قیام سی تیر 1331 چگونه رخ داد؟

در روز 30 تیر 1331 یک سال و 4 ماه پس از به ثمر نشستن نهضت ملی صنعت نفت، مردم ایران به رهبری آیت الله کاشانی و با راهپیمایی در خیابان ها خواستار برکناری احمد قوام السلطنه و بازگشت دکتر محمد مصدق به پست نخست وزیری شدند.

- " ـ گروه تاریخ: قیام سی تیر 1331 در تاریخ معاصر ایران یکی از فرازهای به یاد ماندنی است.

روند رویداد و نتایج به دست آمده همگی گویای موفقیت جناح مردمی در مواجهه با دربار و حامیان داخلی و خارجی آن می باشد.

این واقعه شاید تنها نمونه ای باشد که در آن شاه مجبور به تمکین از قانون اساسی شد و از اختیاراتی که در دوران حکومت خود به شکل سنتی هر چند برخلاف قانون اساسی در دست داشت، به دلیل حضور مردم در صحنه و وحدت بین رهبران سیاسی چشم پوشی کرد.

در اختیار گرفتن زمام امور قوای نظامی و انتظامی از سوی دکتر محمد مصدق رویدادی منحصر به فرد در تاریخ دوران پهلوی به حساب می آید که در سالهای بعد تکرار نشد.

این قیام هر چند نقطه اوج تجلی وحدت رهبران نهضت ملی شدن نفت و یکپارچگی مردم بود، اما در ادامه حرکت به دلیل بی توجهی برخی از سیاستمداران و فرصت طلبی بعضی دیگر استمرار نیافت و در نهایت به شکنندگی انجامید.

پس از افتتاح مجلس دوره هفدهم، دکتر مصدق در هفدهم تیر ماه 1331 بنابر سنت پارلمانی از سمت خود استعفا کرد.