جایگاه علم نسب شناسی در طبقه بندی علوم

هر علمی برای مطرح شدن به عنوان علمی مستقل، می بایست دارای اصطلاحات خاص خود باشد.

علم انساب نیز از این امر مستثنا نبوده و از این ویژگی برخوردار است.

- بخش دوم و پایانی روش های انساب نگاری نسابه ها برای این دانش دو نوع کتاب مُشجّر (بحر الانساب) و مبسوط نوشته اند.

1.

مشجر روش مشجر نام خود را از آنجا گرفته است که در این روش همه شخصیت های یک سلسله در شاخه های اصلی و فرعی، به صورت درخت نمایش داده می شوند.

این روش گویی درختی است که روی پایه های استوار، و شاخ و برگش چون شاخ و برگ درخت، و تنه، میوه، ریشه و ساقه اش نیز مانند تنه، ریشه و ساقه درخت است.

از مشجر نویسان مشهور، ابن عبدالسمیع خطیب مؤلف الحاوی و ابن طَقطَقی (709 ق) صاحب الاصیلی فی انساب الطالبیین را می توان نام برد.

ابن طَقطَقی روش مشجر را نسبت به روش مبسوط بهتر دانسته است.

(1) در مورد نخستین کسی که با این روش به تدوین انساب پرداخته، اختلاف است.

آیت الله مرعشی نجفی بر این عقیده بود که اولین مشجر به نام الغصون فی آل یاسین توسط مؤسس منصب نقابت و اولین نقیب، یعنی سید حسین بن احمد محدث از نوادگان زید شهید نگاشته شد؛ (2) اما برخی معتقدند که شافعی این روش را ابداع کرده است.