رویارویی تاریخی چپ و راست

در مقابل نیروهای چپ باور دارند که اگر اصلاح طلبان خود را با هر شرایطی وفق دهند و با هر کیفیتی در انتخابات حاضر شوند، حتی اگر سهمی در قدرت هم داشته باشند، - پایگاه اجتماعی خود را از دست می دهند.

اختلاف نظرهای دو طیف چپ و راست اصلاحات در موضوعات سیاسی، مربوط به امروز و رخدادهای انتخاباتی1400 نمی شود، بلکه باید آن را در گذشته جست که برخی از نمودهای آن ریشه های تاریخی در اکنون رخ می نماید؛ چنان که سعید حجاریان به تازگی در گفت وگویی با روزنامه اعتماد گفته است: اصلی ترین نماینده این صدا [تکنو بوروکرات ها] بخشی از کارگزاران سازندگی هستند.

به لحاظ نظری و تجربی، دولت اقتدارگرای بوروکراتیک بر پایه دو نیاز اساسی، یعنی معیشت و امنیت شکل می گیرد و به تبع آن مقولاتی از جمله آزادی، دموکراسی و.

تعلیق می شود و این نقطه کانونی تحلیل های حامیان دولت نظامی (اعم از نظامی یکپارچه و اقتدارگرای بوروکراتیک) است که تلاش دارند بر اساس آمار دقیق نشان دهند مردم نان و امنیت می خواهند نه آزادی و دموکراسی.

باری، عقد این دولت میان بخشی از کارگزاران سازندگی و بخشی از نظامیان در آسمان ها بسته شده است! اما کارگزاران سازندگی متأسفانه منطق موقعیت را در نظر نمی گیرند.

دولت نوستالژیک اعضای این حزب، بالطبع دولت سازندگی است؛ اما متأسفانه به تفاوت های ایجادشده از آن سال ها تاکنون توجهی نمی کنند.

چنان که می دانیم اقتدار و شیوه ایجاد موازنه مرحوم هاشمی به نحوی بود که می توانست اولا با شخص رهبر ارتباط مستقیم و یک به یک بگیرد و ثانیا زمین بازی را خود برای نظامیان تعریف کند و اصطلاحا سهم آنها را بدهد؛ هر چند من واردکردن نظامیان به اقتصاد و صنعت به دست آقای هاشمی را نادرست دانسته و آن را مقدمه سهم خواهی بیشتر می دانم، اما اکنون منطق موقعیت ما بیانگر چنین موازنه ای نیست؛ اولا افراد محدودی هستند که قادر به برقراری ارتباط مستقیم و یک به یک هستند و ثانیا نظامیان -همچون پاکستان- زمین بازی را تعریف می کنند و اختیار عمل از دست بوروکرات ها خارج است؛ الا اینکه بوروکرات های ما بخواهند متکفل قبوض آب و برق و کارت ساعت ادارات بشوند یا آنکه بخواهند سرمایه تجاری خود را در حاشیه چنین دولتی حفظ کرده و ارتقا دهند .

این سخنان با واکنش حسین مرعشی روبه رو شد؛ به نحوی که او در گفت وگو با سایت فردا گفت: آقای حجاریان از قربانیان خشونت است.

جایگاه او همیشه برای ما محترم بوده و خواهد بود.

در عین حال برای آنکه تحریفی در واقعیت های تاریخی اتفاق نیفتد، من اصلا متوجه نشدم تعبیری که آقای حجاریان درباره کارگزاران بیان کرد، سندش کجاست که حزب کارگزاران در چه مقطع یا دوره ای از حیات تاریخی خود با نظامی ها پیوند داشته است؟ آقای حجاریان لطف کند اگر یک مورد همکاری بین کارگزاران با نظامی ها در عرصه سیاسی ایران وجود داشته، سند آن را ارائه کنند تا ما هم مطلع باشیم.

این جای خوشبختی دارد که دوستانی مثل آقای حجاریان که سابقه پررنگ در نهادهای امنیتی و اطلاعاتی داشتند، امروز طرفداران دوآتشه دموکراسی شده اند.

این تحول برای کشور و مردم ایران مثبت است.

این سوابق را همه می دانند و از این جهت ما خوشحالیم دوستانی که خودشان نهادهای امنیتی را برای این کشور شکل دادند و اداره کردند، خوشبختانه امروز دموکرات هستند .

او در ادامه بیان کرد: نکته دیگری که باید به آن اشاره کنیم و خیلی واضح است، آن است که نتیجه کار دولت کارگزاران، دولت آقای هاشمی بود، کارگزاران این افتخار را دارند که در آغاز اولین برگ حیات سیاسی خود، مجلس پنجم را که بسیار متعادل تر و متفاوت با مجلس چهارم بود شکل دادند، همچنین این افتخار را داشتند که انتقال قدرت بعد از آقای هاشمی را مدیریت کنند و کشور را به آقای خاتمی تحویل دادند.

دوستانی که به ظاهر از کارگزاران دموکرات تر و آزادی خواه هستند، نتیجه سیاست ورزی و مدیریت فضای سیاسی شان این شد که کشور را از آقای هاشمی تحویل گرفتند و به آقای احمدی نژاد تحویل دادند.

برای همه دوستان آرزوی موفقیت داریم .

همان طور که گفته شد، دو طیف چپ و راست اصلاحات همواره بر سر این موضوع که چگونه باید با مقوله سیاست روبه رو شد، مشکل داشته اند.

اصلاح طلبان چپ گرا مانند سعید حجاریان باور دارند باید محور اصلی فعالیت سیاسی، جامعه باشد و از طریق جامعه وارد سیاست شد و راست گرایان هدف از فعالیت تشکیلاتی و حزبی را کسب قدرت رسمی می دانند؛ البته برخلاف برخی اتهاماتی که نیروهای چپ به کارگزاران می زنند، هدف از طرح این موضوع، یعنی کسب قدرت سیاسی، به منزله قدرت طلب بودن راست گرایان نیست، بلکه به گفته نیروهای کارگزاران، اصلاح طلبان زمانی می توانند منشأ اثر باشند که در قدرت حضور داشته باشند و هنگامی که از قدرت دور شوند، آرام آرام منزوی و در نهایت حذف می شوند.

علاوه بر این، ایشان هدف از کار حزبی را ورود به سیاست می دانند.

در مقابل نیروهای چپ باور دارند که اگر اصلاح طلبان خود را با هر شرایطی وفق دهند و با هر کیفیتی در انتخابات حاضر شوند، حتی اگر سهمی در قدرت هم داشته باشند، پایگاه اجتماعی خود را از دست می دهند.

مشخصا شخصیت هایی مانند سعید حجاریان، مصطفی تاجزاده، علوی تبار، تاجیک و.

می گویند در شرایطی که اصلاح طلبان مورد نقد جامعه قرار گرفته اند، باید به جامعه برگردند و از سیاست رسمی فاصله بگیرند تا بتوانند زمانی وارد سیاست بشوند که سرمایه اجتماعی شان حمایتشان کند.

علاوه بر این، تفاوت دیدگاه کارگزاران با طیف چپ با محوریت حزب مشارکت، در میانه دهه 70 بر سر نقش اکبر هاشمی رفسنجانی هم عاملی برای اختلاف بود.

مشارکتی ها در آن سال ها به تندی علیه هاشمی می تاختند و او را نماینده وضع موجود می دانستند و کارگزاران که هاشمی را به عنوان رهبر معنوی خود می دانست از عملکرد دو دولت هاشمی دفاع می کرد.

این تقابل بعد از پیروزی خاتمی و تشکیل حزب مشارکت و البته در جریان انتخابات مجلس ششم به بالاترین شکل ممکن رخ نمود؛ به نحوی که هاشمی نفر آخر تهران شد و در نهایت به دلیل آنکه صدایش در مجلس سراسر اصلاح طلب ششم بازتاب درخور توجهی نداشت، به توصیه نزدیکانش در کارگزاران از نمایندگی مجلس انصراف داد.

البته اصلاح طلبان از دور دوم انتخابات ریاست جمهوری سال84 به کارگزاران و هاشمی نزدیک شدند و وقتی در پی سیاست نادرست اصلاح طلبان مبنی بر ارائه چند نامزد در دور اول و شکسته شدن آرای جبهه اصلاحات محمود احمدی نژاد به دور دوم رسید، اصلاح طلبان در تقابل احمدی نژاد - هاشمی، از هاشمی رفسنجانی حمایت کردند که البته تمام بدنه اجتماعی اصلاح طلبان قانع به رأی دادن به هاشمی نشدند و آن شد که دیدیم و محمود احمدی نژاد به ریاست جمهوری رسید.

پس از آن اصلاح طلبان به هاشمی و بالطبع هاشمی به کارگزاران نزدیک تر از گذشته شدند که در انتخابات سال 88 شاهد یکدستی آنها بودیم.

پس از حوادث انتخابات سال 88 و به وجود آمدن انزوای سیاسی اصلاح طلبان، هاشمی، کارگزاران و اصلاح طلبان به این نتیجه رسیدند که در انتخابات سال 92 با سیاستی منسجم وارد انتخابات شوند که همین انسجام باعث شد با اصرار هاشمی، روحانی نامزد نهایی اصلاح طلبان شود.

این روند ادامه داشت تا باز درباره عملکرد دولت روحانی اختلاف نظرهای جزیی میان دو طیف راست و چپ اصلاحات پدید آمد؛ به نحوی که بعد از انتخابات روحانی در دوره دوم، طیف چپ از عملکرد او انتقاد کرد، اما کارگزاران همچنان باور داشت روحانی عملکرد قابل دفاعی دارد؛ چنان که محمد عطریانفر در خرداد سال 98 در واکنش به یادداشت حجاریان مبنی بر اینکه نباید جنس بنجل به مردم عرضه می کردیم، به شرق گفت: جمع بندی آقای حجاریان امر واقع و مقبولی نیست و پذیرش چندانی ندارد.

وقتی سخن از جنس بنجل می شود، باید مشخص شود منظور چیست؟ آقای روحانی اگرچه در ساختار تشکیلاتی اصلاح طلب نبود، اما رویکردش اصلاح طلبانه بود.

آقای روحانی به لحاظ عملکرد در دولت اول اگر بالاتر از آقای خاتمی عمل نکرده باشد، پایین تر هم نیست.

پس اگر آقای خاتمی فاخرترین شخصیتی است که اصلاح طلبان به عرصه آوردند و پیروز شدند، روحانی هم از این جنس است.

ما همیشه اتفاقا جنس مرغوب به مردم ارائه دادیم و هنوز هم در سطح کلان از اقداماتی که از سال 92 تاکنون صورت گرفته است، دفاع می کنیم .

البته این اختلاف ها هیچ گاه باعث ایجاد انشقاق میان دو طیف راست و چپ اصلاحات نشد و در حد تفاوت دیدگاه باقی ماند؛ چنانچه وقتی در انتخابات مجلس در اسفند سال 98 اغلب اصلاح طلبان تحت عنوان شورای عالی سیاست گذاری اعلام کردند که اصلاح طلبان لیست انتخاباتی نمی دهند، اما احزاب بدون استفاده از نام اصلاحات مجاز به ارائه لیست هستند، حزب کارگزاران لیست یاران هاشمی را عرضه کرد که البته نتوانست رأی بیاورد.

در مقطع کنونی هم درباره انتخابات ریاست جمهوری 1400 شاهد اختلافاتی میان راست و چپ هستیم؛ به نحوی که نیروهای چپ باور دارند باید صرفا با نامزد کاملا اصلاح طلب وارد انتخابات شد و دیگر به هیچ وجه سیاست ائتلافی نباید در دستور کار باشد و حتی اگر همه نامزدهای اصلاح طلب ردصلاحیت شدند، اصلاح طلبان نباید از فردی حمایت کنند.

در مقابل راست گرایان و مشخصا کارگزاران بازهم قائل به استفاده از ظرفیت های سیاسی هستند؛ آنها می گویند اولویت حمایت از نامزد اصلاح طلب است، به این معنا که این احتمال وجود دارد که کارگزاران در شرایطی خاص بازهم به سمت سیاست ائتلاف برود.

بااین حال، تا این لحظه هیچ نشانه ای از حمایت کارگزاران از نامزدهای نظامی به چشم نمی خورد و مشخص نیست سعید حجاریان این گزاره را که عقد کارگزاران و نامزدهای نظامی در آسمان ها بسته شده، با استناد به چه نشانه ای بیان کرده است.

منبع:روزنامه شرق
کلید واژه ها: انتخابات - روزنامه اعتماد - تاریخی - سعید حجاریان - اصلاح طلبان - اصلاح - نظامی - کارگزاران - دموکراسی - دولت - سازندگی - اصلاحات - اجتماعی - حجاریان - نماینده - روزنامه - اعتماد - اختلاف - حامیان - پایگاه - تعلیق - تحلیل - گذشته - امنیت - امروز - مربوط - معیشت - نیاز - نقطه - قدرت