دانشگاه ها در حوزه مجازی کردن آموزش چقدر موفق بودند؟

علی رغم گذشت بیش از 8 ماه از شیوع مهمان ناخوانده ای با عنوان "کرونا ویروس" در کشور و تعطیلی حضوری و فیزیکی فعالیت های آموزش عالی و آموزش پزشکی، - علی رغم گذشت بیش از 8 ماه از شیوع مهمان ناخوانده ای با عنوان "کرونا ویروس" در کشور و تعطیلی حضوری و فیزیکی فعالیت های آموزش عالی و آموزش پزشکی، این مراکز توانستند با اتکا به توانمندی های مجازی و الکترونیکی فعالیت های خود را ادامه دهند و پرچم دار حقیقی دولت الکترونیک را که یک برنامه چند ساله بود را از آن خود کنند.

به گزارش سایت قطره و به نقل ازایسنا، مفهوم دولت الکترونیک همزمان با رشد روز افزون انواع تکنولوژی ها و فناوری های ارتباطی از حدود دو دهه پیش به صورت جدی در دولت ها مطرح شد بر این اساس "دولت الکترونیک" که بر استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات توسط دولت و به صورت گسترده ای در فرآیندهای دولتی تمرکز دارد به ادبیات سیاست گذاران و دولتمردان تبدیل شد و تا حدودی سازمان ها و ادارات کشور ما نیز زمزمه های تحول گرایانه و فن آورانه در زیرساخت های اداری را آغاز کردند و به فکر افتادند تبادلات ما بین دولت و بخش عمومی یعنی کارمندان و شهروندان به صورت الکترونیکی و فناوری اطلاعات (مانند شبکه های گسترده، اینترنت و رایانش سیار)صورت بگیرد.

در این بین آموزش عالی نیز از ظهور این پدیده بی نصیب نماند و طی سالیان اخیر برخی مراحل آموزش در دانشگاه ها از جمله ثبت نام های آغاز ترم و اراه مدارک به صورت الکترونیکی در آمد و عملا از بسیاری هزینه ها و مراجعات دانشجویان به مراکز آموزشی و ازدحام آنها در مقاطع خاص جلوگیری شد این در حالی بود که ورود دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی به ارائه آموزش الکترونیکی هنوز به صورت تابو مانده بود و دانشگاهها به صورت جدی از وزود به این مرحل پرهیز داشتند.

اما سخنان روز شنبه مقام معظم رهبری در دیدار حضوری با رییس جمهور و اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر ضرورت به حداقل رسانده مراجعات به دستگاه های اجرایی با افزایش خدمات الکترونیکی، بار دیگر بر اهمیت استفاده از بسترهای مجازی و الکترونیکی در ارائه خدمات در تمامی دستگاه ها و نهادها در شرایط خاص و بحرانی صحه گذاشت.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در این دیدار با تأکید بر به حداقل رساندن مراجعات به دستگاههای اجرایی با افزایش خدمات الکترونیک" ، مسئولان را به رعایت حداکثری ضوابط بهداشتی توصیه کردند و افزودند: متأسفانه گاهی برخی از مسئولان در رعایت مواردی مثل ماسک زدن به شیوه صحیح یا رعایت فاصله، کوتاهی می کنند که این بی اعتنایی ها بر رعایتهای عمومی مردم هم اثر منفی می گذارد.

براین اساس و مبنا نگاهی خواهیم داشت بر فعالیت های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان یکی از دستگاه های اجرایی پرمخاطب در ایام کرونایی.

این وزارتخانه عنوان پرچم دار آموزش عالی کشور پس از شیوع کرونا و از اواخر سال گذشته برنامه ریزی های در مراکز و موسسات تابع خود به منظور مجازی و الکترونیکی کردن فعالیت ها را آغاز کرد که البته تا حدودی هم توانست در میان سازمان های دیگر نمره قابل قبولی را بدست بیاورد به گونه ای که تیر ماه سال گذشته در ارزیابی پنجمین دوره بلوغ خدمات الکترونیکی، در بین 19وزارتخانه ارزیابی شده، موفق به کسب رتبه دوم شد.

ارزیابی خدمات الکترونیکی دستگاه های اجرایی بر اساس مصوبه جلسه یازدهم شورای اجرایی فناوری اطلاعات کشور به طور مستمر توسط سازمان فناوری اطلاعات در جهت ارزیابی کیفیت وب گاه ها و خدمات الکترونیکی دستگاه های اجرایی دارای شناسنامه خدمات مصوب سازمان اداری استخدامی کشور منتشر می شود.

در ارزیابی دوره پنجم که در پنج محور حضور در وب، تعاملی، تراکنشی، یکپارچگی و مشارکتی در بین 19 وزارتخانه و 105 دستگاه اجرایی انجام شد، این وزارتخانه توانست رتبه دوم در میانگین کلیه محورها و رتبه اول در محور حضور در وب در بین وزارتخانه ها را کسب کند.

همچنین در این گزارش به صعود چشمگیر 35 رتبه ای وزارت علوم نسبت به ارزیابی نوبت چهارم و رشد قابل توجه در تمامی مراحل بلوغ پنج گانه در بین کل دستگاه های اجرایی ارزیابی شده، اشاره شده است و سازمان امور دانشجویان، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی، صندوق رفاه دانشجویان و پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در این دوره در مجموعه وزارت علوم مورد ارزیابی قرار گرفتند.

اگر چه الکترونیکی و مجازی کردن فعالیت ها در زیر مجموعه های دولتی از جمله وزارت علوم و به تبع آن دانشگاه ها وموسسات آموزش عالی یک برنامه بلند مدت مسئولان و سیاستگذارن بود اما شیوع مهمان ناخوانده "کرونا ویروس" همه برنامه ها و سیاست ها را به گونه ای دیگر تغییر داد و این مراکز از اسفند ماه سال گذشته آموزش حضوری و پذیرش فیزیکی دانشجویان را به طور کامل متوقف کردند و با یک وقفه بسیار کوتاه موفق شدند تمامی برنامه های خود را به شکل کاملا مجازی ارائه دهند.

امری که قبل از شیوع کرونا و قرار گرفتن در شرایط فعلی دور از ذهن به نظر می آمد اما امروز با گذشت حدود 8 ماه از شرایط کرونا در کشور؛ مشاهده می کنیم نه تنها فعالیت های دانشگاه ها تعطیل نشده است بلکه در قالب مجازی و الکترونیکی ارائه می شود.

هرچند در این راه به دلیل کمبود امکانات نرم فزاری و سخت افزاری نقایص زیادی نیز وجود داشته و بعضا وجود دارد.

با آغاز شیوع ویروس کرونا از ابتدای اسفندماه 98 در سطح کشور (همزمان با آغاز نیمسال دوم تحصیلی)، دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی با مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با چالش چگونگی تداوم فعالیت های آموزشی مواجه شد و از این رو توجه به آموزش های غیرحضوری برپایه فضای وب، مورد تأکید معاونت آموزشی وزارت عتف قرار گرفت.

هدف از آموزش حضوری به حداقل رساندن آسیب ها و کنترل شیوع ویروس کرونا در جامعه، جبران کاستی های پدیدآمده در فعالیت آموزشی دانشگاه ها، بهره مندی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی از مزایای آموزش الکترونیکی و توان و آمادگی مراکز آموزش عالی در صورت تداوم مشکل ایجاد شده و در برخورد با شرایط مشابه بوده است.

بخشنامه های کرونایی معاونت آموزشی وزارت علوم در این راستا پس از صدور بخشنامه به دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی به اقداماتی همچون تأکید بر پیروی از سیاست های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان متولی قرارگاه کروناویروس، واگذاری تصمیم تعطیلی یا تدوام فعالیت های آموزشی هر استان به مسئولان دانشگاه های علوم پزشکی و بهداشت و درمان استان (یا در صورت لزوم اخذ تایید شورای تأمین استان)، تخلیه خوابگاه ها، غداخوری ها و دیگر فضاهای عمومی و مشترک دانشگاه های تعطیل شده و انجام اقدامات بهداشتی و ضدعفونی این فضاها را در پیش گرفت.

برگزاری نشست تصمیم گیری درباره فعالیت آموزشی دانشگاه های تهران، ارائه گزارش از وضعیت آموزشی دانشگاه های تهران، صدور بخشنامه به دانشگاه ها برای توجه به آموزش های غیرحضوری، درخواست از دانشگاه ها برای توجه به آموزش های برخط و برون خط، ایجاد و تقویت زیرساخت های سخت افزاری و نرم افزاری، برگزاری کارگاه های آموزشی برای آشنایی اعضای هیئت علمی با شیوه ها و ابزار آموزش غیرحضوری، ارتباط گیری با کارگروه تخصصی آموزش های الکترونیکی ، هم رسانی توانمندی ها و امکانات بین دانشگاه ها، اقدام برای بهره مندی دانشگاه ها از ترافیک رایگان، گزارش گیری از دانشگاه ها، ارسال نامه به دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و درخواست ارسال گزارش در دو محور: اقدامات انجام شده و موانع احتمالی پیش رو، مشارکت در نشست وزیران علوم کشورهای درگیر کرونا و صدور بخشنامه برای افزایش سقف مجاز آموزش الکترونیکی در دانشگاه ها از دیگر اقدامات صورت گرفته توسط این معاونت به شمار می رود.

موانع و دستاوردهای آموزش از راه دور ضعف در کیفیت ارتباطات اینترنتی در برخی مناطق کشور، کمبود سرعت و پوشش خدمات اینترنتی، بالا بودن هزینه های خدمات اینترنتی، فیلترینگ و محدودیت های موجود در استفاده از نرم افزارها و شبکه های اجتماعی خارجی و نیز آشنایی کم برخی استادان با آموزش های الکترونیکی از جمله برخی موانع موجود در این طرح بود.

همچنین فراهم شدن 100 گیگابایت اینترنت رایگان برای همه اتصالات خانگی، تسهیل مناسبی را در اختیار دانشجویان در جهت کاهش هزینه ها و بهبود ارتیاطات اینترنتی قرار داده و علاوه بر آن از سوی دیگر وزارت ارتباطات برای دانشگاه ها نیز در حال محاسبه میزان ترافیک اضافه تحمیل شده است تا آنها از ترافیک رایگان بهره مند شوند.

بر اساس نتایج اعلام شده از سوی معاونت اموزشی وزارت علوم، با تشکیل کارگروه تخصصی آموزش های الکترونیکی و همراهی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، در کمترین زمان ممکن ارتباط مناسبی بین مراکز آموزشی برقرار شد و فرآیند آموزش های غیرحضوری دانشگاه ها عملیاتی و اجرایی شد.

دانشگاه های مختلف روش های متنوعی را به صورت همزمان برای سرعت بخشیدن و ارائه متنوع خدمات در پیش گرفتند که عبارتند از: ارائه دروس الکترونیکی مهیا شده قبلی و قرار دادن آن در اختیار سایر دانشجویان دوره های حضوری، برگزاری کلاس های زنده از راه دور (برخط)، ضبط آموزش ها و کلاس ها توسط استادان و در اختیار گذاشتن آن خارج از وقت و بدون محدودیت زمانی برای دانشجویان (برون خط) و معرفی راه های تعامل استاد و دانشجو.

در نخستین هفته صدها کلاس درسی در چندین دانشگاه مختلف به صورت زنده و هم زمان برگزار شد و هم زمان تا بیش از 1000 دانشجو به صورت برخط و همزمان از طریق اینترنت در کلاس ها شرکت کردند.

برخی نیز تعداد زیادی از دروس را ضبط کرده و به صورت برون خط و بدون محدودیت زمانی در دسترس دانشجویان قرار دادند.

از طرفی دانشگاه هایی که پیشتر هم ارائه خدمات به دانشجویان دوره های الکترونیکی را در برنامه داشتند، دوره های خود را بدون هیچ وقفه ای همچنان ادامه داده و گسترش بخشیدند.

بر اساس آمار، بیش از 70 درصد جمعیت دانشجویی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در حال دریافت خدمات به صورت الکترونیکی بوده و دیگران نیز تا پس از تعطیلات نوروز امکان ارائه خدمات را خواهند داشت.

برخی دانشگاه ها بیش از 1000 کلاس مجازی تعریف کرده و در برخی دانشگاه ها به طور همزمان در یک ساعت خاص تا 2000 نفر دانشجو روی خطوط کلاس های زنده حضور داشته اند.

این معاونت اعلام کرده که با تجربه حاصل شده در طول دو هفته اخیر، امکان راه اندازی سرویس ارائه کامل خدمات ظرف حداکثر 3 روز، امکان راه اندازی یک سرویس کامل آموزش الکترونیکی برای دانشگاه های متقاضی داخل و خارج از کشور وجود دارد.

در واقع شیوع ویروس کرونا، آموزش عالی کشور را همانند سایر حوزه ها تحت الشعاع خود قرار داد و دانشگاه ها را به تعطیلی کشاند.

اما با توجه به اینکه مشخص شد این ویروس قرار است به مدت نامعلوم با ما باشد، وزارت علوم را به آن وا داشت که آموزش را تعطیل نکند و کار خود را به صورت غیرحضوری ادامه دهد.

در این راستا دانشگاه های بزرگ کشور پیش از شیوع ویروس کرونا تاحدودی زیرساخت های لازم آموزش مجازی را داشتند اما بسیاری از دانشگاه ها با مشکلات عدیده ای مواجه شدند که البته بجای تعطیلی کامل تلاش کردند با کمک امکانات و زیرساخت های موجود پا به پای دانشگاه های دیگر فعالیت های آموزشی و پژوهشی خود را پیش ببرند.

در حال حاضر نیز که بیش از یک ماه از شروع سال تحصیلی نیم سال جاری دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و پزشکی گذشته است تقریبا تمامی این مراکز تمامی فعالیت های دانشجویی، رفاهی، آموزشی و پژوهشی را به صورت کاملا الکترونیکی انجام می دهند و حتی تمامی فرایندهای آموزشی دانشجویان اعم از ثبت نام نودانشجویان، مصاحبه پذیرفته شدگان دوره های مختلف کارشناسی، ارشد و دکتری به صورت الکترونیکی انجام شد و دانشجویان سال آخر تحصیلی نیز با استفاده از بستر مجازی می توانند اقدام به دفاع رساله یا پایان نامه خود کنند.

فعالیتهای دانشگاهها در روزهای اوج کرونا در همین زمینه دکتر علی خاکی صدیق به تشریح سیاست آموزشی دانشگاه ها بعد از شیوع کرونا ویروس پرداخت و به ایسناگفت: بعد از اینکه ویروس کرونا در کشور شایع شد یعنی از همان ابتدای اسفند، سیاست وزارت علوم این بود که به سمت آموزش های مجازی حرکت کند.

همچنین افزایش اختیارات دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در ابن خصوص هم از دیگر سیاست های وزارت علوم بود؛ چرا که وقتی که وارد حوزه یادگیری الکترونیکی شدیم طبیعتا این مراکز از نظر کارکرد زیرساخت ها، تسلط اعضای هیات علمی به مباحث و سایر مسائل با یکدیگر تفاوت هایی را داشتند.

بطوریکه ما دانشگاه ها و موسساتی داشتیم که بیش از دو دهه تجربه آموزش مجازی را داشتند و دوره های آموزش الکترونیکی را برگزار می کردند ، در سوی دیگر مراکزی هم وجود داشتند که هیچ یک از این امکانات را در اختیار نداشتند.

وی در ادامه تصریح کرد: طبیعتا نمی توان فرمول یکسان و واحدی را در خصوص نحوه ارائه آموزش الکترونیکی به همه دانشگاه ها ارائه داد.

در نتیجه تصمیم بر این شد که این اختیار تصمیم گیری را به خود دانشگاه ها واگذار کنیم و وزارت علوم بر چارچوب های کلی آن نظارت داشته باشد و خوشبختانه در حال حاضر دانشگاه ها و موسساتی را داریم که از همان هفته های اول و دوم اسفند آموزش های الکترونیک خود را آغاز کردند و دانشگاه هایی نیز این اقدام را از نیمه دوم فروردین آغاز کردند که در نهایت همه دانشگاه ها به این چرخه متصل شده و تاکنون بیش از 92 درصد آموزش ها به شکل الکترونیک پوشش داده شده است.

دکتر خاکی صدیق تاکید کرد: با توجه به اینکه ارائه آموزش های مجازی تجربه اول دانشگاه ها بود طبیعتا نقاط ضعف و قوت زیادی داشت، اما بر اساس گزارش های دریافتی هر قدر که به سمت جلو پیش می رویم ضعف های این آموزش ها کمتر می شود معاون آموزشی وزارت علوم در خصوص وضعیت آموزشی دانشگاه ها در دوران پسا کرونا نیز گفت: در حال حاضر در کل دنیا در خصوص اینکه دانشگاه ها بعد از کرونا نیز صرفا آموزش حضوری داشته باشند و حتی در کشورهای پیشرفته نیز این ادعا نمی شود که آموزش حضوری را تعطیل کنند.

وی خاطرنشان کرد: آموزش بهمن پیش از سال 98 با آموزش بعد از کرونا دیگر یکسان نخواهد شد اما این به معنای این نیست که آموزش حضوری تعطیل شود.

هر وقت شرایط فراهم شود آموزش های حضوری را خواهیم داشت.

چرا که تاثیرگذاری این نوع آموزش بسیار بیشتر است اما روشی که در حال حاضر بالاجبار افراد مجبور شدند استفاده از آن را یاد بگیرند و با آن کار کنند به اندازه ای امکانات گسترده ای دارد که می توان از آموزش مجازی برای کمک به آموزش حضوری استفاده کرد و به این ترتیب صرفا آموزش ما متکی بر وایت برد، تابلو و حضور در دانشگاه نخواهد بود.

بنابراین در آینده نیز آموزش مجازی را در کنار آموزش های حضوری خواهیم داشت.

تشکیل کارگروه مطالعات پساکرونایی در وزارت علوم معاون آموزشی وزارت علوم همچنین از تشکیل کارگروه مطالعات پساکرونایی در وزارت علوم خبر داد و گفت: هدف از تشکیل کارگروه این است که وضعیت آموزش دانشگاه ها را پس از کرونا و همچنین اثراتی که شیوع این ویروس بر آموزش داشته را بررسی کنیم.

در واقع دنبال این هستیم که در این کارگروه دستاوردهای فعلی آموزش مجازی و همچنین بهره برداری از این فرصت برای رشد و تعالی آموزش را مورد بررسی قرار بدهیم.

وی در ادامه گزارشی از وضعیت آموزش دانشگاه ها پس از شیوع کرونا ویروس و تعطیلی این مراکز آموزشی ارائه داد و گفت: با توجه به شرایط ایجاد شده که اوایل اسفند ماه دانشگاه ها تعطیل شدند بسیاری تاکید می کردند که دانشگاه ها به دلیل شیوع این ویروس تعطیل شوند و فشار زیادی در این زمینه اعمال می کردند اما طبیعتا تعطیلی کامل دانشگاه ها و حذف ترم جاری تبعات زیادی برای جامعه آموزش عالی ایجاد می کرد.

به همین جهت ما آموزش مجازی را به عنوان روش جایگزین آموزش حضوری به دانشگاه ها پیشنهاد کردیم و در این زمینه نیز کارگروهی در وزارت علوم تشکیل شد.

دکتر خاکی صدیق همچنین تاکید کرد: وزارت علوم از سوم اسفند ماه بطور قطعی تصمیم خود را برای ادامه آموزش دانشگاه ها به شیوه "مجازی" اعلام کرد و با توجه به اینکه ما جزو اولین کشورها در زمینه شیوع ویروس کرونا بودیم و در نتیجه تجربه ای بین المللی در این خصوص نداشتیم اما با تکیه بر توانمندی های داخلی این روش را تهیه و به همه دانشگاه ها ابلاغ کردیم.

استفاده بیش از یک میلیارد نفر در دنیا از آموزش مجازی دکتر خاکی صدیق همچنین یادآور شد بر اساس آمار اعلام شده از سوی یونسکو در کل دنیا حدود یک میلیارد و 190 میلیون نفر از آموزش مجازی استفاده کرده اند که البته این آمار، آموزش عالی و آموزش قبل از دانشگاه را نیز شامل می شود و 146 کشور آموزش خود را به دلیل شیوع کرونا تعطیل کردند که البته این آمار تعطیلی ها تا یک ماه پیش به 192 کشور می رسید اما اخیرا برخی دانشگاه ها و مراکز آموزشی در برخی کشورها فعالیت های آموزشی خود را آغاز کردند و این آمار کاهش پیدا کرده است.

بسیاری از آموزش های مجازی ارائه شده در دنیا شامل آموزش های دانشگاه ها می شود.

چرا که قبل از دانشگاه آموزش حضوری چندان مشکلی نداشت و همچنان درگیر مسائل خوابگاه، سلف، مسافرت های بین شهری، بین کشوری و حتی بین قاره ای نیز نیستند.

تاثیر منفی کرونا بر فعالیت 10 درصد از دانشگاه ها دکتر خاکی صدیق تاکید کرد: بر اساس نظرسنجی که یک ماه پیش و در قالب ارسال یک پرسشنامه در دانشگاه های دنیا انجام شد، حدود 10 درصد از دانشگاه ها عنوان کردند که فعالیت آنها تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا قرار گرفته و 30 درصد این مراکز عنوان کردند که دانشگاه های خود را به صورت نیمه باز نگاه داشته و فعالیت های این مراکز را محدود کردند.

59 درصد آنها نیز عنوان کردند که در دوران شیوع کرونا بطور کامل تعطیل شدند.

وی ادامه داد: در خصوص نحوه آموزش دانشجویان حدود 2 درصد دانشگاه های دنیا تاکید کردند که این آموزش برای آنها تاثیری نداشته و 67 درصد به آنها نیز گفتند از آموزش جایگزین استفاده کرده اند و 26 درصد نیز تاکید کردند ما در حال آماده کردن زیرساخت های ارائه آموزش های مجازی هستند و تنها 7 درصد دانشگاه ها عنوان کردند که بطور کامل آموزش آنها تعطیل شده است.

معاون آموزشی وزارت علوم با تاکید بر اینکه روند و شیوه آموزش دانشگاه ها بعد از دوران کرونا همان شیوه غالب دانشگاه های برتر دنیا است، گفت: از 300 موسسه آموزش عالی غیردولتی در کشور فقط هفت موسسه مجوز فعالیت الکترونیکی داشت و کمتر از 10 درصد دانشگاه های دولتی ما نیز از این شیوه آموزش استفاده می کردند.

سایر دانشگاه ها در کشور اصلا زیرساخت الکترونیکی نداشتند اما بطوریکه تعداد دانشجویان تحت پوشش آموزش های الکترونیکی تا بهمن ماه 98 به نیم درصد هم نمی رسید اما بعد از شیوع کرونا ویروس از 20 اسفند ماه تمامی دانشگاه ها بطور جدی وارد این نوع آموزش شدند.

به گزارش سایت قطره و به نقل ازایسنا؛ بر اساس آخرین آمار دریافت شده از سطح پوشش آموزش های الکترونیکی که از سوی وزارت علوم اعلام شد حدود 92 درصد دانشجویان از آموزش های مجازی استفاده می کنند و این امر یک دستاورد ملی برای نظام آموزش عالی کشور تلقی می شود، اما قطعا با توجه به نقایص و مشکلات سخت افزاری و نرم افزاری، یکپارچگی در عملکرد دانشگاه ها برای ارائه آموزش های مجازی وجود نداشته و دانشجویان برخی از دانشگاه ها به خصوص دانشگاه های بزرگ رضایت بسیاری از کلاس های مجازی دارند و برخی دیگر معتقدند دانشگاه های استان های محروم هنوز آمادگی برای پذیرش مجازی دانشجویان را ندارند و آموزش های مجازی این مراکز با کیفیت بسیار پایینی ارائه می شود.

اگر چه با توجه به جدید بودن این نوع آموزش و عدم آمادگی دانشگاه ها و زیرساخت های مراکز علمی دانشگاهی برای تعمیم این نوع آموش به همه دروس و همه مقاطع، برخی کسری ها و ضعف عملکرد قابل توجیه باشد.

اما با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر تمرکز بر فعالیت های مجازی در شرایط شیوع کرونا ویروس به نظر می رسد دانشگاه ها سرمایه گذاری های جدی تر در حوزه ارتقاء زیر ساخت های مجازی خود انجام دهند تا درکنار تقویت و تداوم فعالیت های مجازی، خللی در کیفیت فعالیت های آموزشی و پژوهشی ایجاد نشود.

انتهای پیام
کلید واژه ها: دولت الکترونیک - الکترونیک - مهمان ناخوانده - آموزش - دولت - عالی - آموزش عالی - فعالیت - فن آوری اطلاعات - تعطیلی - الکترونیکی - مهمان - مجازی - کشور - ارتباطات - شیوع - صورت - تکنولوژی - توانمندی - اطلاعات - استفاده - ادبیات - برنامه - گسترده - فناوری - مفهوم - گزارش - تمرکز - انواع - دولتی