شرح حدیثی از رهبر انقلاب درباره پرهیز از جدل بیهوده، عیب جویی و طعنه زنی

رهبر معظم انقلاب در ابتدای جلسه درس خارج فقه روز دوشنبه 1385/08/15 ضمن شرح حدیثی از پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم به بیان اهمیت پرهیز از جدل بیهوده، - عیب جویی و طعنه زنی پرداختند.

بسم الله الرّحمن الرّحیم الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاه و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین سیّما بقیّه الله فی الارضین.

یا اَبا ذَرٍّ! لا تَکُن عَیّاباً وَ لا مَدّاحاً وَ لا طَعّاناً وَ لا مُماریاً.

یا اَبا ذَرٍّ لا تَکُن عَیّاباً [پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلّم) به اباذر فرمود:] ای اباذر! عیب جوی این و آن نباش! عیّاب یعنی کثیرالتّعییب؛ که مدام انسان این و آن را تعییب کند، عیب این را بگیرد، عیب آن را بگیرد، عیب آن [دیگری] را بگیرد.

بعضی ها این جور هستند دیگر؛ مرتّباً در فکر این هستند که یک عیبی از کسی پیدا کنند و آن را ذکر کنند؛ گاهی واقعی، گاهی هم عیب جویی های غیر واقعی.

پس عیّاب یعنی عیب جو.

وَ لا مَدّاحاً نقطه ی مقابلش هم این است: مدّاحِ این و آن نباش! همین طور مدام تعریفهای زیادی، بیش از حد؛ این هم مَنهی است در این روایت.

مدح زیادی هم همین جور است، حالا یک وقت انسان منصفانه در مقامی که لازم است تمجیدی از کسی میکند امّا اینکه همین طور مدام مدح یکی را بکند یا مدح همه را بکند یا مبالغه آمیز درباره ی کسی حرف بزند و مدح بکند، ممنوع است؛ بخص�