یک جزیره آهنی در نقطه صفر مرزی خلیج فارس

نقطه صفر مرزی در خلیج فارس، جایی که تا دوردست ها فقط آب است و آب.

اینجا یک جزیره آهنی است که شما حق دور ریختن هیچ چیز را نداری، روزانه باید 3 هزار پله را بالا و پایین بروی و در تابستان 50 درجه جنوب، - ایسنا/بوشهر نقطه صفر مرزی در خلیج فارس، جایی که تا دوردست ها فقط آب است و آب.

اینجا یک جزیره آهنی است که شما حق دور ریختن هیچ چیز را نداری، روزانه باید 3 هزار پله را بالا و پایین بروی و در تابستان 50 درجه جنوب، وسط دریا که مثل یک دیگ جوشان شده است کار کنی.

هیچ انگیزه ای به جز غیرت و میهن پرستی قادر به حفظ دهها نخبه از برترین دانشگاه های کشور در یک اتاق 6 متری نمی شود.

اینجا خلیج فارس است، سکوی نفتی سروش.

تاکنون از صنایع نفت و گاز در استان بوشهر، فقط نام عسلویه را شنیده ایم.

اما در نقطه شمالی این استان و در شهرستان دیلم، در مجاورت شهر امام حسن منطقه ای بسیار استراتژیک نفتی در حال فعالیت است.

منطقه نفتی بهرگان، قدیمی ترین منطقه نفتی فراساحل در خلیج فارس است که قدمتی بیش از 50 سال دارد.

از 7 گرید نفتی ایران، 2 گرید متعلق به این منطقه است و بزرگترین پایانه نفتی شناور خاورمیانه در این منطقه قرار دارد که ویژگی های منحصر به فردش، آن را به یک ترمینال برای ورود، خروج و مدیریت نفت، گاز و فرآورده های آن تبدیل کرده است.

در بازدید اختصاصی خبرنگار ایسنا از منطقه نفتی بهرگان و سکوی سروش، رییس منطقه نفتی بهرگان گفت: رسالت شرکت نفت فلات قاره ایران، تولید نفت و گاز از میادین دریایی در خلیج فارس است که شامل چند منطقه از جمله بهرگان، خارگ، لاوان، سیری، کیش و قشم است.

مهندس علیرضا قانعی گفت: منطقه نفتی بهرگان، مدیریت تولید از 4 میدان نفتی هندیجان، بهرگانسر، نوروز و سروش را بر عهده دارد که از نظر مرزهای سرزمینی، سکوی نفتی سروش با توجه به قرارگیری در نقطه صفر مرز، اهمیت استراتژیک ویژه ای دارد.

وی خاطرنشان کرد: برخلاف کلیه مناطق فلات قاره که در جزایر هستند، منطقه بهرگان تنها منطقه ای است که در ساحل قرار دارد.

این مجاورت با شهر امام حسن، مزایا و چالش هایی نیز به همراه داشته است.

از مزایای قرارگیری در ساحل، اتصال به شبکه برق سراسری، قرارگیری در مجاورت دو مجموعه بزرگ صنعتی در استان خوزستان و پارس جنوبی در استان بوشهر و انجام تبادلات صنعتی با سهولت بیشتر است.

همچنین خریدهای قطعات صنعتی ساده تر و دسترسی به امکانات و جاده ها سهل الوصول تر خواهد بود.

قانعی با اشاره به ظرفیت 7.

9 میلیون بشکه ای منطقه بهرگان گفت: مخازن نفتی خشکی این مجموعه قابلیت ذخیره سازی 5.

7 میلیون بشکه را دارند و این ظرفیت در پایانه خلیج فارس نیز 2.

2 میلیون بشکه است.

نقش آفرینی فراتر از وظایف سازمانی رییس منطقه نفتی بهرگان، نقش آفرینی این منطقه را فراتر از وظایف شرکتی خود دانست و گفت: در زمان دفاع مقدس، به دلیل قابلیت ارتباط خطوط لوله بهرگان به مناطق نفت خیز، از این ویژگی برای مصارف و مقاصد گوناگونی استفاده شد.

وی افزود: در این منطقه توانایی ذخیره سازی و اعمال فرآیندهای بهبود شرایط نفت وجود دارد و نفتی با ویژگی های صادراتی را می توان تولید نمود و این شرایطی است که در سایر مناطق وجود ندارد.

کمک نفتی به کمبود گاز در کشور به دلیل افزایش نیاز کشور به گاز، تولید آن در ماه های اخیر افزایش پیدا کرده است.

فرآیند شیرین سازی گاز در پالایشگاه ها، به همراه خود تولید میعانات گازی را نیز به دنبال دارد.

این میعانات گازی که در اصطلاح تخصصی "کاندنسیت" نامیده می شود، ارزش زیادی در صنعت نفت دارند و حالا متخصصان صنعت نفت در سکوی سروش راهکارهای متفاوتی برای استفاده از این میعانات را در پیش گرفته اند.

رییس منطقه نفتی بهرگان بیان کرد: از تیرماه سال جاری رسالت جدیدی به عهده این منطقه گذاشته شده است و میعانات گازی به منطقه وارد شده و با همراه کردن آن با نفت فوق سنگین، بخشی از خوراک پالایشگاه های تولید فرآورده های نفتی مثل پالایشگاه اصفهان را تامین می کنیم.

این قضیه قبلا در کشور بی سابقه بوده که منطقه بهرگان به خوبی از عهده آن برآمده است.

مهندس علیرضا قانعی گفت: تزریق میعانات گازی، دیگر اقدام ویژه این منطقه است.

این اتفاق برای اولین بار در جهان، در کشور ما و در سکوی سروش اتفاق می افتد و افزایش ضریب بازیافت مخازن را به همراه دارد.

قدیمی ترین منطقه دریایی خلیج فارس قدیمی ترین میدان نفتی دریایی شناسایی شده خلیج فارس، در منطقه بهرگان است.

نخستین چاه میدان نفتی بهرگانسر، در سال 1330 توسط کنسرسیوم نفتی "سیریپ" که از شرکت ملی نفت ایران و شرکت نفتی آجیپ ایتالیا تشکیل شده بود، کشف شد و در سال 1338 تولید نفت از این میدان آغاز گردید.

پس از آن نیز سایر میادین این منطقه کشف و وارد مدار تولید شدند.

این کارشناس پیشکسوت نفت و گاز گفت: بهره برداری از میادین منطقه بهرگان تا دوران جنگ تحمیلی ادامه داشت اما در خلال جنگ تحمیلی، کلیه میادین نفتی منطقه بهرگان مورد حمله دشمن قرار گرفت و آسیب های بسیار زیادی به آن وارد شد.

چاه قدیمی نوروز، متحمل بیشترین خسارات شده و مدت ها در آتش می سوخت تا اینکه توسط متخصصان صنعت نفت مهار شد.

علیرضا قانعی افزود: بلافاصله پس از پایان جنگ، کارکنان منطقه بهرگان با استفاده امکانات موجود و در دسترس، تولید را از سر گرفتند.

به طوری که در آن بازه زمانی تا ساخت سکوهای جدید هیچ خللی در فرآیند تولید ایجاد نشد.

یک منطقه با ویژگی های منحصر به فرد وی با اشاره به امکانات موجود در این منطقه گفت: امروز از منظر صنعتی، منطقه نفتی بهرگان شامل کارخانجات خشکی، مخازن، سکوهای نفتی، پایانه خلیج فارس و خطوط لوله است.

به موازات تاسیسات دریایی، تاسیسات خشکی نیز در دوران جنگ دچار خساراتی شدند.

در سال 1386 کارخانه فرآوری خشکی منطقه بهرگان به ظرفیت 60 هزار بشکه و با فناوری کاملاً ایرانی ساخته شد.

قانعی خاطرنشان کرد: از دیگر ویژگی های منطقه نفتی بهرگان، انتخاب آن به عنوان محل ذخیره نفت تولیدی منطقه غرب کارون و میدان آزادگان است.

با استفاده از این ویژگی، نفت تولید شده میادین آزادگان، بهرگانسر و دیگر میادین منطقه بهرگان، پس از فرآوری در کارخانجات این منطقه و از طریق خطوط لوله پیچیده این منطقه، امکان ارسال به امیدیه و سپس مرکز کشور، گوره و از طریق آن به خارگ یا صدور آن از طریق SBM (پایانه دریایی) را دارد.

این قابلیت در تمام مناطق نفتی فلات قاره بی نظیر است.

رییس منطقه نفتی بهرگان، گاز را نیز یکی دیگر از فرآورده های این منطقه نامید و گفت: گاز شیرین و با ارزش تولیدی سکوی سروش پس از تامین انرژی توربین های این سکو، از طریق خطوط لوله به سکوی ابوذر ارسال می شود و ضمن تولید انرژی آن سکو، می تواند بخشی از خوراک پتروشیمی خارگ را نیز تامین کند.

علیرضا قانعی گفت: بیشترین تولید نفت در منطقه نفتی بهرگان از میدان سروش است و پس از آن نیز میادین نوروز، بهرگانسر و هندیجان در رتبه های بعدی تولید قرار می گیرند.

در تولید گاز اما بیشترین میزان تولید را میدان بهرگانسر دارد و به همین دلیل خطوط انتقال میان سکوهای آن میدان با میدان سروش و سپس ابوذر و در ادامه جزیره خارگ ساخته شده و توانایی ارسال گاز این سکو به جزیره خارگ نیز فراهم شده است.

قانعی با اشاره به نقش مهم سکوی بهرگانسر در فرآیند تولید نفت گفت: در سکوی بهرگانسر ضمن تولید و فرآوری نفت و گاز میدان بهرگانسر، تولیدات میدان هندیجان نیز تحویل گرفته و عملیات فرآوری در سکوی مادر روی آن انجام می شود.

وی افزود: در میدان نفتی هندیجان، دو سکوی چاه 07 و 08 که بر روی هر کدام چند حلقه چاه نفت حفاری شده بود وجود داشت، ولی متاسفانه هیچ سازه استانداردی روی آن مستقر نبود.

نیروهای این منطقه سال ها از طریق ساخت سازه هایی دست ساز، روند تولید از این چاه ها را به صورت پایدار حفظ کرده بودند.

اما این سازه ها برای تردد خطرات بسیار زیادی داشت که در نهایت شرکت نفت فلات قاره تصمیم به ساخت دو سکوی مجهز برای این دو چاه می گیرد.

قانعی بیان کرد: این دو سکو توسط متخصصان ایرانی در بندرعباس ساخته شده که البته در سال های اخیر نصب آن به تعویق افتاده بود.

خوشبختانه با ورود مدیرعامل جدید شرکت نفت فلات قاره به این موضوع، این پروژه از بلاتکلیفی خارج شد و سکوی 07 و 08 هندیجان و همچنین سکوی LQ فروزان به مرحله نصب رسیدند.

وی گفت: امروز مراحل آخر نصب سکوهای جدید هندیجان در حال انجام است و امیدواریم تا پایان بهمن ماه به مرحله بهره برداری برسند.

ابرسازه ای به نام سروش رییس منطقه نفتی بهرگان با تشریح پلتفرم های سکوی سروش گفت: مجموعه سکوی نفتی سروش از 4 سکو به نام های سکوی مسکونی، مدیریت و کنترل (SLQ)، SSP 2، SPP 1 که بزرگترین سکو است و سکوی چاه SWP1 تشکیل شده است.

این 4 سکو به وسیله یک پل به هم متصل هستند.

وی تصریح کرد: روش متداول نصب سکوهای دریایی به وسیله جرثقیل است اما این سکو به حدی بزرگ و سنگین است که در زمان نصب، به وسیله بارج ویژه ای که در حالت نیمه مغروق قرار می گیرد پایه های سکو روی جکت قرار گرفت.

وزن سکوی SPP1 به تنهایی بیش از 11 هزار و 500 تن است.

علیرضا قانعی با تشریح فرآیند تولید در سکوهای نفتی گفت: روال کلی تاسیسات دریایی به این صورت است که نفت تولید شده از چاه، همراه با مقادیری گاز و آب شور است و باید جهت صادرات، مورد فرآوری قرار گیرد.

نفت تولید شده به سکوی SPP1 منتقل می شود تا آب و گاز نفت توسط فرآیندهای لازم جداسازی شود.

همچنین در سکوی SPP2 نفت میدان نوروز دریافت می شود و فرآیند آماده سازی بر روی نفت آن میدان نیز در سکوی سروش انجام می شود.

مجموع نفت تولید شده در سکوی سروش قابلیت ارسال به مخزن خلیج فارس به صورت مجزا یا ترکیب شده را دارد.

یک منطقه و چندین درگاه صادراتی رییس منطقه نفتی بهرگان بیان کرد: صادرات نفت منطقه بهرگان به روش های مختلفی انجام می شود.

اولین روش، ارسال نفت به منطقه گوره است.

ایستگاه گوره، نفت مناطق نفت خیز جنوب و منطقه بهرگان را برای صادرات به جزیره خارگ ارسال می کند.

روش دوم، مستقلاً از طریق پایانه صادراتی SBM است که نفت فرآوری شده در تاسیسات خشکی بهرگان را می توان از طریق این پایانه صادر نمود.

روش سوم، انتقال نفت میادین سروش و نوروز به پایانه خلیج فارس است و صدور آن به سایر نفتکش ها از طریق این پایانه است.

علیرضا قانعی پایانه نفتی خلیج فارس را بزرگترین پایانه شناور در جهان معرفی کرد: عمر پایانه نفتی خلیج فارس 8 سال است و پیش از آن، پایانه نفتی سورنا این وظیفه را بر عهده داشت.

سورنا یک نفتکش بوده که با ایجاد تغییراتی در آن به یک پایانه نفتی تبدیل شده است اما خلیج فارس از ابتدا به عنوان پایانه طراحی شده است.

ظرفیت هر دو پایانه 2.

2 میلیون بشکه است.

وی افزود: پایانه سورنا در دوران ماموریت خود 460 میلیون بشکه نفت را بارگیری و صادر کرد.

این بدان معنی است که بیش از 700 الی800 مرحله، نفتکش هایی برای بارگیری از سورنا اقدام کرده اند و این یک رکورد قابل توجه است.

قانعی با معرفی اسکله شناور SBM به عنوان دیگر ظرفیت ویژه این منطقه گفت: برای صدور نفت از طریق سیستم SBM ضرورتی به پهلوگیری نفتکش ها در ساحل نیست.

در این روش خطوط لوله از مخازن بهرگان به طول 18 کیلومتر به دریا کشیده شده است و در محلی که عمق آب به بیش از 25 متر می رسد، تاسیسات SBM قرار دارد و نفتکش ها با اتصال به این پایانه مخازن خود را بارگیری می کنند.

وی افزود: قدرت مانور نفتکش ها از طریق SBM افزایش می یابد و خطرات برخورد نفتکش ها با اسکله به حداقل رسیده است.

بهره بردارانی که پروژه اجرا می کنند همانطور که بدن انسان برای حیات به رگ هایی نیازمند است، حیات صنعت نفت نیز به متکی به خطوط لوله خود است.

در منطقه بهرگان نیز انواع لوله های مختلف از 8 اینچ تا 36 اینچ برای کاربری های مختلف مثل انتقال نفت، گاز، گازوییل، آب شور، آب شیرین و .

وجود دارد.

علیرضا قانعی گفت: وظیفه اصلی نیروهای یک منطقه نفتی، نگهداشت پایداری میزان تولید است و اقدامات پروژه ای وظیفه آن ها نیست اما شاهد آن هستیم که کارکنان منطقه بهرگان پروژه هایی را نیز اجرا کرده اند.

وی خاطرنشان کرد: یکی از شرکت های پیمانکار که مجری ساخت خط لوله آزادگان و مخازن آن بود، بخشی از این پروژه را انجام داد و متاسفانه به دلیل تفاوت قیمت های ناگهانی موفق به تکمیل آن نشد.

منطقه نفتی بهرگان پذیرفت تا کاستی های این پروژه را با استفاده از نیروهای خود به انجام برساند.

در ماه مبارک رمضان سال گذشته، این پروژه به صورت 24 ساعته انجام شد و دمای بسیار زیاد هوا، هر روز باعث گرمازدگی کارکنان این منطقه می شد اما خوشبختانه با همت آن ها، این پروژه در بازه زمانی تعریف شده به پایان رسید.

این کارشناس با سابقه نفت و گاز با اشاره به سابقه خط لوله بهرگان-گوره گفت: خط لوله ای به طول 17 کیلومتر میان این منطقه و تلمبه خانه گوره وجود دارد که متاسفانه در سال های ابتدایی انقلاب و در زمان جنگ بدون محاسبات مهندسی و تنها بر اساس ضرورت ساخته شده است.

اگرچه این خط لوله فاقد ویژگی های مهندسی و ساخت است اما به دفعات و در برهه های مختلف، خدمات شایسته ای به کشور انجام داده است.

مثلاً بارها از طریق این خطوط گازوییل و بنزین وارد کشور شده است.

این خط نیز در مقاطع مختلف توسط مهندسین این منطقه مورد تعمیرات قرار گرفته است.

وعده توقف نشتی خط بهرگان-گوره رییس منطقه نفتی بهرگان با اشاره به تلاش در مسیر حفاظت از محیط زیست گفت: سیستم ایزو در حوزه مدیریت کیفیت، بهبود مستمر سیستم را پیشنهاد می کند.

اگر برای مخاطرات نفت در محیط زیست اولویت بندی در نظر بگیریم، قطعاً آلودگی و تهدید نشت یک چاه نفت متروکه در خلیج فارس خسارات بیشتری نسبت به نشت یک خط لوله در خشکی به محیط زیست خواهد وارد خواهد کرد.

علیرضا قانعی افزود: بر همین اساس و اولویت بندی انجام شده، وزارت نفت با اجاره یک سکو با هزینه روزانه 70 هزار دلار در دو سال گذشته نسبت به ایمن سازی چاه های متروکه خلیج فارس اقدام کرده است.

همچنین با ساخت دستگاه CFU، آب جدا شده از نفت که روزی با 900 PPM ذرات معلق به دریا ریخته می شد، امروز به کمتر از 50 PPM رسیده است.

وی تصریح کرد: در خصوص خط لوله بهرگان به گوره نیز کلیه گزارش های محیط زیستی لازم به مقامات ارائه شده است اما همه در جریان هزینه های بسیار زیاد جایگزینی این دو خط لوله، می باشیم.

ساخت خط لوله جایگزین نیازمند 50 تا 70 میلیارد تومان اعتبار است و در شرایط مالی کنونی وزارت نفت، تامین این مبلغ بسیار دشوار خواهد بود.

قانعی گفت: با وجود این شرایط، در راستای بهبود مستمر شرایط، امروز در حال عملیات راهسازی و اصلاح مسیر خط لوله ها هستیم که به دلیل بارندگی دچار آسیب شده است و وظیفه خود می دانیم عملیات بازسازی و ترمیم این خط را انجام دهیم.

این نوید را با قاطعیت می دهم که در سال 1400 نشتی خط گوره برای همیشه به پایان برسد.

این مقام صنعت نفت کشور در پاسخ به میزان توجه و اهمیت منطقه نفتی بهرگان به رعایت موازین محیط زیستی بیان کرد: به طور عام، در همه کشورهای دنیا، آب جدا شده از نفت به دریا ریخته می شود و دقت می شود آب باقی مانده ذراتی از نفت را در خود نداشته باشد.

اما در طراحی سکوی سروش گام هایی فراتر از روند معمول برداشته شده است و این آبِ فاقد نفت، به لایه ای از زمین تزریق می شود که به هیچ گاه به دریا راه پیدا نکند.

در عمق بیش از 500 متری که هیچ گونه مصرف کننده یا جاندار زنده ای زیست نمی کند، این آب محبوس شده و به سطح باز نخواهد گشت.

وی افزود: گاز تولید شده از توربین ها نیز در یک سیستم بسته برای گرم کردن آب استفاده می شود.

این آب گرم در مراحل فرآوری نفت استفاده زیادی دارد و به نوعی راندمان مصرف انرژی در توربین ها به حداکثر خود می رسد.

علاوه بر آن، خروجی توربین ها نیز به وسیله سنسورها کنترل می شود و به دلیل بهینه سوختن، گاز اضافی ندارد و آلودگی هوا هم ایجاد نمی شود.

انتهای پیام
کلید واژه ها: خلیج فارس - نقطه - خلیج - فارس - جزیره - تابستان - برترین دانشگاه - صنایع نفت و گاز - مرزی - نفتی - روزانه - دوردست - شهر امام حسن - منطقه - استان - 3 هزار - استراتژیک - سکوی نفتی - صنایع نفت - هزار - نفت و گاز - امام حسن - دانشگاه - شهرستان - فعالیت - برترین - عسلویه - انگیزه - صنایع - پرستی