فارسی یا پهلوی؟ افسانه دو زبان یا یک حقیقت واحد

زبان فارسی و ارتباط آن با زبان پهلوی از موضوعات کلیدی در بررسی تاریخ زبان شناسی ایران است.

این مقاله به تحلیل این پرسش می پردازد که آیا فارسی و پهلوی دو زبان مستقل بوده اند یا گویش هایی از یک زبان مشترک.

- با انتقال پایتخت ساسانیان از منطقه فارس به تیسفون در اوایل قرن سوم میلادی، زبان پارسیان نیز به این شهر منتقل شد.

این زبان، که به احتمال زیاد ریشه در گویش فارسی استخر (مرکز حکومتی ساسانیان) داشت، به تدریج به عنوان زبان رسمی دیوان و دربار تثبیت شد.

به نظر می رسد که تفاوت میان فارسی مدائن و فارسی منطقه فارس، به ویژه در نواحی مرکزی مانند شیراز، ناچیز بوده است.

هرچند در منطقه فارس گویش های مختلفی وجود داشته، اما این گویش ها به هم نزدیک بوده اند.

برای مثال، اشعار منتسب به شیراز که به دست ما رسیده اند، تفاوت هایی با فارسی استاندارد نشان می دهند، اما این تفاوت ها در دوره های قدیمی تر احتمالاً کمتر بوده است.

فارسی و پهلوی: یک زبان با دو گویشبررسی متون فارسی و پهلوی نشان می دهد که این دو، در اصل، یک زبان واحد با تفاوت های آوایی و دستوری اندک بوده اند.

دوره 400 ساله ساسانیان و 400 سال پس از اسلام، تحولات زبانی محدودی را ایجاد کرد که طبیعی است.