مریم قاسمی نراقی تبیین به منزله ‏ی فرایندی وحدت‏ بخش

وحدت‏ بخشی در چارچوب معرفت علمی، با به حداقل رساندن شمار الگوهای استنتاج و به حداکثر ارتقا دادن شمار نتایج تولید شده، به ‏دست می ‏آید.

- چکیده رایج ‏ترین نظری ه‏ای که آغازگر بحث تبیین در قرن بیستم است، نظریه ‏ی قانون فراگیر تبیین، شامل دو الگوی قیاسی- قانونی و استقرایی- آماری است.

کارل همپل بیان دقیقی از ایده ‏ی تبیین علمی را که توسط هیوم و میل صورتبندی مبهمی داشت، به تصویر می‏کشد.

نقدهای جدی که در نیمه‏ ی دوم قرن بیستم درخصوص این نظریه مطرح شد، راه را برای نظریه ‏های دیگر گشود.

الگوی وحدت‏ بخشی تبیین که طرح اولیه ‏ی آن توسط مایکل فریدمن مطرح و توسط فیلیپ کیچر توسعه یافت، از مهم‏ترین این الگوهاست.

بنابر رویکرد کیچر علم، فهم ما نسبت به جهان را به کمک وحدت‏ بخشیدن پدیده ‏های مختلف افزایش می ‏دهد.

وحدت‏ بخشی در چارچوب معرفت علمی، با به حداقل رساندن شمار الگوهای استنتاج و به حداکثر ارتقا دادن شمار نتایج تولید شده، به ‏دست می ‏آید.

در این جستار با شرح و بازسازی الگوی وحدت‏ بخشی تبیین، نشان خواهیم داد این الگو برخی از مشکلات سنتی مدل قانون فراگیر را حل می‏ کند.

نویسنده: مریم قاسمی نراقی: دانشجوی دکتری فلسفه علم، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران مجله فلسفه علم - دوره 5، شماره 2، زمست�