روایتی از شهید قیام 29 بهمن تبریز/ شیرینی بیاورید پیکر را ببرید

برادر شهید آذرفام از شهدای قیام 29 بهمن تبریز گفت: شب برادرم را به شهادت رساندند صبح اطلاع می دهند که بیا فرزندت را ببر و برای تحویل جنازه باید پول گلوله ها را بدهید و یک جعبه شیرینی هم بیاورید.

- به گزارش سایت قطره و به نقل ازخبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس: مردم مسلمان تبریز به منظور بزرگداشت یاد شهدای 19 دی ماه مردم قم، به دعوت آیت‏ اللَّه قاضی طباطبایی و دیگر علمای تبریز، در یکی از مساجد بزرگ شهر اجتماع کردند.

این قی قیام با شهادت محمد آذرفام به خشونت کشید.

محمّدباقر رنجبر آذرفام و زنوزی از شهدای دیگر این قیام هم دانشجو بودند.

محمّدباقر رنجبر آذرفام از ویژگی های بارزی برخوردار بود.

وی علاوه بر دانشجو بودن معلم قرآن مسجد ارشاد محله حکم آباد تبریز بود.

محمّدباقر با شهادت خود درس عملی مبارزه را به قرآن آموزان کلاس خود آموخت.

پس از وی مسجد محل فعالیت او کانون مهم مبارزه در محله حکم آباد تبریز شد که در حوادث حزب خلق مسلمان، به کینه خواهی از یاران امام خمینی (ره) به آتش کشیده شد.

به همین دلیل گفت وگویی که با علیرضا رنجبر آذرفام برادر شهید انجام دادیم که در ذیل می آید: فارس: قبل از آنکه درباره شهید آذرفام وارد بحث شویم خودتان را معرفی کنید و در مورد والدین مرحوم خود توضیح دهید؟ علیرضا رنجبر آذرفام هستم برادر شهید محمّدباقر آذرفام که در قیام 29 بهمن 56 به درجه رفیع شهادت نائل آمد.

اگر بخواهم درباره پدر و مادر خود صحبت کنم باید بگویم هر پدر و مادری قادر نیست فرزند شهید تربیت کند.

پدر و مادرم مذهبی و دیندار و متدین بودند که توانستند جوانی رشید و با جسارت و شهادت طلب مانند برادرم را تحویل جامعه بدهند که بتواند در آن روز با قهر آتشین بت ها را بشکند.

در حالی که بسیاری در آن روز از داشتن چنین جسارت و شهامتی بی بهره بودند.

  پدرم با روزی حلال فرزند شهیدش را پرورش داده بود.

وی کارگری بود که همیشه شب ها که می آمد خانه از پینه های دستش خون می چکید.

او با تلاش و زحمت و کوشش چنین فرزندانی را بزرگ کرد و تحویل جامعه داد.

هیچ وقت نماز پدرم و مادرم ترک نمی شد سعی کردند با شیر پاک و روزی حلال فرزندان خود را تربیت کنند.

فارس: یکی از ویژگی شهید آذرفام قرآنی بودن او است، در این باره توضیح بفرمایید؟ برادرم شاگرد شهید رنجبر بود.

این شهید عزیز از جهات مختلف اسوه حسنه ای برای جوانان این منطقه بود.

او معلمی بود که توانست با عمل خود و تدریس و تفسیر قرآن جوانان زیادی را تربیت کند که بعد از شهادتش راه او را ادامه دادند.

زمانی واقعه 29 بهمن اتفاق افتاد که جامعه نتوانست از شهید آذرفام استفاده کند.

چه بسا اگر فعالیت ها و استعدادهای چنین جوان هایی برای مردم روشن می شد شاید قبل از 29 بهمن آنها را دستگیر و به شهادت می رساندند و نمی گذاشتند 29 بهمن را به وجود آورند.

فارس: شهید آذرفام تحت تاثیر کدام یک از مبارزان علیه رژیم شاهنشاهی در تبریز بود؟ برادرم رشته فلسفه درس می خواند و سه ماه قبل از پایان دانشگاه به شهادت رسید.

او از شاگردان دکتر کرّانی از اساتید مذهبی دانشگاه تبریز بود.

همچنین در سخنرانی های شهید قاضی طباطبایی شرکت می کرد شهید قاضی با روشنگری هایی که از جریان نهضت اسلامی و حضرت امام داشتند شاگردانش را با اهداف نهضت آشنا کردند.

فارس: بفرمایید چگونه شهید آذرفام در قیام 29 بهمن شرکت کرد؟ شهید قاضی طباطبایی روز قبل از قیام 29 بهمن تبریز از تمام شاگردانش دعوت کرده بود که به صورت یکپارچه در قیام شرکت کنند.

برادرم مانند شاگردان شهید قاضی در روز 29 بهمن آماده شرکت در قیام بود به نظرم می دانست که شهید خواهد شد.

پدرم به او می گوید امروز بیرون نرو که برادرم جواب می دهد: آقا نترس توکل به خدا، مصلحت خدا هر چه باشد روی خواهد داد .

بند پوتین هایش را می بندد و از خانه خارج می شود.

فارس: شهید آذرفام چگونه به شهادت رسید؟ مانند تظاهرات های قبل از 29 بهمن که شرکت کرده بود این روز هم خود را آماده می کند و با نام خدا حرکت می کند.

مادرم نمی گذاشت برود، باقر می گفت: دلم گرفته نمی توانم در خانه بمانم.

دوستانش می گفتند در تظاهرات یک لحظه از چشم گم می شد و بعد از میان آتش و دود بیرون می آمد.

در این میان مأموری به زانو می نشیند و به سینه محمّدباقر تیر می زند.

برادرم بعد از تیر خوردن آیه ای از قرآن می خواند و نام مبارک امام را به زبان جاری می کند.

او را به بیمارستان منتقل می کنند و 10 روز در بیمارستان راه آهن بستری می شود.

پرستارها و دکترهایی که آنجا بودند به ویژه دکتر سینا که بعداً ما را دید، گفت: نگذاشتند کار خودمان را انجام دهیم، او زندانی ساواک بود نه بیمار بستری، نمی توانستیم به او برسیم.

به نظرم آقای دکتر شیخ الاسلامی یا آقای دکتر صدیق بناب، به برادر بزرگ من می گفتند: که اگر آشنایی در ساواک دارید کاری کنید تا اجازه بدهند ما محمّدباقر را مداوا کنیم، او خوب شدنی است، در شرایط فعلی احتمال دارد قطع نخاع و فلج شود، این جوان حیف است، تلاش کنید اجازه بدهند معالجه کنیم.

برادرم در بیمارستان هم از فعالیت خود دست نمی کشید، آیات و روایات بیان می کرد و دکترها به دورش حلقه می زدند.

دکتر ظهیرنیا می گفت: ما به رییس بیمارستان گفتیم: به مأمورانی که هر روز می آیند او را برای بازجویی می برند و می آورند و آزار و اذیت می کنند، اجازه بدهند او خوب شود بعد از خوب شدن با او هر کاری می خواهند بکنند.

بگذارند ما وظیفه انسانی خودمان را انجام دهیم.

اما اجازه ندادند، برادرم ده روز زنده ماند و دکترها می گفتند مجروحی که ده روز زنده بماند خوب می شود.

 وقتی محمّدباقر فهمید که او را شهید خواهند کرد صحبت های آخر خود را علیه شاه و رژیم پهلوی را زد.

  از شب شهادت بگویید؟ هیچ وقت از یادم نمی رود روز آخر بود که پدرم از بیمارستان آمد، هیچ وقت گریه پدرم را ندیده بودم.

پدرم گفت: پسرم را امشب خواهند کُشت و امشب دیگر فرزندم نخواهد ماند.

پرسیدم چرا نخواهد ماند، گفت: بیمارستانش را که عوض کردند مأموران گفتند: در این بیمارستان وسایل و امکانات نیست به بیمارستان پهلوی می بریم، درحالی که او را آن شب برای کُشتن می بردند.

پدرم دلش آگاه می شود به این بهانه که بیمارستان را عوض کنند می خواهند فرزندش را بکشند.

همان شب بود که پدرم تا صبح نخوابید و تا صبح زمزمه می کرد علی لای لای، بالام لای لای؛ باقریم لای لای .

شب شهادت، پدرم خواب دیده بود که از علمای شهر به منزل ما می آیند خانه ما رفت و آمد است، امام (ره) می آید، آیت الله قاضی می آید آن شب پدرمان روضه می خواند و ما هم گریه می کردیم.

ساعتی که پدرم به خواب رفته بود، خواب دیده بود که از علمای شهر به منزل ما می آیند خانه ما رفت و آمد است، امام (ره) می آید، آیت الله قاضی می آید.

بعد که از خواب بلند شد گفت: خواب دیدم پسرم دیگر شهید شده است.

صبح اطلاع می دهند که بیا فرزندت را ببر.

برای تحویل جنازه می گویند که پدرش بیاید، پول گلوله را بدهد، یک جعبه شیرینی هم بیاورد و بگوید که دستتان درد نکند که فرزندمان را کشته اید.

دو هزار تومان و یک جعبه شیرینی گرفتند و بعد جنازه شهید را تحویل دادند.

فارس:کدام خاطره از پدر و برادر برایت تجلی بیشتری دارد؟  از خاطرات پدر و برادرم که جلوی چشمم مجسم می شود مربوط به چهل روز قبل از 29 بهمن و تظاهرات آن روز دانشگاه می شود که به شهر هم کشیده شده بود.

آن شب وقتی پدرم به خانه بازگشت دنبال کفش های محمدباقر گشت زیرا این عادت پدرم بود.

محمّدباقر پوتین می پوشید و اگر پدرم پوتین را می دید که جلوی درب است دلش آرام می گرفت و می فهمید باقر آمده است.

اما اگر باقر در منزل نبود پدرم جلوی کتابخانه می رفت و می نشست تا باقر را ببیند.

آن روز همین که باقر آمد به حال و قیافه او نگاه کرد، دید که پیراهن او پاره و پایش مجروح و خونین است.

پدرم گفت: مثل اینکه امروز هم شلوغ کرده اید؟ شاگرد پدرم که خیرالله نام داشت هم در خانه ما بود، به باقر گفت: بیا تعریف کن ببینیم امروز چه کار کرده اید؟ محمّدباقر تعریف کرد و گفت: در دانشگاه تظاهرات بود پلیس حمله کرد و یکی از دختران دانشجو را ماشین پلیس زیر گرفت و ما هم از نرده های دانشگاه پریدیم بیرون آمدیم.

پدرم پرسید که چرا چنین می کنید، چه شده است؟ محمّدباقر شروع کرد تعریف کردن که آقا نگران نباش، این شاه رفتنی است، عمرش کوتاه خواهد شد.

بعد رسید به اینجا که نام مبارک امام خمینی (ره) را بر زبان آورد.

وقتی که این نام را گفت، پدرم پرسید: این آقا را می شناسی ؟ می دانی که کیست؟ محمّدباقر گفت: چرا نمی شناسم.

پدرم گفت: پسر اسم این آقا را پیش من می آوری جای دیگر بیان نکن! زبانت را از حلقوم بیرون می کشند.

محمّدباقر در جواب گفت: آقا می دانم، می خواهم شما هم خوب بشناسی و شروع کرد از امام تعریف کردن.

وقتی تعریف می کرد پدرم بیشتر نگرانش می شد.

می گفت: پدر این آقا پا جای پای امام محمّدباقر (ع) و امام صادق (ع) گذاشته است.

امام خمینی (ره) جوانان را به قدری آگاه کرده است که دیگر این جوان ها زمین نخواهند نشست تا حکومت پهلوی را سرنگون کنند.

روز به روز که به 29 بهمن نزدیک تر می شد این شهید هم شاگردانش را آگاه تر می کرد و هم در خانواده، ما را آگاه می کرد.

از خاطرات دیگر آن شهید در مورد آیت الله مصطفی خمینی است.

آن شب باقر به همراه آقای ابهری از دوستان دانشجویش به خانه ما آمدند.

آقای ابهری خبر داد حاج آقا مصطفی را به شهادت رسانده اند.

در حالی که دو نفری صحبت می کردند باقر پایش را به دیوار تکیه داده بود و از چشم برادرم اشک جاری بود.

آمدم به مادرم گفتم که باقر دارد گریه می کند.

وقتی که دوستش رفت مادرم پرسید که چرا گریه می کردی؟ در جواب در حالی که اشکش جاری بود به مادرم گفت که شهید مصطفی خمینی که بود و چه کسانی او را کشته اند و چرا کشته اند و چه شخصیت ارزشمندی بود.

بعداً متوجه شدیم که آنها به صورت دست نویس کاربن گذاشته اند و اعلامیه تهیه و تکثیر کرده اند و در شهر شهادت حاج آقا مصطفی را به این صورت اطلاع رسانی کرده اند.

  فارس: مراسم تدفین و تشییع شهید چطور برگزار شد؟ رژیم اجازه برپایی مراسم را نداد.

از مرحوم پدرم و برادر بزرگم تعهد گرفته بودند که مراسم نگیرید و شهید را ساده و مخفی دفن کنید.

اما دوستان دانشجو و شاگردانش به محض اطلاع از اینکه شهید در گورستان حجتی دفن خواهد شد، سریع آمدند.

هنگام خاکسپاری یک دانشجو قرآن خواند، یک نفر هم شعر خواند، اما همین که دانشجو به اشعار انقلابی رسید و علیه رژیم پهلوی مطالبی گفت، مأموران حمله کردند و جمعیت متواری شدند و سر مزار فقط خانواده شهید باقی ماندند.

در مسجد هم نگذاشتند مراسم گرفته شود.

در منزل هم مراسم داشتیم و مردم هم آمدند اما رفت و آمد ها بسیار کنترل می شد.

حتی نوحه خوان وسط مراسم مجلس را ناگهانی ترک کرد.

بعداً وقتی او را دیدیم گفتیم که چرا مجلس را ترک کردید؟ گفت: در مجلس نمی دیدید چه کسانی هستند؟ از ترس ساواکی ها فرار کردم.

ولی در همان حال در منزل جا برای سوزن انداختن نبود و جمعیت خیلی می آمدند منزل هم بزرگ بود از جمعیت خالی و پر می شد.

در ایام انقلاب شهدای بسیاری داشتیم امّا در آن مقطع شهدا واقعاً انسان های عجیبی بودند.

گویا برای آن روز آفریده شده بودند که این رسالت بزرگ و تکلیف سنگین را به انجام برسانند و همانند رعد و برق بتازند و هست و نیست طاغوت را متلاشی کنند و درس زیبایی برای آیندگان باشند که می توان با دست خالی رژیمی را که آمریکا و اسراییل حامی آن است را سرنگون کرد.

انتهای پیام/
کلید واژه ها: تبریز - 29 بهمن تبریز - قیام 29 بهمن - شهادت - شهدای - حکم آباد - دانشجو - مبارزه - شیرینی - برادر - بهمن - بزرگداشت - محله - طباطبایی - مردم - آباد - دیگر - مسجد - قرآن - خبرگزاری - شهید - بزرگ - خبرنگار - فعالیت - مسلمان - دی ماه - یکی از - گزارش - ویژگی - زنوزی