سرنوشت یک نهاد انقلابی در آستانه دهه فجر

نهاد انقلاب اسلامی جهاددانشگاهی در 16 مرداد سال 1359 در استمرار حرکت انقلاب فرهنگی، توسط ستاد انقلاب فرهنگی منصوب امام خمینی (ره) تشکیل و به نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی جهاددانشگاهی فقط یک نهاد نیست، - نهاد انقلاب اسلامی جهاددانشگاهی در 16 مرداد سال 1359 در استمرار حرکت انقلاب فرهنگی، توسط ستاد انقلاب فرهنگی منصوب امام خمینی (ره) تشکیل و به نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی جهاددانشگاهی فقط یک نهاد نیست، بلکه یک فرهنگ است، یک سمت گیری و حرکت است.

هر چه بتوانیم ما این فرهنگ را در جامعه گسترش دهیم و آن را پایدار و استوار کنیم کشور را به سمت سربلندی و عزت و استقلال حقیقی بیشتر پیش برده ایم.

به گزارش سایت قطره و به نقل ازایسنا، امام خمینی (ره) در پیام نوروزی سال 1359 خود فرمود: "باید انقلاب اساسی در تمام دانشگاه های سراسر ایران بوجود آید.

" این پیام به جان دانشجویان عضو انجمن اسلامی دانشگاه ها نشست و احساس مسوولیت کردند.

دانشگاه ها پس از تعطیلات نوروزی کار خود را آغاز کرده و اعضای گروه های چپ گرا که اغلب در دانشگاه ها اتاق جنگ درست کرده بودند به توطئه های خود ادامه می دادند.

تب و تاب انقلاب فرهنگی داغ داغ بود و مباحث دانشجویی و دانشگاهی بیشتر به انقلاب فرهنگی و چگونگی آن می پرداخت، مطابق برنامه از پیش تعیین شده، از هر انجمن اسلامی نماینده ای در اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان حضور داشت و در جلسات آن برای تعطیلی یکباره دانشگاه ها برنامه ریزی می کردند.

انقلاب فرهنگی در اردیبهشت ماه سال 59 کلید خورد و لازمه این دگرگونی برای تصمیم گیری های اساسی تعطیل شدن دانشگاه ها بود.

همچنان فضای کشور در رابطه با انقلاب فرهنگی ملتهب بود، کلاس های دانشگاه تعطیل و بدنبال آن کنترل ورود و خروج دانشگاه بدست دانشجویان انجمن اسلامی افتاد و با ایجاد محدویت برای گروهک هایی که دانشگاه ها را به اتاق جنگ تبدیل کرده بودند، موجب شده بود، گروهک های التقاطی از این ماجرا سخت عصبانی شوند و همراه با گروهک هایی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی قارچ گونه رشد کرده بودند و با هدفی دیگر در دانشگاه حضور داشتند و غائله های قومیتی کردستان و ترکمنستان و خلق مسلمان را هدایت می کردند، از حرکت انقلاب فرهنگی بدگویی و بعضاً آن را با انقلاب فرهنگی چین و یا تفتیش عقاید شبیه سازی می کردند.

امام خمینی در بیست و سوم خرداد سال 1359 با صدور حکمی از حرکت انقلاب فرهنگی دانشجویان حمایت کرد و دستور تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی را صادر فرمود.

یکی از مسوولیت های مهم ستاد، سامان دادن به وضع دانشگاه ها و برای بهره مندی هر چه بیشتر از امکانات دانشگاه و توانمندی اساتید و جذب اعضای هیات علمی بود.

جهاد دانشگاهی چگونه تشکیل شد؟ دو ماه پس از تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی، جهاد دانشگاهی به عنوان یک نهاد انقلاب اسلامی در شانزدهم مرداد ماه سال 59 تشکیل شد.

هدف از تشکیل جهاد دانشگاهی، استفاده از ظرفیت نیروی انسانی و تجهیزاتی دانشگاه در توسعه علمی و فناورانه کشور در خدمت به تحقق اهداف انقلاب اسلامی بود.

در این مصوبه جلال الدین فارسی نماینده ستاد انقلاب فرهنگی، مهندس حسن رحیم زاده هیأت علمی دانشگاه پلی تکنیک و مهندس محمدحسین تهرانی زاده عضو هیات علمی مدرسه عالی راه و ساختمان(استاد)، سعید کلانترنیا (نماینده جهاد سازندگی)، رضا بیگدلی (کارمند)، محمدمهدی آخوندی دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی ایران (دانشجو) اعضای نخستین شورای عالی جهاد دانشگاهی را تشکیل می دادند.

با ترمیم اعضای ستاد انقلاب فرهنگی با موافقت حضرت امام دو دانشجو به انتخاب جهاددانشگاهی به عضویت ستاد انقلاب فرهنگی در آمدند و در اولین دیدار اعضای ستاد انقلاب فرهنگی با امام به عنوان اعضای ستاد انقلاب فرهنگی عضویت آنان رسمیت یافت.

پس از تبدیل ستاد انقلاب فرهنگی به شورای عالی انقلاب فرهنگی، این دونماینده دانشجو به انتخاب جهاددانشگاهی به عنوان عضو شورای عالی حضور داشتند.

با بازگشایی دانشگاه ها اساسنامه جهاد دانشگاهی در آذرماه سال 65 تغییر کرد، در اساسنامه جدید نقش مشارکت در اداره دانشگاه ها از اساسنامه جهاد حذف شد، اما گسترش فعالیت های فرهنگی و تحقیقاتی در راستای خودباوری نسل جوان و رفع وابستگی کشور این مورد توجه قرار گرفت.

در این اساسنامه برای جهاددانشگاهی شورای مرکزی مرکب از 9 نفر پیش بینی شد که رییس شورا به عنوان رییس شورای مرکزی منصوب شد.

در این دوره تا سال 1370 که مجددا اساسنامه جهاد تغییر پیدا کرد و عضویت دو نماینده از جهاددانشگاهی در شورایعالی بدلایلی! به یک نفر تقلیل پیدا کرد.

دیدگاه شورای انقلاب فرهنگی درباره جهاد دانشگاهی در سال 69 تغییر کرد، این شورا از نهاد انقلابی جهاد دانشگاهی به عنوان پلی میان صنایع و دانشگاه ها یاد کرد و دو وظیفه عمده یعنی انجام تحقیقات علمی و فعالیت های فرهنگی همچنان به عهده این نهاد گذاشته شد.

به نظر می رسد طیف متنوع فعالیت ها و حوزه ماموریت جهاد دانشگاهی آنرا به نهادی علمی و فرهنگی با تاکید بر حوزه پژوهش مبدل کرده است.

می توان گفت موفقیت های جهاد دانشگاهی که عملا نهادی عمومی و غیر دولتی، اما متصل به دانشگاه هاست در حوزه پژوهش به خصوص در دوران دفاع مقدس و سالهای اخیرکه کشور گریبانگیر تحریم های اقتصادی است، بیشتر نمود و بروز داشته و دارد.

دستاوردهای این نهاد برآمده از انقلاب در عرصه علمی و تحقیقاتی چشمگیر است.

این ظرفیت تولید دانش بنیان را به منزله جایگزین تولید منبع بنیان، فرصتی را برای جهاد دانشگاهی فراهم می آورد که با تکیه بر تجارب و سوابق خود در هدفمندسازی و کاربردی کردن دانش و پروژه های تحقیقاتی آن هم با روحیه جهادی و نه بروکراتیک، جهش علمی کشور را بیشتر کند.

نگاهی به هیئت امنای جهاد دانشگاهی در اساسنامه جدید جهاددانشگاهی که هم اکنون درحال اجرا است تشکیلات جهاد هیأت امنایی تعریف شد و برای جهاد رییسی پیش بینی شده بود که با انتخاب هیات امنا و تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی و حکم رییس جمهور و شورای عالی انقلاب فرهنگی برای مدت سه سال منصوب می شد.

هیئت امنای جهاد دانشگاهی به عنوان عالی ترین مرجع سیاست گذاری این نهاد شناخته می شود.

ترکیب هیئت امنا عبارت است از رییس جهاددانشگاهی، سه عضو جهاد دانشگاهی، سه نماینده ی دولت ، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و نماینده ی نهاد رهبری در دانشگاه ها است.

در حال حاضر دکتر حمیدرضا طیبی (رییس جهاددانشگاهی و رییس هیأت امنا)، دکتر محمدعلی زلفی گل (وزیر علوم، تحقیقات و فناوری)، دکتر بهرام عین اللهی (وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی)، حجت الاسلام مصطفی رستمی (رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها)، دکتر سید مسعود میرکاظمی (معاون رییس جمهور و رییس سازمان مدیریت برنامه ریزی کشور)، حجت الاسلام سید سعید رضا عاملی (دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی)، دکتر عبدالحسین شاهوردی (عضو هیأت علمی و رییس پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی)، دکتر محسن قرنفلی (عضو هیأت علمی و مشاور رییس جهاد دانشگاهی) و دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو (عضو هیأت علمی و رییس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی) اعضای هیات امنای این نهاد را تشکیل می دهند.

آیا کامران دانشجو گزینه ریاست جهاد دانشگاهی است؟ یکی از خبرگزاری های رسمی کشور، روز دوشنبه چهار بهمن ماه خبری با عنوان کامران دانشجو گزینه احتمالی جهاد دانشگاهی منتشر کرد.

به نظر می رسد، انتشار این خبر به معنای تکرار وقایع سال 89 و انتصاب دکتر یادگاری به عنوان سرپرست جهاد دانشگاهی است.

چنین تصمیمی برخلاف مصوبات جلسه یکصد و پنجاه و سوم هیات امنای جهادانشگاهی است.

هیات امنای جهاد دانشگاهی در جلسه ای که در هجدهم تیر ماه سال 99 برگزار شد، اعضا این جلسه به این نتیجه رسیدند که کمیته ای 3 نفره از اعضای هیات امناء برای معرفی گزینه های پیشنهادی رییس جهاددانشگاهی پس از پایان دوره سه ساله تشکیل شود.

همچنین مدیران ادوار جهاددانشگاهی درباره انتخاب رییس جهاد دانشگاهی اظهار نظر کنند.

بر اساس مصوبه این جلسه، کمیته 3 نفره موظف است تا 3 نفر را با 10 سال سابقه کار در جهاد دانشگاهی به هیات امنا معرفی کنند.

در صورتی که هیات امنا برای انتخاب رییس جهاد دانشگاهی از میان کاندیدهای پیشنهادی به جمع بندی نهایی نرسد، می تواند بر اساس صلاحدید خود حداکثر 3 نفر دیگر را به عنوان کاندیدا معرفی کند.

انتشار این خبر را می توان از دو وجه مورد بررسی قرار داد.

نخست وجه رسانه ای؛ رسانه ها با توجه به رسالتی که بر عهده دارند، موظف هستند تا اخبار بی طرفانه به جامعه ارسال کنند.

انتشار یک خبر بر اساس شنیده ها و بی توجهی به مصوبات هیات امنای جهاد دانشگاهی نشان از تعجیل و هیجان رسانه ای دارد.

از جهت دیگر هم این موضوع را می توان مورد بررسی قرار داد؛ اگر تصمیم بر این است تا که رییس جهاددانشگاهی خارج از مصوبات و با توجه به جریان های سیاسی انتخاب شود ماهیت اصلی این نهاد برآمده از انقلاب اسلامی خدشه دار خواهد شد.

کلید واژه ها: انقلاب - انقلاب فرهنگی - انقلاب اسلامی - جهاددانشگاهی - رهبر معظم انقلاب اسلامی - دانشگاه - فرهنگ - اسلامی - رهبر معظم انقلاب - امام خمینی - فرهنگی - نهاد - دانشگاه ها - خمینی - استمرار - امام - انجمن اسلامی - نهاد انقلابی - پیام نوروزی - منصوب - تشکیل - مرداد - دانشجویان - توسط - رهبر - ستاد - پیام - استقلال - انقلابی - دهه فجر