سرزمین پریان در ایران کجا بوده؟ / سرگذشت مردمانی که پری ها را می پرستیدند (فیلم)روزگاری مردمانی در ایران زندگی می کردند که پری ها را می پرستیدند. آن ها که بودند و چه شدند؟ چرا درباره شان چیزی نشنیده ایم؟ - عصر ایران؛ محسن ظهوری؛ زیبارو و مهربان ـ ویرانگر و زشت. یاری دهنده ـ جادوگر. عاشق و دلباخته ـ افسونگر و فریبکار. همه این ها توصیفاتی ست از یک موجود؛ پری. موجودی افسانه ای و کهن، به جا مانده از روزگاران بسیار دور. برخی مواقع شیطان بوده و بعضی اوقات فرشته. گاهی شر بوده و گاه نیک. سرگذشت عجیب و پرپیچ وخمی را از سر گذرانده تا امروز به ما برسد. اما این فیلم فقط درباره پریان نیست. درباره مردمانی ست که در طول تاریخ گم شده اند؛ رهروان راه پری ها. کسانی که به گمان محققان پریان را می پرستیدند و جایی در فلات ایران زندگی می کردند. قصه را از یک جنگ مهم تاریخی آغاز کنیم. ما در میانه جنگ ترموپیل هستیم؛ نبرد سپاه ایران و یونان در زمان خشایارشای هخامنشی. یکی از مهم ترین اتفاقات تاریخ که مسیر تمدن های غرب و شرق آن روزگار را برای همیشه تغییر داد. اما ما اینجا با آدرسی آمده ایم که هرودوت مورخ یونانی داده. او گفته مردمانی به نام پاریکانیان در این جنگ حضور داشتند؛ جنگجوهایی با گردونه های جنگی. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ بیشتر ببینید: هخامنشیان نوروز را در تخت جمشید جشن می گرفتند؟ (فیلم)" ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ پاریکانیان که بودند؟ زبان شناسان گفته اند نام این قوم از پَییریکانَه گرفته شده که بازمانده صورت کلمه پری در اوستاست. کریستیان بارتولومه زبان شناس آلمانی ریشه این کلمه را واژه هندی پَرَکیا به معنای دشمن دانسته و پَییریکا را زن بیگانه و غریبه معنی کرده. بااینکه خود بارتولومه بعدها به این نظریه خودش تردید وارد کرد، اما کسانی چون هرتسفلد به آن استناد کردند. بهمن سرکاراتی زبان شناس ایرانی نظر دیگری دارد. او پَییریکا را از ریشه هندواروپایی پِر به معنای زاییدن و به وجود آوردن می داند. از اینجاست که ماجرا کمی جالب می شود. می دانیم که در افسانه ها و داستان های عامه مردم، از هند تا فلات ایران و یونان، پریان با ایزدان و پهلوانان رابطه داشتند و یلان را به عنوان همسر و محبوب انتخاب می کردند. پری ها همسر مهم ترین ها و زورمند ترین ها می شدند تا بهترین فرزندان زاده شود. نمادی از زاییدن و به وجود آوردن، همان طور که سرکاراتی ریشه یابی کرده. در سنت های حماسی ایران که بگردیم، نمونه هایی پیدا می کنیم. در سام نامه منسوب به خواجوی کرمانی سام در پی رسیدن به پریدخت دل به بلا می زند و درگیر ماجراهای گوناگون می شود. اسطوره شناسان نام این زن یعنی پریدخت را بازمانده ای از متون کهن درباره داستان گرشاسب می دانند که با پری آمیخته است. جمشید هم در همان متن ها با پری هم بستر شده که گفته اند از آمیزش آن ها خرس و بوزینه زاده شد. جادوگر، شیطان، طماع، ویرانگر، دشمن آب و آتش و زمین و گاو و گیاه. این ها توصیفاتی ست از پری در متون دینی زرتشتی؛ دشمن نیکی و یار اهریمن. اغواگرانی که پهلوانان را افسون کرده و آن ها را به بدی سوق می دهند. در برخی داستان ها از دریا بیرون می آیند و با جادو و زشتی دنیا را به گند و پلیدی می برند. زشت رویانی که باعث و بانی خشکسالی هستند. مثل موش پری که گفته اند خورشید او را به گردونه خودش بست تا توان گناه کردن نداشته باشد. احتمالا ستاره دنباله دار را می گفتند. یا پری خَنَثی تی که نماد و نشان پری کامگی یا همان افسونگری بوده. در اوستا آمده که پری آورنده سال بد است و مردمانی به غلط او را آورنده سال نیک می دانند. کسانی که او را آورنده سال نیک می دانند؟ پس مردمانی وجود داشته اند که پری را نشانه نیکی می دانسته اند. چه کسانی؟ پس برگردیم به موضوع فیلم و فلات ایران را در هزاران سال پیش در پی آن ها بگردیم. دوباره در جنگ ایران با یونان هستیم و گفتیم که هرودوت پریکانیان را یکی از اقوام ایران هخامنشی دانسته که در سپاه خشایارشا بوده اند. دیوید بیوار محقق بریتانیایی می گوید سرچشمه افسانه های مربوط به پری را باید در همین مردمان ردیابی کرد. کسانی که بسیار قدیمی تر از زرتشتیان در فلات ایران زندگی می کردند و متون کهن زرتشتی آن ها را کافر و بدکیش دانسته. مردمانی که به گفته بیوار در ناحیه ای از استان کرمان امروز، از رفسنجان تا حوالی بم و جیرفت سکونت داشتند. او می گوید نشانه ای هم از آن ها باقی مانده؛ پاریز که نامش یادگار همان پریکانیان است. اما نکته ای وجود دارد؛ هرودوت نام پاریکانیان را یک بار کنار مردمان شرقی هخامنشی و بار دیگر در مادستان یا همان سرزمین ماد در غرب ایران امروز آورده. برخی می گویند باید در افغانستان و ایالت بلوچستان پاکستان امروز به دنبال محل زندگی آن ها بود. عده ای هم شهری دورتر در شرق را محل زندگی پریکانیان می دانند؛ شهر فِرغانه در ازبکستان امروز و خراسان بزرگ قدیم را که می گویند نامش هم برگرفته از همان پریکانه است. اما چرا نام شان در سرزمین های ماد هم آمده؟ برخی محققان می گویند احتمالا پریکانیان به همه کسانی اطلاق می شده که آن ها را کافرمسلک می دانستند. اما نام این مردمان در متون عیلامی یافت شده در تخت جمشید هم به صورت پَریکَنَ یا پَریبَنَ آمده. از طرفی کتزیاس هم به وجود این قوم اشاره کرده و می توان رد آن ها را در نوشته های مورخانی چون پولیبیوس، پلینیوس دوم و پُمپُنیوس مِلا هم دید. مهرداد ملک زاده، باستان شناس، می گوید باید منطقه طالقان امروز را هم یکی از مکان های سکونت پریکانیان بدانیم. البته نباید آن ها را با هیرکانیان یکی بدانیم چرا که برخی مورخان آن ها را کنار هم نام برده اند و معلوم است مردمانی جدا از یکدیگر بوده اند. اما چرا طالقان؟ جواب در امپراتوری آشور است. آشوریان بارها به سرزمین های ماد حمله و شهرها را ویران و غارت کرد. آن ها جنگجویان ماهر و مجهز و کارآزموده ای بودند که هیچ کس تاب مقاومت در برابرشان را نداشت. یکی از شاهان این دودمان، سارگن دوم بود که فقط در زمان او هفت بار به خاک ماد حمله شده. این را می دانیم چون آشوریان فتوحات خود را در یادنامه ها و کتیبه ها می نوشتند و به ما رسیده. یکی از این یادنامه هاست که ما را به سمت جنگ های آشور و ماد هدایت کرده. سال 1344 گروه باستان شناسی آمریکایی به سرپرستی تامس کایلر یانگ و لویی لِوین، هیأت کاوش در گوین تپه استان کرمانشاه، به اثر مهمی برخوردند. آن ها 30 مهر آن سال، در روستای نجف آباد در اسدآباد همدان، یادبودنامه ای آشوری پیدا کردند که از سارگن دوم به جا مانده. او در این یادنامه به فتح سرزمین باریکانو اشاره کرده که محققان می گویند به احتمال زیاد صورت اکدی همان نام پاریکانَه است. جنگی که سارگن دوم درباره آن گفته مربوط به سال 716 پیش از میلاد است که محل دقیق باریکانو را دقیق نگفته اما با بررسی روی دیگر یادنامه های دوره آشوری این گمان قوی تر می شود که پریکانه در شرق مادستان و در مسیر شاه راه خراسان بزرگ قرار داشته. جایی آن سوی همدان و نزدیک تر به ری باستان. به احتمال زیاد در طالقان که اتفاقا روستایی به نام باریکان هم دارد. می توان احتمال داد که پریکانیان مردمانی قدیمی در فلات ایران بودند که نه ساکن یک نقطه، که در چند منطقه حضور داشتند. در مناطقی از شرق و غرب فلات ایران. آن ها در دوره هخامنشیان و احتمالا مادها، از سربازان سپاه بودند ولی بعدها دیگر نامی از آن ها نمی بینیم. چه بر سرشان آمده؟ باید برگردیم به پری و اتفاقی که برای افسانه او افتاده. مردمانی که به گفته اوستا پری را آورنده سال نیک می دانستند، از دید زرتشتیان کافر بودند. چرا که متون دینی به جا مانده از ساسانیان می گوید پری ها زشت و بدخو و دشمن اند. اما پریکانیان پریان را نیک سیرت و زیبارو می دانستند. ایزدبانو یا ایزدبانوهایی که آن ها می پرستیدند، نگهبانان آب ها بودند و باران می آوردند. نماد باروری زمین بودند و همچنین باروری انسان. زنانی که فرزندان بسیار می آورند و با پهلوانان و ایزدان همبستر می شوند. اما این کارشان به مرور افسونگری نامیده شد. اینکه یلان را با افسون و جادو به سمت خودشان می کشند. پس در متون مزدیسنا به بدسیرت و جادوگر ملقب شدند. اما داستان های پریکانیان زنده ماند. پس از سقوط ساسانیان، این متون مذهبی نبودند که بین مردم رواج داشت، بلکه داستان ها و افسانه های قدیمی بود که در دل و ذهن مردمان از نسلی به نسل دیگر منتقل می شد. داستان هایی که در طول سال ها تغییراتی کرده؛ یک جا پری بد می شود و یک جا خوب. جایی جادو می کند و جایی یاری می دهد. پری امروز هم برای ما همین است. دقیقا نمی دانیم با موجودی نیک طرفیم یا افسونگر. شاید همین هم درست تر باشد. مثل همه ما باشد؛ هم نیک و هم بد.
|
آخرین اخبار سرویس:برگزاری اختتامیه نخستین جشنواره ملی «شهادت قلم» در قمبام ایران میزبان رییس سازمان سینمایی کشورکتاب «آقا سعید» رونمایی می شودباید فرهنگ خرید آثار هنری در خانواده ها جا بیفتد/ نگارگری در مدرسه و دانشگاه غایب استبازیگر مشهور ایران در بیمارستان بستری شد | آخرین وضعیت جمشید جهان زادهصدا و سیما عنوان «پزشک» را از خانم دکتر ناجی گرفت! +فیلممفیدی: بازیگر تجربه گرایی هستم/نمی خواهم درگیر تکرار شومزرشک زشت ترین تیپ سال می رسد به «الهام کردا»!ماجرای جالب ازدواج فریبا نادری و همسر پولدارش | حرف های ناگفته فریبا نادری از ازدواجشضرب قلم های بهمن بروجنی در معرض دید مردمفیلم| فرایند گلوله گذاری در خشاب توپخانه هویتزر آلمانیجشنواره تئاتر دانشگاهی به کجا رسید؟ | رویدادی مهم که به حال خود رها شده استاقدام عجیب دوقلو های پایتخت | سارا و نیکا سحر قریشی شدند !هشدارها و تذکرهای هنرمندان به شهردار تهران / از سلطان محمود غزنوی درس بگیریدبرگزاری جشنواره بین المللی فرهنگ ملل در قزوین«آزاده صمدی» بعد از جدایی شبیه 20 ساله ها شد/ عکسبازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون بستری شد“آزاده صمدی” بعد از جدایی شبیه 20 ساله ها شد/ عکسدورهمی شهرام عبدلی و قاسم افشار در «شب فیروزه ای»ماجرای ازدواج دوم بازیگر خانم با همسر بسیار پولدارشاستقبال شیرازی ها از ترلان پروانه و ستاره پسیانی در اکران مردمی فیلم علفزارمهمان صدسالگی پدربزرگ قصه های خوب برای بچه های خوب شوید | صد نامه به قصه گوی پیرفیلم| زمین شیشه ای بدمینتون در ارتفاع 240 متری«پیتوک» درامی قهرمان محوربستری شدن بازیگر محبوب سینما در بیمارستانفیلم| سفر به مکه 87 سال پیشفیلم سینمایی «بی همه چیز» از روز پنجشنبه در سینماهای اقلیم کردستان عراق اکران می شود«بازیووو» از چهارشنبه در سینماهای سراسر کشور / رونمایی از آنونسبازیگر محبوب سینما و تلویزیون در بیمارستان بستری شدبزرگترین شاخ اینستاگرام در ایران را بشناسید!«جمشید جهان زاده» بازیگر پیشکسوت در بیمارستان بستری شدسورپرایز ادل برای هوادارانش در کنسرت هایدپارکتصویری از مهر و امضاهای 7 پادشاه قاجار | امضای کدام پادشاه زیبا تر بود ؟«مینیون ها» به گیشه حمله ور شدندحمایت از فرهنگ ، هنر و ادبیات بومی از الویت های اداره کل فرهنگ وارشاد اسلامی مازندران می باشدنمایش آثاری درباره ساختمان متروپل در نمایشگاه «آبادان روایت همدلی»حال وخیم بازیگر پیشکسوت/ محتاج به دعا شد!حال وخیم بازیگر پیشکسوت/ محتاج به دعا شد!بازگشت خواننده قدیمی به عرصه موسیقی پس از مهاجرت اجباریمعرفی برگزیدگان جشنواره نوجوان سالم فارسآزاده صمدی با تیپ جدید و جنجالی در اکران زالاوا |فرهنگ معین 51 ساله شد | نخستین دکترای زبان فارسی کشور را چه کسی گرفت؟بازیگر پیشکسوت در بیمارستان بستری شدذوق عجیب آناهیتا درگاهی کلاهشو بر باد داد؛ ژست خفن خوف خانوم که با یه کیف سانسور شد!فیلم| دکتری که با اسب به ویزیت بیماران می رودبررسی تاثیر سبک زندگی دیجیتال بر فرهنگ کتاب خوانی در «ضد»داستان یک زندگی واقعی در مینی سریال «خدمتکار»مشکلات قلبی و ریوی، بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون را راهی بیمارستان کردبازیگر سینما و تلویزیون بستری شدازدواج ملیکا شریفی نیا با بازیگر مشهور علنی شد/ عکسافشاگری باورنکردنی مهران مدیری | چه کسانی در سینمای ایران رشوه می گیرند ؟ + ویدئوفیلم| جشنواره هچسا در ساحل هچیرودعملیات مرمت کاروانسرای تاریخی ینگی امام آغاز شدبرگزاری پاتوق فیلم کوتاه خرم آبادببینید | سکانس پربازدید یاغی | گذشته تاریک زندگی پارسا پیروزفر یا بهمن خان یاغیبازیگر سینما و تویزیون بستری شدجمشید جهان زاده بازیگر سینما و تلویزیون بستری شدنمایشگاه نقاشی «خیلی دور، گاهی نزدیک» برگزار می شودتوبه ریحانه پارسا و بازگشت به ایران/ فیلمقاب های جالب جانی دپ و آل پاچینو در فیلم دنی براسکواستخدام نیروی خدمات، سالن دار سینما و تکنسین تاسیسات در البرزنبض عملیات مرمتی در آب انبارهای تاریخی سرایان کُند می تپدطراحی ساعت مچی با الگو از چهار تمدن جهان باستان/ نماد شیر برای فرهنگ ایرانیفیلم کوتاه یکی از زلال ترین بخش های سینما استفیلم| سرنگون شدن خروس پس از سر دادن آواز طولانی!تصاویر | قاب های جالب جانی دپ و آل پاچینو در فیلم دنی براسکوآقای بازیگر در بیمارستان بستری شدعکس | یک بازیگر زن از دنیای بازیگری خداحافظی کرددانلود فیلم هندی 2022جمشید جهان زاده بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون بستری شدلیندا کیانی حامله شد | اولین عکس از شوهر لیندا کیانیآثار راه یافته به بخش «اقلام تبلیغات سینما» جشنواره فیلم شهر معرفی شدندچهره های مشهور ایرانی متولد 13 تیراقدام عجیب تام کروز هوادارانش را متعجب کرد ! + عکسشانزدهمین دورهمی فعالان حوزه کودک و نوجوان برگزار می شودبازیگر قدیمی سینما بستری شدآیا وجود همسر بهنوش بختیاری واقیعت دارد | هیچ اطلاعاتی از همسر بهنوش بختیاری نیستعکس های هتل اسپیناس پالاس تهران + معماری و دکوراسیون هتل اسپیناس پالاس تهرانمخاطبان بخاطر هیوجکمن ماسک زدندسلام فرمانده ؛ تجدید عهد مردم زاهدان با قوی ترین فرمانده دنیا+فیلمویدئو/ شکستن سکوت «مهران مدیری» درباره فساد در سینماویدئو/ شکستن سکوت “مهران مدیری” درباره فساد در سینماآخرین قسمت «ضد» تاثیر سبک زندگی دیجیتال بر فرهنگ کتاب خوانی را بررسی می کندپایان فیلمبرداری فیلم کوتاه «اگر حقیقت زن باشد، آن وقت چه؟»معرفی بهترین فیلم های کمدی سینمای ایرانمجموعه تلویزیونی «طنزستان» در راه شبکه نسیمکارگردانی بزرگ که تعزیه دید و از نمایش ایرانی وام گرفت | چرا پیتر بروک افسانه ای شد؟«پیتوک» روی پرده می رود/ حضور هادی حجازی فر و مهتاب کرامتی در فیلم مجید صالحیآزاده صمدی با تیپ جدید در اکران زالاواتصاویری از ستاره خانم سینمای ایران با لباس عروس | خواهر سینا و ساعد سهیلی ازدواج کرد ؟ + عکسکم کاری خودمان را گردن جوانان نیندازیمفیلم کوتاه یکی از زلال ترین بخش های سینما استهادی حجازی فر و مهتاب کرامتی در نقش هایی متفاوت به سینما می آیندجمال اکرمی «گمشدگان جزیره سرخ» را وارد بازار کتاب کردمسعود کیمیایی کنار نقاشی هایشببینید | درخواست عجیب ترلان پروانه از طرفدارانشنمایشگاه طراحی و رونمایی از پرتره شهید آوینی در فرهنگسرای سرو«دکتر معین» یاور نستوه ادب فارسیانتقاد مهران مدیری از رشوه گیرهای سینما + فیلمتکمیل عملیات مرمت و بازپیرایی بازار فرش تا دی ماه سال جاری |