شماره 10 فصلنامه «سیره پژوهی اهل بیت(ع)» منتشر شد

پژوهشی «سیره پژوهی اهل بیت(ع) (با رویکرد تمدنی)» با 7 مقاله شد.

- دهمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی سیره پژوهی اهل بیت(ع) (با رویکرد تمدنی) با 7 مقاله شد.

به گزارش سایت قطره و به نقل ازخبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا"، دهمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی سیره پژوهی اهل بیت(ع) (با رویکرد تمدنی) به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی (پژوهشکده اسلام تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی) با مدیر مسؤولی و سردبیری سید علیرضا واسعی منتشر شد.

این فصلنامه در 7 مقاله و در 103 صفحه منتشر شده است و عناوین، نام نویسندگان و چکیده مقالات به شرح زیر است: آسیب شناسی مبانی و پیش انگاره ها در مطالعات تاریخ اهل بیت علی غلامی دهقی چکیده: شناخت تاریخ و سیره امامان شیعه بایستی با مبانی یا پیش انگاره های ویژه ای انجام شود.

بی توجهی به این مبانی و پیش فرض ها، مطالعه سیره اهل بیت: را دچار آسیب های جدی خواهد کرد.

مسئله اصلی این نوشتار بررسی مهمترین مبانی و پیش انگاره های سیره پژوهی است.

مراد از سیره پژوهی دست یابی به اصول ثابت و واحد برای جلوگیری از هرج و مرج و تشتّت آراء است.

از این رو لازم است پیش از سیره پژوهی مبانی و پیش فرض ها مشخص و تبیین شود تا رسیدن به اصول ثابت هموارتر شود.

برخی پژوهشگران یا از این پیش فرض ها غافلند و یا با بی توجهی به میراث شیعه پیش فرض های نادرستی را لحاظ می کنند.

این نوشتار با استفاده از تحلیل تاریخی و کلامی به معرفی مبانی و پیش انگاره های سیره پژوهی پرداخته است که از مهمترین آنها می توان به مقایسه نکردن اهل بیت: با سیاستمداران، پرهیز از غلوّ و تقصیر، بسنده نکردن به نقل مناقب، شناخت فلسفه امامت، توجه به شئون امامت و برابر ندانستن آن با رهبری سیاسی، مطالعه زندگی ائمه در یک خط پیوسته و نگاه ایجابی به سیره اهل بیت اشاره کرد.

آسیب شناسی عدم توجه به اسلوب بیانی امام (ع) در رفع اختلاف و تعارض روایات راضیه تبریزی زاده چکیده: حدیث از منابع مهم شیعیان برای استخراج و استنباط احکام شرعی است.

برخی از احادیث با یکدیگر از نظر ظاهر اختلاف و تعارض دارند.

از این رو بی توجهی به این تعارضات ظاهری یکی از آسیب های حدیث پژوهی است.

اغلب اختلافات و تعارضات ظاهری احادیث با توجه به محتوا، فضای صدور و راوی مرتفع می شود.

توجه به اسلوب بیانی معصوم(ع) نیز می تواند پاره ای از اختلافات و تعارضات روایات را رفع کند.

سؤال اصلی پژوهش این است که اسلوب بیانی معصوم(ع) چه تأثیری بر رفع اختلافات ظاهری روایات دارد؟ در این نوشتار نشان داده شد که توجه به دو اسلوب فتوا و تعلیم در بیان امام(ع) در قالب صدور حکم و نوع مخاطب در رفع اختلاف ظاهری روایات مؤثر خواهد بود.

اسلوب تعلیم مختص فقهاء و مفتی های صحابه است.

توجه به تدریجی بودن تبیین حکم، تغییر حکم به واسطه نسخ و مخیر بودن در گزینش هر کدام از احکام بیان شده در اسلوب تعلیم موجب رفع تعارض خواهد شد.

در اسلوب فتوایی، مخاطب امام(ع) افرادی هستند که برای طرح سؤال جزیی و شخصی به امام مراجعه می کنند.

توجه به شرایط، ویژگی، زبان و لهجه سؤال کننده می تواند در رفع تعارضات ظاهری از روایات مؤثر باشد.

مناقب نگاری های اهل سنت درباره اهل بیت مطالعه موردی دُرر السّمط فی خبرالسِّبط اعظم بهرامی؛ حسین نعیم آبادی چکیده: گسترش تشیع در اندلس نسبت به دیگر مذاهب اسلامی بسیار کمرنگ بود.

به رغم رشد اندیشه های گوناگون علمی و دینی، زمینه مناسبی برای توسعه اندیشه های علوی در اندلس فراهم نشد.

با این همه چند تک نگاری درباره مناقب اهل بیت: توسط عالمان سنی در اندلس تألیف شده است.

کتاب دُرر السّمط فی خبر السِّبط یکی از این مناقب نگاری هاست که با تأکید بر واقعه عاشورا به قلم ابن ابار اندلسی (متوفای 658) نوشته شده است.

بررسی چنین آثاری برای شناخت دیدگاه اهل سنت درباره اهل بیت: در اندلس مفید خواهد بود.

پرسش اصلی پژوهش این است که کتاب درر السمط فی خبر السِّبط چه نقشی در معرفی اهل بیت: در اندلس داشته است؟ این اثر که در فضا و مکانی دور از محیط شیعی نگارش یافته گویای نفوذ و تأثیر تفکر اهل بیت: در میان مردمی است که تحت نفوذ حکومت های مخالف و متعصب می زیسته اند.

همچنین این اثر در تلطیف و تعدیل دیدگاه معتصب سنیان نسبت به اهل بیت: مؤثر بوده است.

آسیب شناسی مطالعات تاریخی زندگانی اهل بیت سید حسن قریشی کرین چکیده: آسیب شناسی مطالعات تاریخی زندگانی اهل بیت: با توجه به جایگاه رفیع آنان در تاریخ تشیع، از اولویت های پژوهشی به شمار می رود.

مراد از آسیب شناسی، عوامل یا فرآیندها و اقداماتی است که مانع تحقیق و رسیدن به حقیقت می شود.

سؤال اصلی پژوهش این است که در بررسی تاریخ زندگانی اهل بیت: چه آسیب هایی وجود دارد؟ و برای رفع آن، چه باید کرد؟ این پژوهش با روش تحلیل محتوا و مستندسازی تجارب علمی به بررسی برخی آسیب های موجود در مطالعات تاریخی زندگانی اهل بیت: مانند منبع شناسی، عدم توجه به اسناد و مدارک، عوام گرایی، تقدس گرایی، احساس گرایی، حدیث گرایی، اخباری گری، تحجّر، جزم گرایی، جمود و عصمت گرایی پرداخته و نشان داده است که در مطالعه زندگی اهل بیت: علاوه بر تبیین حقانیت دین اسلام و تشیع، باید با شناسایی و رفع آسیب های بالا، رویدادهای این دوره را با عقلانیت و روش علمی بررسی کرد تا به مطالعه جامع و عالمانه از زندگانی اهل بیت: دست یافت.

راه کارهای آسیب زدایی از محدودیت دامنه مطالعات تاریخی درباره اهل بیت: رویکرد، زمان، مکان، موضوع و روش محمدحسین دانشکیا چکیده: شیعیان همواره به دنبال آگاهی از تاریخ و سبک زندگی اهل بیت: بوده اند.

با این همه آنان اغلب با تکرار داده های تاریخی مواجه شده اند.

این نوشتار با روش توصیفی و تحلیلی بر آن است تا راه کارهای آسیب زدایی از محدودیت دامنه مطالعات تاریخی درباره زندگانی اهل بیت: را بررسی کند.

یافته های پژوهش نشان می دهد گسترش رویکردهای فرهنگی، تمدنی و عبرت پژوهانه، توسعه زمانی و مکانیِ بررسیِ تأثیر و نقشِ اهل بیت:فراتر از دوره حضور، بررسی تاریخ اندیشه، مباحث نظری و تمدنی ایشان و در نظر گرفتن رویکرد سبک نگارانه در حوزه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی می تواند دامنه مطالعات درباره سیره اهل بیت: را توسعه دهد و به این ترتیب آسیب های ناشی از محدودیت مطالعات تاریخی اهل بیت: را رفع کند.

دیدگاه کارل بروکلمان درباره سیره پیامبر در کتاب تاریخ ملل و دول اسلامی علی اصغر رجبی؛ سمیه مومنه چکیده: زندگی پیامبر مانند دیگر موضوعات تاریخ اسلام همواره مورد توجه مستشرقان بوده است.

مستشرقان با انگیزه های استعماری، سیاسی و تبشیری و اغلب با پیش فرض های منفی و نادرست درباره اسلام، قرآن، حدیث و سیره به بررسی تاریخ پیامبر پرداخته اند.

سؤال اصلی پژهش این است که بروکلمان در کتاب تاریخ ملل و دول اسلامی با چه انگیزه و پیش فرض هایی به بررسی سیره پیامبر پرداخته است.

بروکلمان آلمانی تبار در نیمه اول قرن بیستم کتاب تاریخ ملل و دول اسلامی را نوشته است.

در این نوشتار با تحلیل محتوای این کتاب نشان داده شد که رویکردهای منفی و شبهه افکنی مستشرقان با گذشت زمان پیچیده و تلویحی شده است.

بروکلمان با نگاه ضد ارزشی، جایگاه و اقدامات پیامبر را کوچک شمرده است.

لذا شناخت دیدگاه مستشرقان برای مورخان مسلمان ضروری است تا با دقت بیشتری از این منابع استفاده کنند و در رفع چنین آسیب هایی اقدام کنند.

/822/
کلید واژه ها: اهل بیت - فصلنامه - سیره - دفتر تبلیغات اسلامی - پژوهشی - شماره - منتشر - اسلام - مقاله - تبلیغات اسلامی - اسلامی - تاریخ - آسیب شناسی - نویسندگان - پژوهشگاه - علمی - خبرگزاری - خبرنگار - مطالعات - تبلیغات - علیرضا - مطالعه - مقالات - غلامی - فرهنگ - گزارش - شناخت - واسعی - سرویس - ویژه