الزامات کنش در نظم بین المللی در حال شکل گیری؛ خوانش نوین از سیاست خارجی بر مدار تحولات ژئوپلیتیک

دکتر محمد محمودی کیا عضو هیئت علمی پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی در یادداشتی برای جماران نوشت: لازم است در حوزه سیاست خارجی، به قدر ضرورت تغییر رویکرد دهیم.

- درک تحولات نظام بین الملل، پیش از هر چیز، نیازمند نگاهی ژئوپلیتیکی است.

اگر در تحلیل پدیده ها، عنصر قدرت و سازوکارهای نظم را نادیده بگیریم، عملاً با تحلیلی غیرواقع بینانه مواجه خواهیم بود؛ چه موضوع مورد بررسی جنگ سه ساله روسیه - اوکراین باشد، چه منازعه میان هند و پاکستان، چه میز مذاکرات ایران و آمریکا یا حتی بحران های مستمر در آفریقا؛ بدون در نظر گرفتن منطق نظم و قدرت، فهم دقیقی از واقعیت نخواهیم داشت.

به نظر، آنچه در جهان امروز در حال وقوع است، در اصل، نزاع بر سر آینده نظم است.

درحال حاضر نظمی که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت و به نظم 1945 شهرت یافت، دیگر کارکرد مؤثری ندارد.

صدای فروپاشی این نظم، اکنون بلندتر از همیشه به گوش می رسد.

مفروضاتی که این نظم بر آن ها استوار بود، از مفهوم مرز و حاکمیت ملی گرفته تا تمامیت ارضی کشورها، امروزه عملاً بی اثر شده اند.

برای نمونه، در دهه 90 میلادی، زمانی که صدام حسین به کویت حمله کرد، بلوک غرب به رهبری امریکا در واکنشی سریع و قاطع، با هدف تثبیت پایه های نظم تک قطبی آمریکامحور، او را محکوم و مجازات کرد.