دکتر هادی انصاری، تحصیلکرده دکترای زبان و ادبیات فارسی، در مقاله خود با عنوان «درست بنویسیم و درست بخوانیم» که آن را در اختیار ایسنا قرار داده است، - ایسنا/قزوین دکتر هادی انصاری، تحصیلکرده دکترای زبان و ادبیات فارسی، در مقاله خود با عنوان درست بنویسیم و درست بخوانیم که آن را در اختیار ایسنا قرار داده است، می نویسد: درباره درست خواندن و گفتن و نوشتن، تاکنون بسیار گفته اند و نوشته اند و شنیده ایم و خوانده ایم؛ ولی کافی نیست.
پاسداشت زبان فارسی و برطرف کردن اشکال ها، نمی تواند به چندنوشته، برنامه، کتاب و جزوه منحصر باشد و اگر هر روز هم یادآوری شود، تکراری نخواهد بود و تأثیرخود را خواهد گذاشت.
بدین منظور بر آن شدیم تا برخی اشکال های رایج امروزی را که در گفتار و نوشتار مردم، فراوان دیده و شنیده می شود، یادآوری و اصلاح کنیم تا شاید بتوانیم در راه درست خواندن و درست نوشتن واژه ها، اصطلاح ها، عبارت ها و درنهایت برای پاسداشت زبان فارسی قدمی برداریم.
حرف (پ) پُرتِقال / پُرتِغال پُرتِقال، با (ق) نام میوهٔ معروف است و پُرتِغال، با (غ) نام کشوری در اروپای غربی است.
بهتر است هرکدام با املای درست خود نوشته شوند.
پولِ خُرد / پول خورد (خُرد) درزبان فارسی صفت است.
به معنای کوچک، ریز، ریزه، ریزشده، و اندک و کم بهاست.
(خورد) فعل ماضی ساده، ساخت سوم شخص مفرد است یا همان بُن ماضی ازمصدر (خوردن).
خُرد در معنای کوچک و ریز در واژه هایی مانند: خُرد اندام، خُردسال و خُردشده به کار می رود.
پول خُرد نیز ازاین دسته است.
یعنی پولی که به لحاظ ارزش، کم بهاست و وقتی که سکّه رایج بود، به سکه های کم ارزشتر، (پول خُرد) گفته می شد.
گاهی (پول خورد) می نویسند که نادرست است.
خورد در واژه هایی مانند: خورد وخوراک، زد وخورد، خوردوخوراب، بازخورد و.
دیده می شود.
فعل (خورد) با صفت (خُرد) هم آوایی دارند ولی در نگارش متفاوتند.
لذا به املای آن ها باید توجه کرد.
پیش غازی، مُعَلَّق بازی / پیش قاضی معلق بازی بسیاری ازحروف در زبان فارسی هم آوایی دارند: (ح، ه)، (س، ص)، (ق، غ)، (ت، ط)، (ز، ذ، ض، ظ) و (ء، ع) به همین سبب بسیاری از واژه وترکیب هانیز هم آوا می شوند.
یعنی از نظرشنیداری وصوتی، همصدا یا هم آوایند، ولی درنگارش متفاوتند.
این هم آوایی باعث ایجاد غلط املایی می شود.
مانند همین مَثَل و حکمت: (پیش غازی، مُعلّق بازی)، که اغلب هنگام نگارش (پیش قاضی) می نویسند.
درصورتی که (پیش غازی) درست است.
غازی، اسم فاعل از ریشهٔ (غ ز و) در عربی علاوه بر معنای جنگجو، به معنی ریسمان باز و معرکه گیر است.
(پیش غازی، مُعَلَّق بازی) یعنی این که در حضور معرکه گیر و ریسمان باز که در هنرهای گوناگون ماهر و مجرّب است، مُعَلّق زدن، کار بسیار ناچیز و بی اهمیتی است.
به عبارتی دیگر در حضور چنین استاد کاملی، این کارها پیش پا افتاده و سبک است و هنر محسوب نمی شود.
بیشتر مردم این ترکیب را مانند برخی ترکیب های دیگر، شنیده اند ولی ننوشته اند.
به همین سبب موقع نوشتن (غازی) را با (ق) و (ض) می نویسند: (قاضی).
لازم است با املای درست آن (غازی) نوشته شود.
البته گاهی حرف (و) درمیان می آورند و سؤالی می کنند: (پیش غازی و مُعَلَّق بازی؟) که شکلی دیگر از همین مثَل است و ایرادی ندارد.
انتهای پیام
کلید واژه ها: درست - تحصیلکرده - پاسداشت زبان فارسی - دکتر - فارسی - ایسنا - ادبیات - خواندن - زبان - نوشته - گفتار - نوشتن - اشکال - امروز - مقاله - زبان فارسی - هادی - قرار - داده - پاسداشت - امروزی - تکراری - اصلاح - کافی - کنیم - واژه - کتاب
