قدیمی ترین گزارش مسیحی از اسلام

آیا گزارشی همزمان از محتوای دعوت پیامبر(ص)  وجود دارد؟ آیا غیر از قرآن منبعی مربوط به قرن هفتم میلادی وجود دارد که درباره  بعثت  محمد پیامبر(ص) و آنچه او می گفت گزارش دهد؟ در این  مطلببه نگاه یک تاریخ نوشته شده در 3 دهه پس از محمد(ص)  توسط یک مسیحی ارمنی می پردازیم.

- یکی از کهن ترین منابع درباره ظهور اسلام، اثری ناشناس است که سال ها به اشتباه به تاریخ هراکلیوس نوشته اسقف سبئوس نسبت داده می شد.

این وقایع نامه در دهه 660 م نگاشته شده و علاوه بر رویداد های ارمنستان، بیزانس و ایران گزارشی دقیق از ظهور محمد و جامعه اولیه مسلمانان ارائه می دهد  این نوشتار امروزه به عنوان یک وقایع نامه ناشناس در دوره ای بین 480 تا 661 میلادی شناخته می شود که به ویژه بر وقایع ارمنستان در بین سال های 572 تا میانه دهه 650 متمرکز است.

یعنی گزارش در زمان پایان خلافت راشدین و برامدن معاویه نوشته شده است.

این وجود، علی رغم اتفاق نظر پژوهشگران درباره ناشناس بودن این اثر، همچنان از آن به عنوان تاریخ سبئوس یاد می کنیم که به مرور متداول شده است.

شواهد مختلفی دال بر نگارش این وقایع نامه در اوایل دهه 660 وجود دارد.

مثلاحاوی توضیحاتی درباره ظهور دین جدید محمد بر اساس شهادت عینی است  به برخی وقایع سال 652 به عنوان رخداد های اخیر اشاره دارد، و با گزارش پیروزی معاویه در جنگ د