سید حسن افتخارزاده شرور و عدل الهی

یکی از مباحثی که مرتبط با بحث عدل می باشد، گفتگو از شرور و بلایایی است که در حیات آدمی به چشم می آید.

چگونگی ارتباط این دو با هم پهنه ای از آراء و نظرات گوناگون را پیش روی هر محققی می نهد.

- چکیده: یکی از مباحثی که مرتبط با بحث عدل می باشد، گفتگو از شرور و بلایایی است که در حیات آدمی به چشم می آید.

چگونگی ارتباط این دو با هم پهنه ای از آراء و نظرات گوناگون را پیش روی هر محققی می نهد.

در این مکتوب ابتدا رایج ترین نظرات در این رابطه که غالباً از سوی فلاسفه و عرفا اظهار شده اند بیان و سپس به بررسی و نقد آنها پرداخته شده است.

نگارنده بر آن است که به دور از توجیهات ارائه شده در اینگونه نظریات و برگشت به پله نخستین فهم که حجت بر بندگان است و همچنین رعایت معانی واژه ها، می توان به بیان رابطه ای موجّه از عدل الهی و شرور و بلایای موجود در عالم هستی دست یازید.

در این راستا آیات و روایات نیز توضیح داده می شود.

کلیدواژه ها: شر، عدل الهی، فضل، حکمت، ظلم.

1- مقدمه مبحث عدل الهی از جایگاه ممتاز و خاصی در منظومه معرفت دینی برخوردار است، چنانکه در لسان دینی از آن به اساس دین تعبیر شده است؛ إِنَ أَسَاسَ الدِّینِ التَّوْحِیدُ وَ الْعَدْلُ (صدوق، توحید، ص 96) نظر در سیر تاریخ اندیشه بشری نیز قلمفرسایی های زیادی در این زمینه پیش رویمان می نهد که هم حا�