر ما مهم هستند، مانند تغییرات آب و هوایی، همه گیری ها و اشاعه هسته ای.

جای تعجب نیست که پیامدهای دیپلماتیک ناشی از رقابت های فزاینده، همکاری قدرت های بزرگ در چالش های منطقه ای و بین المللی را تقریبا غیرممکن کرده است، حتی اگر این همکاری به نفع آنها باشد.

تصویر پیچیده تر این واقعیت است که دموکراسی و انسجام سیاسی آمریکا به اندازه ای در خطر است که از اواسط قرن نوزدهم دیده نشده است.

این مهم است؛ زیرا ایالات متحده تنها یک کشور در میان بسیاری از کشورها نیست: رهبری ایالات متحده پشتیبان نظمی است که در 75سال گذشته در جهان وجود داشته است و امروز هم چنان است و از اهمیت آن کاسته نشده است.

  با این حال، ایالات متحده ای که از درون دچار مشکل و نقار و بحران شده باشد، تمایل و توانایی کمتری برای رهبری در صحنه بین المللی خواهد داشت.

این شرایط یک دور باطل را به راه انداخته است: تشدید رقابت ژئوپلیتیک، همکاری مورد نیاز برای مشکلات جدید جهانی را دشوارتر می کند و محیط رو به وخامت بین المللی به تنش های ژئوپلیتیک بیشتری دامن می زند؛ همه اینها در زمانی است که ایالات متحده ضعیف شده و حواسش پرت شده است.

شکاف وحشتناک بین چالش های جهانی و واکنش های جهانی، افزایش چشم انداز جنگ های قدرت های بزرگ در اروپا و هند وپاسیفیک و پتانسیل فزاینده برخی بازیگران منطقه ای برای ایجاد بی ثباتی در خاورمیانه در کنار هم قرار گرفته تا خطرناک ترین لحظه را از جنگ جهانی دوم تا کنون رقم بزنند.

  خواه آن را یک توفان کامل - یا دقیق تر، یک توفان ناقص- بنامید یا خیر.

هشدار دادن نسبت به این خطر به معنای پیش بینی آینده نیست.

در حالت ایده آل، همه چیز به سمت بهتر شدن پیش خواهد رفت.

اما چیزهای خوب به ندرت به خودی خود اتفاق می افتند.

برعکس، اگر سیستم ها به حال خود رها شوند، وضعشان بدتر می شود.

بنابراین وظیفه سیاستگذاران ایالات متحده، کشف مجدد اصول و عملکرد حکومت داری است: هدایت قدرت ملی و اقدام جمعی علیه گرایش به بی نظمی.

هدف باید مدیریت برخورد ژئوپلیتیک قدیم و چالش های جدید، اقدام منضبط در آنچه دنبال می شود و ایجاد ترتیبات یا - بهتر است بگوییم- نهادهایی باشد که در آنها اجماع کافی وجود دارد.

برای انجام همه این کارها، واشنگتن باید برقراری نظم را بر تقویت دموکراسی در خارج [از کشور] اولویت دهد و همزمان برای تقویت دموکراسی در داخل تلاش کند.

  بی نظمی در حال افزایش است در اوت1990، عراق به قصد فتح سرزمینی، به همسایه کوچک تر خود کویت حمله کرد.

جورج بوش، رییس جمهور وقت ایالات متحده گفت: این امر پابرجا نخواهد ماند.

حق با او بود.

ظرف چند هفته، واشنگتن حمایت بین المللی گسترده ای را برای مداخله نظامی حول هدف محدود بیرون راندن نیروهای عراقی از کویت سازماندهی کرد.

مشخصه جنگ 1990-1991 خلیج فارس همکاری گسترده ای - از جمله همکاری چین و روسیه- بود که با رهبری ایالات متحده تحت حمایت سازمان ملل تقویت شد.

در عرض چند ماه، این پاسخ هماهنگ با موفقیت قابل توجهی روبه رو شد؛ تجاوز عراق معکوس شد و استقلال کویت با حداقل هزینه احیا شد.

قدرت های بزرگ از این هنجار حمایت کردند که نمی توان از زور برای تغییر مرزها، عنصر اساسی نظم بین المللی، استفاده کرد.

  هیچ اتفاقی از این نوع در جهان امروز نمی تواند رخ دهد- همان طور که بحران اوکراین کاملا روشن کرده است- و این واقعیت که روسیه کشوری بسیار قدرتمندتر و تاثیرگذارتر از عراق در سال 1990 است، تنها تا حدی تفاوت را توضیح می دهد.

اگرچه تهاجم روسیه حس همبستگی و سطوح چشمگیر هماهنگی را در میان کشورهای غربی برانگیخته است، اما نکته این است که جنگ در اوکراین نتوانست چیزی شبیه به استقبال تقریبا جهانی از اهداف و نهادهای نظمِ آمریکایی که در دوران جنگ خلیج فارس شکل گرفت، به دست بیاورد.

در عوض، پکن خود را با مسکو همسو کرد و بسیاری از کشورهای جهان از امضا والبته همراهی با تحریم های اعمال شده علیه روسیه توسط واشنگتن و شرکای آن خودداری کرده اند.

با تخلف آشکار یکی از اعضای دائم شورای امنیت از قوانین بین المللی و این اصل که نمی توان مرزها را از طریق زور تغییر داد، سازمان ملل عمدتا حاشیه نشین شد.

  به یک معنا، این دو جنگ به منزله تکیه گاهی برای صلح آمریکاییِ (Pax Americana) پسا جنگ سرد هستند.

تسلط و برتری ایالات متحده بر قدرت، نه به دلیل افول آمریکا بلکه به دلیل آنچه فرید زکریا آن را ظهور دیگران نامید - یعنی توسعه اقتصادی و نظامی سایر کشورها و نهادها و ظهور جهانی که با توزیع بسیار گسترده تر قدرت تعریف می شود- در شُرف کاهش قرار گرفته است.

ایالات متحده با کارهایی که در داخل و در جهان انجام داد و نداد، بسیاری از میراث دوران پساجنگ سرد خود را هدر داد و نتوانست برتری خود را به نظمی پایدار تبدیل کند.

وقتی پای روسیه به میان می آید، این شکست به ویژه قابل توجه می شود.

  در سال های بلافاصله پس از فروپاشی اتحاد شوروی، کنار هم قرار گرفتن قدرت گسترده آمریکا و ضعف سرسام آور روسیه، این چشم انداز را بعید ساخت که سه دهه بعد، امور جهانی بار دیگر تحت سلطه خصومت کرملین و پایتخت های غربی قرار گیرد.

بحث ها درباره چگونگی وقوع این اتفاق، با اختلاف نظرهای عمیق درباره اینکه چقدر آمریکا مستحق سرزنش است و چقدر باید به پوتین یا فرهنگ سیاسی روسیه نسبت داده شود، ادامه دارد.

اما علت هرچه که باشد، انکار این دشوار است که شش دولت و رییس جمهور در ایالات متحده چیز زیادی در چنته ندارند تا درباره تلاش های خود برای ایجاد رابطه موفق پس از جنگ سرد با روسیه نشان دهند.

  امروزه، در دوران پوتین، رفتار روسیه به شکل بنیادین با اساسی ترین اصول نظم بین المللی در تضاد است.

پوتین هیچ علاقه ای به ادغام روسیه در نظم حاکم نشان نمی دهد، بلکه بیشتر به دنبال نادیده گرفتن آن در زمانی است که می تواند و زمانی هم که نتواند، آن را تضعیف می کند یا کنار می زند.

او بارها تمایل خود را برای به کارگیری نیروی نظامی خشونت بار علیه غیرنظامیان در اروپا و خاورمیانه نشان داده است.

رژیم پوتین به مرزها و حاکمیت سایر کشورها احترام نمی گذارد، همان طور که در تهاجم مداوم او به اوکراین و تلاش برای ضمیمه کردن بخش هایی از این کشور شاهد بودیم.

  تجاوز روسیه بسیاری از مفروضات را که بر تفکر درباره روابط بین الملل در دوران پسا جنگ سرد تاثیر گذاشته بود، برهم زد.

این امر تعطیلات تاریخی را که بر اساس آن جنگ بین کشورها نادر بود، به پایان رساند.

رویکرد روسیه در حمله به اوکراین هنجار علیه تصاحب سرزمینی و قلمرو کشورها با زور را از بین برده است.

این حمله نشان داده است که وابستگی متقابل اقتصادی سدی در برابر تهدیدات علیه نظم جهانی نیست.

بسیاری بر این باور بودند که اتکای روسیه به بازارهای اروپای غربی برای صادرات انرژی خود باعث ایجاد محدودیت - یا در بهترین حالت خویشتن داری- می شود.

  در واقع، چنین روابطی همان گونه که نتوانست از آغاز جنگ جهانی جلوگیری کند، در تعدیل رفتار روسیه هم ناکام ماند.

بدتر اینکه، وابستگی متقابل، محدودیت بر کشورهای دیگری بود که به روسیه وابستگی یافته بودند (مهم تر از همه آلمان) تا خود روسیه.

به عبارت دیگر، این وابستگی، بیشتر به ضرر کسانی (و نه روسیه) تمام شد که به روسیه وابستگی داشتند.

با تمام این تفاصیل، روسیه از دل جنگ اوکراین که طولانی خواهد شد، ضعیف بیرون خواهد آمد.

بر خلاف اتحاد شوروی، روسیه هر چیزی هست جز یک ابرقدرت.

حتی قبل از اینکه کشورهای غربی، روسیه را در پاسخ به حمله این کشور به اوکراین تحریم کنند، اقتصاد روسیه از نظر تولید ناخالص داخلی جزو ده اقتصاد بزرگ جهان هم نبود.

حداقل تا حدی به دلیل آن تحریم ها، انتظار می رود که اقتصاد این کشور در سال2022 تا 10درصد کوچک تر شود.

  اقتصاد روسیه همچنان به شدت به تولید انرژی وابسته است؛ نیروهای مسلح این کشور نشان دادند که رهبری و سازمان دهی ضعیفی دارند و با ناتو همخوانی ندارند [و اصلا در حد و اندازه ناتو هم نیست].

با این حال، باز هم این ضعف روسیه است که در مقابل تمایل و توانایی پوتین برای انجام اقدامات بی پروایانه با قدرت نظامی و هسته ای که دارد، روسیه را به چنین خطری تبدیل می کند.

  روسیه یک مشکل حاد و کوتاه مدت برای ایالات متحده است.

در مقابل، چین چالش میان مدت و بلندمدت بسیار جدی تری را ایجاد می کند.

این قول که ادغام چین در اقتصاد جهانی این کشور را از نظر سیاسی بازتر، بازارگراتر و در سیاست خارجی معتدل تر می کند، جواب نداد و حتی نتیجه معکوس داشته است.

امروز، چین در داخل سرکوب گرتر است و از زمان حکمرانی مائوتسه تونگ به این سو، قدرت بیشتری را در دستان یک فرد [شی جین پینگ] قرار داده است.

شرکت های دولتی در همه جا حضور دارند؛ درحالی که دولت به دنبال محدود کردن صنعت خصوصی است.

چین مرتبا دارایی های معنوی دیگران را دزدیده و آن را دستکاری کرده است.

توان نظامی متعارف و هسته ای آن کشور به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

این کشور دریای چین جنوبی را نظامی کرده، همسایگان خود را از نظر اقتصادی تحت فشار قرار داده، وارد درگیری مرزی با هند شده، دموکراسی را در هنگ کنگ تار و مار کرده است و همچنان به افزایش فشار بر تایوان ادامه می دهد.

  با این حال، چین نیز ضعف های داخلی قابل توجهی دارد.

پس از دهه ها شکوفایی، اقتصاد کشور اکنون شروع به توقف کرده و منبع اصلی مشروعیت رژیم را کمرنگ کرده است.

مشخص نیست که چگونه حزب کمونیست چین می تواند رشد اقتصادی قوی را - با توجه به محدودیت های سیاسی این کشور- احیا کند که [این کند شدن سرعت رشد اقتصادی می تواند] مانع نوآوری و واقعیت های جمعیتی، از جمله کاهش نیروی کار می شود.

در همین حال، سیاست خارجی تهاجمی چین، باعث دوری بسیاری از همسایگان از این کشور می شود و موجب بیگانگی آنها از چین شده است.

چین تقریبا در دهه آینده با یک انتقال رهبری دشوار روبه رو خواهد شد.

شی نیز مانند پوتین، قدرت را در دستان خود تثبیت کرده که هرگونه جانشینی را پیچیده کرده و شاید منجر به جنگ قدرت شود.

پیش بینی نتیجه دشوار است: یک نزاع داخلی می تواند منجر به کاهش کنشگری بین المللی چین یا ظهور رهبران معتدل تر شود؛ اما همچنین می تواند منجر به سیاست های خارجی ملی گرایانه تر شود که برای جلب حمایت یا منحرف کردن توجه عمومی طراحی شده اند.

  آنچه مسلم است این است که شی و دیگر رهبران چین تصور می کنند که چین برای رفتار تهاجمی خود، با توجه به اینکه دیگران بیش از حد به صادرات آن یا دسترسی به بازارش وابسته هستند، هزینه کمی خواهد پرداخت.

تا حال این فرض به اثبات رسیده است.

با این حال، درگیری بین ایالات متحده و چین دیگر یک احتمال دور به نظر نمی رسد.

در همین حال، با تشدید بحران در روابط واشنگتن با مسکو و پکن، روسیه و چین نزدیک تر می شوند.

آنها با یک سیستم بین المللی تحت رهبری ایالات متحده دشمنی مشترک دارند؛ سیستمی که برای نظام های سیاسی آنها در داخل و جاه طلبی های خارجی شان ناسازگار است.

آنها به طور فزاینده ای مایلند به اعتراضات خود عمل کنند و این کار را به صورت متوالی انجام می دهند.

بر خلاف 40 یا 50سال پیش، این ایالات متحده است که اکنون خود را موجود عجیبی در رابطه با دیپلماسی مثلثی می بیند.

  مراقب شکاف باشید با تیره شدن تصویر ژئوپلیتیک در میان قدرت های بزرگ، شکافی بین چالش های جهانی و ابزارهای مقابله با آنها باز شده است.

بهداشت جهانی را در نظر بگیرید.

  همه گیری کووید محدودیت های سازمان بهداشت جهانی و عدم تمایل یا ناتوانی حتی کشورهای ثروتمند و توسعه یافته را برای پاسخ به بحرانی که آنها دلایل زیادی برای پیش بینی آن داشتند، آشکار کرد.

حدود 15 تا 18میلیون نفر در سراسر جهان تاکنون در نتیجه این بیماری جان خود را از دست داده اند که میلیون ها نفر از آنها در حقیقت به شکلی غیرضروری تلف شدند.

  تقریبا سه سال پس از شروع همه گیری، امتناع چین از همکاری با یک تحقیق مستقل به این معنی است که جهان هنوز نمی داند منشأ ویروس کجاست و در ابتدا چگونه گسترش یافته است و همین مساله، جلوگیری از شیوع بعدی را دشوارتر می کند و این البته نمونه ای بارز از ناکارآمدی های قدیمی ژئوپلیتیک آشنا را به دست می دهد که با مشکلات جدیدی آمیخته شده است.

    در میان دیگر چالش های جهانی، تغییرات اقلیمی مسلما بیشترین توجه بین المللی را به خود جلب کرده است، و به درستی هم چنین است.

تا زمانی که جهان در این دهه پیشرفت سریعی در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای نداشته باشد، حفظ و حفاظت از حیات آن گونه که می شناسیم و می دانیم، در این سیاره بسیار دشوارتر خواهد شد.

اما تلاش های دیپلماتیک کم است و هیچ نشانه ای از بهبود نشان نمی دهد.

آحاد کشورها اهداف اقلیمی خود را تعیین می کنند و هیچ هزینه ای برای نرسیدن به این اهداف تا نصفه و نیمه رسیدن تعیین نشده است.

ایجاد رشد اقتصادی پس از همه گیری و گرفتار شدن در عرضه انرژی - نگرانی ای که با جنگ در اوکراین و اختلالاتی که در بخش انرژی ایجاد شده، تشدید یافته است - تمرکز کشورها را بر امنیت انرژی به بهای ملاحظات آب و هوایی افزایش داده است.

  یک بار دیگر، یک نگرانی سنتی ژئوپلیتیک با یک مشکل جدید برخورد کرده است و مبارزه با هر یک را دشوارتر می کند.

وقتی صحبت از اشاعه هسته ای می شود، واقعیت پیچیده تر است.

برخی از محققان پیش بینی کرده اند که ده ها کشور تا کنون سلاح های هسته ای ساخته اند.

در واقع، تنها 9 کشور برنامه های تمام عیاری را در همین رابطه توسعه داده اند.

بسیاری از کشورهای پیشرفته صنعتی که می توانند تسلیحات هسته ای تولید کنند، ترجیح داده اند این کار را نکنند.

از زمانی که ایالات متحده در روزهای پایانی جنگ جهانی دوم چنین کرد، هیچ کس از سلاح هسته ای استفاده نکرده و هیچ گروه تروریستی هم به آن دسترسی پیدا نکرده است.

  اما ظواهر می تواند فریبنده باشد: در غیاب اشاعه، سلاح های هسته ای ارزش جدیدی پیدا کرده اند.

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، اوکراین از سلاح های هسته ای شوروی که در قلمرو آن باقی مانده بود، دست کشید.

از آن زمان تاکنون، دو بار توسط روسیه مورد تهاجم قرار گرفته است؛ نتیجه ای که ممکن است دیگران را متقاعد کند که دست کشیدن از سلاح های هسته ای امنیت یک کشور را کاهش یا در معرض خطر قرار می دهد.

رژیم های عراق و لیبی پس از کنار گذاشتن برنامه های تسلیحات هسته ای خود سرنگون شدند؛ امری که می توانست رهبران دیگر کشورها را در انجام این کار مردد کند یا آنها را تشویق کند که مزایای توسعه یا دستیابی به قابلیت های هسته ای را در نظر بگیرند.

  کره شمالی درحالی که به گسترش زرادخانه هسته ای خود و ابزارهای به کارگیری آن ادامه می دهد، امن و ایمن باقی مانده است.

به نظر می رسد روسیه نیز به نوبه خود، جایگاه بالایی برای تسلیحات هسته ای در موضع دفاعی اش اختصاص داده است.

تصمیم ایالات متحده برای رد دخالت مستقیم نظامی در اوکراین به دلیل ترس از اینکه اعزام نیرو یا ایجاد منطقه پرواز ممنوع می تواند منجر به جنگ جهانی سوم هسته ای شود، از سوی چین و دیگران به عنوان مدرکی تلقی خواهد شد که نشان می دهد داشتن یک زرادخانه هسته ای قابل توجه می تواند واشنگتن را بازدارد یا حداقل ازین کشور را با خویشتن داری بیشتری وادار به اقدام کند.

در صورتی که در خاورمیانه کشوری بتواند به این تسلیحات دست یابد، ممکن است این منطقه که کم ثبات ترین منطقه در جهان است در آستانه دوران خطرناک تری قرار گیرد.

  مشکل در داخل همان طور که مشکلات جدید و قدیمی با هم برخورد می کنند و نظم تحت رهبری ایالات متحده را به چالش می کشند، شاید نگران کننده ترین تغییرات در داخل خود ایالات متحده رخ دهد.

این کشور نقاط قوت بسیاری دارد.

اما برخی از مزایایش - حاکمیت قانون، انتقال منظم قدرت، توانایی جذب و حفظ مهاجران با استعداد در مقیاس بزرگ، تحرک اجتماعی و اقتصادی - اکنون نسبت به گذشته قطعیت کمتری دارد و مشکلاتی مانند خشونت با اسلحه، جرم و جنایت در مناطق شهری، سوء مصرف مواد مخدر و مهاجرت غیرقانونی بارزتر شده است.

علاوه بر این، شکاف های سیاسی هم این کشور را عقب نگه داشته است.

  امتناع گسترده جمهوری خواهان از پذیرش نتایج انتخابات ریاست جمهوری 2020، که منجر به حمله به ساختمان کنگره در 6ژانویه2021 شد، احتمال ظهور مشکلاتی از نوع ایرلند شمالی اما با نسخه آمریکایی را نشان می دهد.

  خشونت محلی با انگیزه های سیاسی ممکن است در ایالات متحده امری عادی شود.

تصمیمات اخیر دیوان عالی و واکنش های متفاوت داخلی به آنها، تصور و برداشت از ایالات متفرقه آمریکا را تقویت کرده است.

در نتیجه، مدل سیاسی آمریکا جذابیت کمتری پیدا کرده و عقب نشینی دموکراتیک در ایالات متحده به عقب نشینی در جاهای دیگر هم کمک کرده است.

  آنچه وضعیت را بدتر می کند سوءمدیریت اقتصادی ایالات متحده است که منجر به بحران مالی جهانی در سال2008 شد و اقدامات اشتباه اخیر باعث افزایش سرسام آور تورم می شود و به شهرت و اعتبار این کشور لطمه می زند.

  شاید نگران کننده ترین مساله، از بین رفتن ایمان به ثبات اساسی واشنگتن باشد.

  بدون اجماع بین آمریکایی ها درباره نقش مناسب کشورشان در جهان، نوسانات وحشتناکی در سیاست خارجی ایالات متحده - از نفوذ فاجعه بار دولت جورج بوش در عراق، تا ضعف موکد دولت اوباما در خاورمیانه و جاهای دیگر و تا بی کفایتی و معامله گرایی دولت ترامپ، که بسیاری را به شک انداخت که آیا تعهدات قبلی یا ثابت دیگر در واشنگتن اهمیت دارد یا خیر - رخ داده است.

  دولت بایدن کارهای زیادی برای اولویت دادن به ائتلاف ها و مشارکت ها انجام داده است، اما در برخی مواقع تردیدها را درباره استواری و شایستگی آمریکا، به ویژه در جریان خروج هرج ومرج وار نیروهای آمریکایی از افغانستان در سال گذشته، تقویت کرده است.

این واقعیت که نمی توان پیش بینی کرد که چه کسی در آینده دفتر بیضی شکل را اشغال خواهد کرد، چیز جدیدی نیست.

  چیزی که جدید است این است که نمی توان درباره این مساله زیاد به حدس وگمان پرداخت که این شخص چگونه به رابطه ایالات متحده با جهان رسیدگی خواهد کرد.

نتیجه این است که متحدان و شرکای ایالات متحده به طور فزاینده ای چاره ای ندارند جز اینکه اتکای مستمر به واشنگتن را در مقابل گزینه های دیگر، مانند خودکفایی بیشتر یا احترام به همسایگان قدرتمند، بسنجند.

یک خطر دیگر این است که توانایی واشنگتن برای بازدارندگی رقبا کاهش می یابد؛ زیرا دشمنانش ایالات متحده را بسیار متفرق و نامنسجم دیده یا می بینند که این کشور تمایلی به اقدام ندارد.

  در مواجهه با هیاهوهای ژئوپلیتیک و چالش های جهانی که به نظر می رسد مشخصه این دهه است، هیچ دکترین یا ساختار فراگیری برای سیاست خارجی آمریکا نمی تواند نقشی را ایفا کند که مهار طی دوران جنگ سرد ایفا کرد، زمانی که این مفهوم از میزان مناسبی از وضوح و اجماع برخوردار بود.

چنین ساختارهایی برای هدایت سیاستگذاران، توضیح سیاست ها به مردم، اطمینان بخشی به متحدان و علامت دادن به دشمنان مفید هستند.

اما دنیای معاصر به کار چنین چارچوب ساده ای نمی آید: امروزه، چالش های بسیار زیادی از انواع مختلف وجود دارد که در یک ساختار واحد قرار نمی گیرند.

واقعیت این است که دیگر نمی توان از نظم جهانی به عنوان یک پدیده واحد صحبت کرد: نظم ژئوپلیتیک سنتی ای وجود دارد که منعکس کننده توازن قدرت و میزان اشتراک هنجارها است و چیزی وجود دارد که می توان آن را نظم جهانی شدن نامید که منعکس کننده وسعت و عمق تلاش مشترک برای رویارویی با چالش هایی مانند تغییرات آب و هوا و بیماری های همه گیر است.

نظم جهانی (یا فقدان آن) به طور فزاینده ای مجموع این دو است.

  این به آن معنا نیست که ایالات متحده باید به سادگی از آن دفاع کند و هر موضوع سیاست خارجی را به صورت جداگانه یا در انزوا بررسی کند.

اما به جای یک ایده بزرگِ واحد، واشنگتن باید از تعدادی اصول و شیوه ها برای هدایت سیاست خارجی خود استفاده کند و خطر ایجاد فاجعه در دهه آینده را کاهش دهد.

این تغییر به یک سیاست خارجی ای تبدیل می شود که عمدتا مبتنی بر ائتلاف برای جلوگیری از تجاوز روسیه و چین و مشارکت انتخابی همفکران برای رسیدگی به چالش های جهانی است که ایالات متحده نمی تواند به تنهایی از آنها چشم پوشی کند یا از عهده آنها برآید.

علاوه بر این، ترویج دموکراسی در داخل به جای خارج باید در کانون توجه ایالات متحده باشد؛ زیرا در صورت شکست تلاش، چیزهای بیشتری برای ساختن و از دست دادن بیشتر وجود دارد.

  بزرگ ترین تهدید فوری برای نظم جهانی از تجاوز روسیه به اوکراین نشأت می گیرد.

مدیریت صحیح جنگ مستلزم تعادلی ظریف است، تعادلی که عزم را با واقع گرایی در هم می آمیزد.

غرب باید حمایت نظامی و اقتصادی گسترده ای از اوکراین به عمل آورد تا از ادامه حیات این کشور به عنوان یک کشور مستقل اطمینان حاصل کند و مانع از کنترل روسیه بر سرزمین هایی بیشتر از آنچه هم اکنون در اختیار دارد شود، اما غرب نیز باید بپذیرد که نیروی نظامی به تنهایی نمی تواند به اشغال روسیه پایان دهد.

این نتیجه مستلزم تغییر سیاسی در مسکو و ورود رهبری است که مایل به کاهش یا پایان دادن به حضور روسیه در اوکراین در ازای لغو تحریم ها باشد.

پوتین هرگز چنین توافقی را نخواهد پذیرفت.

واشنگتن و شرکای آن برای ارائه یک مصالحه ارزشمند برای رژیم آینده فرضی در مسکو، باید تحریم های شدیدتری را بر تمام صادرات انرژی روسیه وضع کنند؛ مهم تر از همه، ممنوعیت صادرات گاز طبیعی به اروپا.

  درباره چین، ایالات متحده نیز به تقویت پایه های نظم منطقه ای نیاز دارد.

این به معنای اولویت دادن به اتحاد این کشور با ژاپن، گروه کواد (استرالیا، هند، ژاپن، و ایالات متحده) و گروه آکوس (استرالیا، بریتانیا و ایالات متحده) است.

ایالات متحده با استفاده از درس هایی که از تماشای رقص ناخوشایند اروپا با روسیه به دست آمده است، باید وابستگی متقابل خود به چین را کاهش دهد که در بسیاری از موارد، بسیار شبیه به وابستگی به چین است.

این به معنای کاهش روابط اقتصادی است؛ به طوری که واردات از چین و صادرات به آن برای سلامت اقتصادی ایالات متحده و شرکای آن ضرورت کمتری داشته باشد که در صورت امکان، ایستادگی در برابر چین یا حتی تحریم آن را آسان تر می کند؛ البته اگر نیاز شود.

ایالات متحده و سایر کشورهای غربی باید انعطاف پذیری زنجیره های تامین در مواد حیاتی را از طریق ترکیبی از تنوع و افزونگی، ذخیره سازی، ترتیبات ادغام و در صورت لزوم افزایش تولید داخلی تقویت کنند.

این جداسازی اقتصادی نیست، بلکه بیشتر فاصله گذاری اقتصادی است.

  اگر چین علیه تایوان دست به اقدامی بزند، واشنگتن و شرکای آن نیز باید با قاطعیت پاسخ دهند.

اجازه دادن به چین برای تصرف این جزیره عواقب عظیمی در پی خواهد داشت: تمام متحدان و شرکای آمریکا وابستگی امنیتی خود به ایالات متحده را مورد تجدید نظر قرار می دهند و یا مماشات با چین یا نوعی خودمختاری استراتژیک را انتخاب می کند که احتمالا مستلزم دستیابی به سلاح هسته ای است.

درگیری بر سر تایوان همچنین به دلیل نقش مسلط تایوان در تولید نیمه هادی های پیشرفته، به یک شوک اقتصادی عمیق جهانی منجر می شود.

جلوگیری از چنین سناریویی - یا در صورت لزوم، دفاع در برابر حمله چین - واشنگتن را ملزم می دارد که موضعی شفاف و راهبردی درباره تایوان اتخاذ کند و شکی باقی نگذارد که ایالات متحده برای حفاظت از این جزیره مداخله نظامی خواهد کرد و ابزارهای اقتصادی و امنیتی را برای پشتیبانی از این تعهد به کار خواهد گرفت.

مشارکت بین المللی بیشتر مورد نیاز خواهد بود که حداقل مستلزم هماهنگی یک بسته تحریمی قوی با متحدان اروپایی و آسیایی است.

کلید واژه ها: امپراتوری - بین الملل - شورای روابط خارجی - جهان - همه گیری - تغییرات - روابط خارجی - منابع - تهدید - رقابت - بازه زمانی - افول - هسته - سنتی - قدرت - نزاع - گیری - شدید - جنبه - چالش - هایی - پژوهشگر - خطرناک - آمریکا - اعتقاد - یک دهه - روابط - جهانی - گزارش - خارجی