مصطفی لعل شاطری، علی ناظمیان فرد تصاویر منقوش یأجوج و مأجوج در اسکندرنامه خمسه نظامی و میزان همخوانی آن با روایات اسلامی و گزارش های تاریخی

از جمله مضامین مندرج در قرآن کریم، ماجرای ذوالقرنین و ساخت سدی برای رهایی مردم مجاورِ آن از تهاجم قوم یأجوج و مأجوج است؛ قومی که در طول تاریخ با انبوهی از افسانه ها و اسطوره ها به متون هنری، - تصاویر منقوش یأجوج و مأجوج در اسکندرنامه خمسه نظامی و میزان همخوانی آن با روایات اسلامی و گزارش های تاریخی از جمله مضامین مندرج در قرآن کریم، ماجرای ذوالقرنین و ساخت سدی برای رهایی مردم مجاورِ آن از تهاجم قوم یأجوج و مأجوج است؛ قومی که در طول تاریخ با انبوهی از افسانه ها و اسطوره ها به متون هنری، ادبی و تفسیری راه یافتند.

چکیده: از جمله مضامین مندرج در قرآن کریم، ماجرای ذوالقرنین و ساخت سدی برای رهایی مردم مجاورِ آن از تهاجم قوم یأجوج و مأجوج است؛ قومی که در طول تاریخ با انبوهی از افسانه ها و اسطوره ها به متون هنری، ادبی و تفسیری راه یافتند.

مسئله مورد بحث در این پژوهش که به روش توصیفی ـ تحلیلی تبیین می شود، میزان تطبیق تصاویر موجود در کتب چاپ سنگی عصر ناصری (1313-1264ق) از این قوم، به ویژه خمسه نظامی در بخش اسکندرنامه، با گزارش های تاریخی و روایات اسلامی است.

یافته ها حاکی از آن اند که یأجوج و مأجوج در تصویرنگاری این عصر در قالب انسان هایی متفاوت از لحاظ شکل ظاهری و از نظر توانمندی و تأثیرگذاری در عالم، با سایر آدمیان ترسیم شده اند.