«کجا تحریم را بی اثر کردیم؟»|نبرد 10ساله با تحریم و مدیرانِ خودباخته/چطور ایران� تنها تولیدکننده ریل پیشرفته در خاورمیانه شد؟

در حالی حدود 100سال ریل مورد نیاز کشور از طریق واردات و با هزینه بالا تامین می شد که با تشدید تحریم ها، مهندسان ایرانی به فکر تولید ریل ملی افتادند و علیرغم مقاومت 10 ساله برخی مسئولان دولتی، - امروز ایران تنها تولیدکننده ریل پیشرفته در خاورمیانه است.

در پی آن آمده است که در راستای امیدافزایی، نمونه های موفق در کشور را که اتفاق افتاده و تحریم را بی اثر کرده است، بازگو نماید.

در این بخش به شکست تحریم در صنعت تولید ریل ملی می پردازیم.

ماجرای تولید ریل ملی یا همان UIC60 با استاندارد 60E1 سرنوشتی در حد هفت خوان رستم را از سر گذرانده است.

سال 87 یعنی حدود 12 سال قبل کارخانه ذوب آهن اصفهان با توجه به نیاز کشور و با توجه به سابقه تولید ریل U33 برنامه ریزی برای تولید پیشرفته UIC60 را آغاز کرده بود.

اما در میانه راه به دلیل عدم اعتماد به تولید داخلی از سوی برخی مدیران وقت دولتی شرایطی به وجود آمد تا واردات همچنان اولویت اول برای احداث، تعمیر و نگهداری خطوط ریلی باشد.

در دولت های نهم و دهم هم تولید ریل ملی با موانعی مواجه شد که با روی کار آمدن دولت یازدهم به واسطه سراب برجام تداوم یافت.

گرچه در حرف دولتی ها همواره از تولید ریل پیشرفته UIC60 حمایت می کردند اما در عمل نشانی از این حمایت به خصوص نزد وزیر سابق راه و شهرسازی و مدیران وقت راه آهن جمهوری اسلامی ایران دیده نمی شد.

* مقاومت 10 ساله برخی دولتمردان در برابر تولید ریل ملینمونه بارز این اتفاق نیز آبان ماه سال 93 بود که امیدها برای تولید ریل UIC60 را کمرنگ کرد.

اوایل ماه مورد اشاره شورای اقتصاد با درخواست وزارت راه و شهرسازی برای خرید 1000 میلیارد تومان ریل هندی موافقت کرد که بر اساس آن 22 میلیارد روپیه جهت خرید 250 هزار تن ریل از هند تخصیص یافت.

پیش از این اقدام دولت اول روحانی، عباس نظری مدیرکل وقت امور بین الملل راه آهن هم با اشاره به مذاکره با هندی ها برای خرید 200 هزار تن ریل گفته بود: برای خرید این میزان ریل از خط اعتباری استفاده خواهد شد.

وی تصریح کرده بود: با توجه به مذاکرات قبلی با طرف های هندی قرار بر این شده جهت پیگیری کار هر کدام از شرکت های هندی به صورت جداگانه به ایران سفر کنند.

به عنوان مثال شرکت ایرکن برای ساخت راه آهن چابهار به زاهدان به ایران سفر می کند.

همچنین معاون بازرگانی شرکت STC به ایران می آید که عمده بحث آن فروش ریل به کشورمان است.

وی با بیان این که این میزان ریل پایین تر از قیمتی است که تا به حال خریداری شده، گفته بود: منابع مورد نیاز برای خرید این میزان ریل به صورت فاینانس است.

بانک مرکزی باید قرارداد خط اعتباری را امضا کند تا بر اساس راه آهن بتواند از محل این خط اعتباری از هندی ها ریل یا تجهیزات ریلی خریداری کند.

* بی توجهی ذوب آهن به تلاش همه جانبه دولت برای واردات ریلبرخی وزرای دولت اول روحانی با تفکرات غربگرایانه از هر کاری برای واردات ریل فروگذار نبودند که این طرز فکر پس از برجام گسترده تر شد و مصائب متعددی را برای زیرساخت های مورد نیاز مردم به وجود آورد.

با این حال مسئولان ذوب آهن اصفهان همچنان به دنبال فراهم کردن زیرساخت های تولید ریل بودند.

بهار سال 93 مهدی نصر یکی از مدیران وقت کارخانه ذوب آهن گفته بود: در جلسات فنی در کارخانه اصفهان با تیم کارشناسان آلمانی ، جانمایی تجهیزات کارگاه ریل نورد 650 نهایی شد و گراف زمان بندی پروژه جهت تولید ریل ملی در حداقل زمان ممکن مورد بازبینی دقیق قرار گرفت .

وی افزود: در این جلسات فعالیت های مهندسی پروژه و اقدامات اصلاحی در خط تولید نورد سنگین شرکت (نورد 650) جهت تولید ریل بر اساس استانداردهای معتبر بین المللی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت تا در راستای بومی سازی و اهداف اقتصاد مقاومتی نیز گام برداشته شود .

وی تصریح کرده بود: در این مذاکرات فشرده فنی مقرر شد با تسریع در انتخاب پیمانکاران داخل و افزایش سرعت پیشرفت پروژه ، تولید ریل در حداقل زمان ممکن صورت گیرد.

به گزارش سایت قطره و به نقل ازتسنیم، نیمه دوم سال 94 خبری اما از تولید ریل ملی (UIC60) نشد که دلیل عمده آن کمبود منابع مالی و برخی مشکلات فنی اعلام می شد.

طی سال های 95، 96 و 97 نیز هر از چند گاهی اخبار"ی در خصوص ورود قریب الوقوع ریل ملی به توسعه زیرساخت های ریلی منتشر می شد اما در عمل باز هم خبری از ورود این نوع ریل تولید داخل به پروژه ها نبود.

تمام این اتفاقات در حالی روی می داد که مقامات عالیرتبه کشور بارها و بارها بر ضرورت توسعه زیرساخت های ریلی کشور تاکید داشتند.

از سوی دیگر با توجه به محدودیت های ناشی از تحریم ها ضرورت داشت ریل پیشرفته مورد نیاز کشور به جای واردات از کشورهایی اروپایی، ترکیه، هند، روسیه و .

در داخل تولید شود.

7 خوان تولید ریل ملیدر عین حال مدیر نورد کارخانه ذوب آهن اصفهان روایت جالبی را از تلاش این کارخانه برای تولید ریل ملی بازگو می کند.

محمدامین یوسف زاده در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم"، اظهار کرد: حدود 100 سال از ورود قطار به کشور می گذرد، قطعا یکی از الزامات کشور پس از راه اندازی کارخانه ذوب آهن در حوزه زیرساخت های ریلی تولید ریل بود، به این دلیل که یک محصول فوق العاده استراتژیک به شمار می رود.

زیرساخت های ریلی از جمله بازوهای بسیار مهم توسعه کشور است.

وی افزود: حمل ونقل باری و مسافری به ریل وابسته است و هزینه تمام شده را به شدت کاهش می دهد و یکی از شاخص های اصلی توسعه کشورهاست.

وی بیان کرد: تولید ریل با وجود اهمیت بسیار بالا در اقتصاد، معیشت و رفاه مردم، اما در رژیم طاغوت مغفول ماند تا این که سال 71 و پس از جنگ تحمیلی به واسطه سهام کارخانه ذوب آهن در یکی از شرکت های خارجی، تعدادی از پرسنل آموزش هایی را دیدند.

گروهی هم نقشه هایی را از آنجا به ایران منتقل کردند.

مدیر خط نورد کارخانه ذو ب آهن با یادآوری این که سال 75 وارد این مجموعه شدم، گفت: تا قبل از سال 93 هر بار تستی را انجام می دادیم به دلیل این که به شدت کمبود داشت و ناقص بود، موفق به تولید ریل ملی نشدیم.

تنها کاری که می کردیم این بود که یک تست را انجام می دادیم و مقداری ریل برای داخل کارخانه تولید می شد.

یوسفی افزود: در سال 93 اطلاعات کامل ریل از جمله نیازها برای بالا بردن دقت تولید و تست های فوق العاده سختگیرانه برای تولید ریل جمع آوری شد.

در این سال تجهیزات مورد نیاز شناسایی شد و آلمانی ها اعلام کردند که قصد فروش خط تولید ریل را دارند.

شرایط فروش مناسب بود و یک فرصتی بود که بتوانیم تجهیزات مورد نیاز را تامین کنیم.

وی یادآور شد: سال 87 وقتی که آقای هراتی نیک سرپرست وقت ایمیدرو بود، استارت تولید ریل ملی زده شد.

با اس ام اس آلمان برای خرید تجهیزات مذاکره کرده و کارها را جلو بردیم.

در یک بازه یکساله به تجهیزات تست و های تک رسیدیم؛ آنها اعلام کردند که ما نمی توانیم این تجهیزات پیشرفته را به ایران بفروشیم.

این مسئله را پذیرفتیم که مدیر وقت ذوب آهن تغییر دادند.

با ورود آقای هراتی نیک موضوع تغییر و اعلام کرد که ما یک خط کامل تولید ریل را در کشور راه اندازی می کنیم.

وی با بیان این که راه اندازی خط کامل پس از چهار سال کار جلوتر نرفت، اظهار کرد: تا این که سال 93 مذاکرات مجددا برای خرید تجهیزات شرکت آلمانی آغاز شد و در ترکیه این کار پیگیری شده و طی یک بازه حدود 6 ماهه تمام زوایای موضوع بررسی شد و به این نتیجه رسیدیم که فرصت بسیار مناسبی را در اختیار داریم.

وی تاکید کرد: این اتفاق افتاد و تصمیم گرفتیم برنامه توسعه خط نورد 650 را که سال 87 آغاز شده بود ادامه دهیم.

سال 95 تقریبا پس از حدود 2.

5 سال استارت تولید خط گرم را زدیم و ریل 46 E 2 یا همان U33 شروع شد.

بخشی از خطوط ریل کشور از این نوع ریل است که در سرعت و تحمل بار محور آن کمتر از ریل UIC60 است.

مدیر نورد ذوب آهن ادامه داد: تولید این نوع ریل درخواست راه آهن بود که بعد از مدتی اعلام کردند به ریل 60E1 برای توسعه خطوط ریلی نیاز دارند.

استانداردهای تولید این ریل فوق العاده سختگیرانه است تا برای سرعت ها و بار محوری بالا اطمینان لازم حاصل شود.

ایران تنها تولید کننده ریل پیشرفته خاورمیانهیوسفی با بیان این که اولین جایی که در خاورمیانه استارت تولید ریل پیشرفته را زد، جمهوری اسلامی ایران بود، گفت: چون ما تجهیزات را تامین کرده بودیم جرات این را داشتیم که وارد پروسه تولید ریل شویم.

امروز با افتخار اعلام می کنیم که بعد از راه اندازی کارخانه ذوب آهن در سال 1345، تولید ریل فاز دوم توسعه ملی بود.

در کشور کسی نیست که با پوست، گوشت و خونش تحریم را حس نکرده باشد، در این شرایط دیگر امکان واردات تجهیزات به هیچ عنوان وجود نداشت.

وی با اشاره به این که واردات ریل ارزبری بالا و روند طولانی داشت، گفت: این کار روند توسعه کشور را به شدت کاهش داده بود؛ در بسیاری از سال ها به دلیل مسائل پیرامون واردات ریل،توسعه خطوط ریلی بسیار بسیار کم و در حد صفر بوده است.

وی اظهار کرد: اواخر سال 98 حدود 7000 تن ریل ملی و امسال حدود 30 هزار تن تحویل داده ایم و پیش بینی می کنیم تا آخر سال به 60 هزار تن خواهد رسید.

وی با اعلام این که ظرفیت تولید ریل ذوب آهن حدود 400 هزار تن -تقریبا برای ساخت 3300 کیلومتر ریل- است، اظهار کرد: پیش بینی می کنیم سال آینده ظرفیت تولید ریل ملی دو برابر می شود.

اگر راه آهن تقاضا داشته باشد سال آینده 150 هزار تن بیشتر ریل به آنها تحویل می دهیم.

مدیر نورد کارخانه ذوب آهن اصفهان گفت: ریل ملی تولید داخل به مراتب کیفیت بالاتری نسبت به ریل های چینی و هندی دارد و همتراز با ریل های با کیفیت اروپایی است.

ریل گذاری پروژه های خاتم الانبیاء با ریل ملیفرمانده قرارگاه خاتم الانبیاء هم در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم" با تاکید بر توجه ویژه به ظرفیت های تولید کشور در سال جهش تولید، اظهار کرد: راه آهن چابهار-زاهدان پروژه بسیار مهمی است که تنها بندر اقیانوسی ایران را می تواند به خط ترانزیتی ریلی کشور متصل کند.

سعید محمد با بیان این که خط آهن مذکور کریدورشرق کشور را تکمیل می کند، افزود: استکبار جهانی به دنبال آن بود که ایران را از مسیرهای ترانزیتی حذف کند که با اجرای سریع این پروژه، کشورمان جایگاه اصلی خود را بازیابی خواهد کرد.

فرمانده قرارگاه خاتم الانبیاء با اشاره به استفاده از ریل ملی در احداث خط آهن چابهار-زاهدان گفت: در این طرح به طور کامل از ریل ملی استفاده می کنیم که ذوب آهن اصفهان در حال تولید و تامین آن است.

عباس خطیبی معاون ساخت راه آهن شرکت ساخت و توسعه نیز در این باره به تسنیم می گوید: در زمان حاضر ریل خریداری شده از کارخانه ذوب آهن از ریل وارداتی به مراتب ارزان تر است، ضمن این که مهم تر از همه وابستگی کشور به خارج در این رابطه قطع شده است.

وی با تاکید بر این که با افتخار از ریل ایرانی در تمام پروژه های توسعه راه آهن استفاده خواهیم کرد، افزود: دیگر واردات ریل نداریم و تمام ریل مورد استفاده از طریق کارخانه ذوب آهن تامین خواهد شد.

انتهای پیام/
کلید واژه ها: تولید ریل ملی - تولید - تحریم - پیشرفته - کارخانه ذوب آهن اصفهان - تولیدکننده - خاورمیانه - ایران - میانه - مهندسان ایرانی - ذوب آهن اصفهان - کشور - برنامه ریزی - شکست تحریم - استاندارد - نیاز - حدود - هفت خوان - مهندسان - کارخانه - مسئولان - ذوب آهن - سال قبل - مقاومت - برنامه - واردات - ایرانی - اصفهان - 10 ساله - تامین