الگوی جامع کسب وکار اجتماعی برای نخستین بار در ایران پیاده سازی شد

تهران ایرنا یک دانشیار دانشگاه تهران از اجرای الگوی مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی با محوریت مدل جامع مسئولیت اجتماعی شرکت ها در ایران با همکاری دانشگاه تهران، - تهران ایرنا یک دانشیار دانشگاه تهران از اجرای الگوی مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی با محوریت مدل جامع مسئولیت اجتماعی شرکت ها در ایران با همکاری دانشگاه تهران، شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان، استانداری خراسان رضوی، سازمان نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی خراسان رضوی و فرمانداری خواف خبرداد.

به گزارش روز پنجشنبه ایرنا به نقل از روابط عمومی دانشگاه تهران، دکتر مهدی قربانی، دانشیار دانشگاه تهران و مجری این طرح با تشریح اهمیت موضوع و فعالیت های صورت گرفته در این زمینه گفت: در راستای احیای مسئولیت اجتماعی شرکت ها ( CSR ) و همچنین خلق کسب و کار اجتماعی به منظور تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی،  جهش تولید و ارتقا تاب آوری نظام های اجتماعی- اکولوژیک، دانشگاه تهران با همکاری شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان (معین اقتصادی خواف)، استانداری خراسان رضوی، سازمان نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی خراسان رضوی و فرمانداری شهرستان خواف، اجرای الگوی مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی با محوریت مدل جامع مسئولیت اجتماعی شرکت ها را از اردیبهشت ماه 1399 در شهرستان خواف در تعداد 85 روستا آغاز کرده است.

قلعه گنج، تجربه موفق توان افزایی روستاییان مناطق محروم بود وی با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری، مبنی بر افزایش توان اقتصادی کشور در قالب سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی خاطرنشان کرد: جهت احیای مسئولیت اجتماعی کارآفرینان و سرمایه گذاران به عنوان معین های اقتصاد مقاومتی،  توسعه متوازن و همچنین ایجاد کسب و کار اجتماعی در ایران، الگوی مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی در سال 1393 با ابتکار مهندس رزم حسینی، استاندار وقت استان های کرمان و خراسان رضوی و وزیر فعلی صنعت، معدن و تجارت پیشنهاد و طراحی و با مدیریت بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی به عنوان معین اقتصادی و اجرای پروژه توانمندسازی جوامع محلی تحت نظر دانشگاه تهران عملیاتی شد که با رویکرد توانمندسازی روستاییان و شهرهای کم برخوردار، به طور آزمایشی در شهرستان قلعه گنج به عنوان یکی از محروم ترین مناطق کشور، طراحی و اجرایی شد که کارنامه ارزشمند و چشمگیری در آن مناطق محسوب می شود .

  مثلث توسعه، فرآیند و شیوه نوین مدیریتی است دکتر قربانی، با بیان اینکه مثلث توسعه فرآیند و شیوه نوین مدیریتی است،  در خصوص الگوی مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی تصریح کرد: بر اساس الگوی مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی، کارگزاران حکومت، نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی و کارآفرینان و سرمایه گذاران به عنوان اضلاع مثلث و ائمه جمعه به عنوان ناظران در میانه این مثلث نقش محوری را در قالب وظایف مشخص و گام های شش گانه ایفا می کنند.

 در حال حاضر بیش از 200 معین اقتصاد مقاومتی تحت عنوان بانیان توسعه مبتنی بر اقتصاد مردم محور در دوازده منطقه استان خراسان رضوی و در راستای احیای مسئولیت های اجتماعی و توان افزایی مولد یعنی راه اندازی کسب وکارهای اجتماعی فعالیت دارند .

  کاهش تمرکزگرایی در تصمیم گیری ها و راه اندازی سازمان نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی خراسان رضوی از اهداف این الگو است عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، در ادامه سخنان خود کاهش تمرکزگرایی در تصمیم گیری ها، ایجاد وحدت رویه و یکپارچگی در مناطق مختلف استان، پرهیز از اعمال سلیقه های شخصی در طرح های اقتصادی، تسهیل و رفع موانع و سرعت عمل در سرمایه گذاری و جذب سرمایه گذاران جهت جهش تولید را از اهداف این طرح برشمرد.

وی افزود: برای اجرای برنامه ها و سیاست گذاری های اقتصادی در مسیر توسعه اقتصادی نیازمند سازمانی است که وظیفه ایجاد هماهنگی، اصلاح فرایند در مسیر حرکت به سمت توسعه متوازن، تسهیل گری و رفع موانع موجود در مسیر مجریان،  نظارت و اخذ بازخورد و تهیه گزارش ها از سیاست ها و برنامه های ابلاغی را به عهده داشته باشد.

بنابراین سازمانی مردم نهاد با نام سازمان نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی استان خراسان رضوی  در ارتباط با پویایی اقتصاد و سرمایه گذاری به همت معین های اقتصاد مقاومتی و پرهیز از هرگونه هزینه دولتی در چهارچوب الگوی مثلث توسعه اقتصادی فرهنگی با تصویب ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی کشور به صورت پایلوت در استان خراسان رضوی راه اندازی شد .

مدل جامع مسئولیت اجتماعی شرکت های معدنی در شهرستان خواف در حال اجراست دکتر قربانی،  عنوان کرد: مدل جامع مسئولیت اجتماعی شرکت های معدنی در شهرستان خواف هم اکنون با همکاری شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان به عنوان معین اقتصادی شهرستان خواف، دانشگاه تهران، استانداری خراسان رضوی، سازمان نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی خراسان رضوی و فرمانداری شهرستان خواف در حال اجراست.

بر این اساس، شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خواف با هدف تولید پایدار بخشی از گندله مورد نیاز شرکت فولاد مبارکه اصفهان در سال 1394 تأسیس شده است.

 در حال حاضر واحد گندله سازی به ظرفیت اسمی 5 میلیون تن در سال در حال بهره برداری بوده و با تولید و در مدار قرار گرفتن کارخانه کنسانتره سازی به ظرفیت 5 میلیون تن در سال، به بزرگترین تولید کننده کنسانتره در شرق کشور تبدیل خواهد شد.

فولاد سنگان،  متعهد به احیای مسئولیت اجتماعی،  توسعه متوازن و یکپارچه بوده و بهبود کیفیت زندگی فردی و شغلی پرسنل و شهروندان را در اولویت کاری خود قرار داده است .

کسب و کار اجتماعی نوعی از کسب و کار دگرخواهانه به گفته مجری این طرح،  کسب و کار اجتماعی نوعی از کسب و کاری است که در آن سرمایه گذار یا بخش خصوصی بدون کسب سود در پی حل معضلات انسانی و کمک به دیگران است.

 در واقع نوعی کسب و کار دگرخواهانه است که هدفش به پایان رساندن یک مسأله اجتماعی است.

دانشیار دانشگاه تهران، تقویت اقتصاد محلی در پیوند با اقتصاد منطقه ای و ملی مبتنی بر احیای مسئولیت اجتماعی و تحقق کسب و کار اجتماعی و امنیت پایدار شهرستان خواف، تقویت هماهنگی های فرابخشی در بین دست اندرکاران سازمانی و تدوین چهارچوب های لازم برای تحقق حکمرانی خوب و آبادانی و پیشرفت شهرستان خواف، تقویت شبکه تعاملات اجتماعی و به اوج رساندن مشارکت مردم در فرآیند آبادانی و پیشرفت شهرستان خواف، ایجاد موازنه بین خدمات اکوسیستم در راستای ارتقای تاب آوری نظام اجتماعی – اکولوژیک و بهره برداری پایدار از منابع طبیعی و حفظ عزت نفس و کرامت انسانی مبتنی بر رویکرد توان افزایی، تعالی و خوداتکایی محرومان را از راهبردهای اصلی این طرح در ارتباط با الگوی کسب و کار اجتماعی و مدل جامع مسئولیت اجتماعی شرکت های معدنی در شهرستان خواف برشمرد.

85 کانون جمعیتی روستایی در این طرح فعالیت دارند وی در بخش دیگری از سخنان خود به تبیین نحوه اجرای این طرح پرداخت و گفت: ابتدا نیروهای بومی تحصیل کرده به عنوان تسهیل گران طرح مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی خواف انتخاب شدند که در حال حاضر تعداد 18 تسهیل گر در 85 کانون جمعیتی روستایی مشغول به فعالیت هستند.

همزمان تیمی متشکل از 20 عضو هیأت علمی دانشگاه تهران به عنوان مشاوران پژوهشگاه دانشگاه تهران واحد خواف،  انتخاب شدند که در قالب تیم پشتیبان مطالعاتی و اجرایی طرح برای اجرای یک پژوهش کاربردی فرارشته ای و بین رشته ای همکاری می کنند .

دکتر قربانی، تأکید کرد: در شهرستان خواف، ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه به صورت عملیاتی و اجرایی در حال پیگیری است و نقش مسئولیت اجتماعی دانشگاه تهران به عنوان دانشگاه کارآفرین و همچنین شرکت های معدنی در این طرح بسیار کلیدی و پررنگ ظاهر شده است .

  رویکرد معین اقتصادی در شهرستان خواف  کار با مردم برای مردم است عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، حضور مردم و مردم محوری در تمامی مراحل مسأله شناسی، برنامه ریزی، اجرا و نظارت بر پروژه ها و طرح ها را رکن اساسی توصیف کرد و افزود: این موضوع منطبق بر گام دوم انقلاب و سیاست های اقتصادی مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب است.

 بر اساس اقدامات صورت گرفته،  ابتدا سازماندهی اجتماعی در کلیه روستاهای شهرستان (85 روستا) انجام گرفت و در هر روستا کانون آبادانی و پیشرفت روستا با مشارکت مردم تشکیل شد و در حال حاضر شناسنامه کانون های آبادانی و پیشرفت روستاهای شهرستان خواف نیز تهیه شده است .

به گفته مجری این طرح، هر کانون یک سازمان مردم نهاد تلقی می شود و از سوی امین روستا مدیریت می شود.

در هر روستا با حضور اعضای کانون، کارگاه های مشارکتی متعددی برای شناخت مسائل محوری روستا با نگاه تسهیل گری انجام گرفته است که منتج به تدوین سند ارزیابی مشارکتی روستایی شده و در تدوین سند جامع شهرستان خواف مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

رویکرد معین اقتصادی در شهرستان خواف  کار با مردم برای مردم است.

  راه اندازی صندوق های اعتباری خرد در هر روستا به عنوان یک مدل اعتماد محور دانشیار دانشگاه تهران، در ادامه چگونگی و نحوه تأمین مالی طرح را تشریح کرد و گفت: جهت تثبیت و بهبود کسب و کارهای خرد روستایی رویکرد تأمین مالی خرد اجرا شد و صندوق های اعتباری خرد روستاها در سطح 85 روستای شهرستان به منظور ارائه تسهیلات خرد و بهبود و تثبیت کسب و کارهای روستاییان از سوی کانون های آبادانی و پیشرفت روستایی شکل گرفت.

با توجه به اینکه یکی از موانع در راه اندازی کسب و کارهای روستایی نداشتن وثیقه ها و تضمین های بانکی توسط کارآفرینان برای دریافت تسهیلات است، برای رفع این مشکل، صندوق های اعتباری خرد در هر روستا به عنوان یک مدل اعتماد محور راه اندازی شدند .

دکتر قربانی، با بیان اینکه صندوق های اعتباری خرد روستایی از مرداد ماه 99 در شهرستان خواف راه اندازی شده است، تصریح کرد: اکنون پس از سه ماه از راه اندازی،  بیش از 10 هزار نفر در این صندوق عضویت پیدا کردند که در طول دوره زمانی سه ماهه مبلغی حدود یک میلیارد تومان از سوی اعضای صندوق های خرد روستایی پس انداز خرد جمع آوری شده است که از ماه چهارم (آبان ماه)، اعطای تسهیلات خرد به اعضای صندوق های اعتباری خرد شهرستان خواف آغاز شده است .

این طرح بر مسأله محوری، مطالعات جامع، شناسایی پروژه ها عملیاتی در حوزه های مختلف، اقدام هدفمند و مدیریت جهادی تأکید دارد وی خاطر نشان کرد: همزمان با انجام اقدامات در روستاهای هدف، تیم مطالعات، کلیه طرح ها و برنامه های دستگاه اجرایی و اقدامات صورت گرفته تاکنون در شهرستان خواف را مورد تحلیل قرار داده است.

سپس در قالب کارگاه های مشارکتی با حضور کلیه اضلاع مثلث و نمایندگان کانون های آبادانی و پیشرفت روستایی، خروجی ارزیابی فرصت ها و محدودیت های توسعه شهرستان ارائه شد که در حال حاضر مطالعات توسعه جامع شهرستان به عنوان نقشه راه مسئولیت اجتماعی شرکت های معدنی سنگان خواف در مرحله جمع بندی و تصویب در کمیته برنامه ریزی شهرستان و سازمان برنامه و بودجه استان خراسان رضوی است .

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران افزود: در این طرح به مسأله محوری و شناسایی پروژه ها و طرح های عملیاتی در حوزه های اجتماعی و فرهنگی، زیرساختی و عمرانی، آموزشی و مهارتی، طبیعی و محیط زیستی و اقتصادی (اشتغال و زنجیره ارزش تولید)  تأکید شده است.

لذا این مدل کاملاً مسأله محور و هدفمند، فرایند آبادانی و پیشرفت جامع شهرستان خواف را مبتنی بر ترویج فرهنگ مدیریت جهادی در دستور کار قرار داده است .

  با اولویت بر مشارکت معین اقتصادی، تشکل های مردمی و خیرین توسعه 80 تفاهم نامه در دست اجراست مجری این طرح،  عنوان کرد: نکته کلیدی در مدل جامع مسئولیت اجتماعی شرکت های معدنی خواف و اجرای الگوی کسب و کار اجتماعی این است که در تمامی مراحل تدوین سند، برنامه ریزی، اجرا و نظارت و ارزیابی اقدامات،  مشارکت مردمی در قالب کانون های آبادانی و پیشرفت روستایی جزو جدایی ناپذیر این طرح بوده که در حال حاضر 80 تفاهم نامه در دست اجراست.

همچنین در چندین پروژه مرتبط با بخش منابع آب، خیرین توسعه نیز با این طرح همکاری دارند .

دانشیار دانشگاه تهران، با تأکید بر توجه به مسأله محوری تأمین آب شرب و آب کشاورزی در شهرستان خواف اظهار کرد: از این تعداد 58 تفاهم نامه در بخش های تأمین منابع آب کشاورزی و آب شرب شامل لایروبی و مرمت قنوات، آبرسانی مشارکتی به روستاها، تأمین آب شرب سمت توسعه مسکن روستایی و اقدامات آبخوان داری و آبخیزداری منعقد شده است.

12 تفاهم نامه نیز مربوط به اجرای مشارکتی پل باکسی در محور آب نماهای روستاها و تسطیح و زیرسازی جاده های مواصلاتی روستا است .

دکتر قربانی ادامه داد: همچنین شش تفاهم نامه مربوط به بازنگری طرح های هادی روستایی و چهار تفاهم نامه در زمینه نهال کاری و احیای مشارکتی مناطق بیابانی است.

ثبت جهانی آثار تاریخی شهرستان خواف، ساخت فضاهای آموزشی، زیباسازی ورودی روستاها، همکاری با ادارات مختلف شهرستان و غیره… نیز از دیگر تفاهم نامه های منعقد شده بین فرمانداری، طرح مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی، معین اقتصادی، دستگاه اجرایی متولی و کانون آبادانی و پیشرفت روستایی است .

  ما جویای شغل نیستیم، ما خالق شغلیم وی با بیان اینکه در پروژه های اجرایی شهرستان خواف، آموزش، یادگیری، ظرفیت سازی و مشارکت مردمی محور اساسی اقدامات است، گفت: معین اقتصادی و سایر سرمایه گذاران در شهرستان، در تأمین ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز اجرای طرح ها و پروژه های تعریف شده مشارکت داشته و همچنین دستگاه اجرایی متولی در شهرستان در هر بخش، نقش آموزش و نظارت بر اقدامات را با دیدگاه کارشناسی و فنی ایفا می کند.

توجه ویژه به دانش بومی در حوزه های مختلف در کنار انتقال دانش و آموزش در راستای یادگیری و ظرفیت سازی جامعه محلی جهت ارتقا تاب آوری در مواجهه با بحران های طبیعی و اقتصادی به صورت عملیاتی در خواف دنبال می شود .

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، افزود: ما معتقدیم که مشارکت فعالانه و آگاهانه روستاییان در اجرای طرح ها،  ضمن تحقق حکمرانی خوب (مبتنی بر شفافیت و مشارکت محوری)، ارتقا روحیه خودباوری، حفظ شأن و منزلت اجتماعی روستاییان، تثبیت جمعیت روستایی،  مهاجرت معکوس، اعتماد به نفس، تقویت حس مسئولیت پذیری، تقویت سرمایه اجتماعی و کاهش هزینه و زمان در اجرای کلیه طرح ها را به دنبال دارد که همه این موارد از سیاست های اقتصاد مقاومتی محسوب می شوند .

دانشیار دانشگاه تهران، در پایان سخنان خود با اظهار اینکه طرح مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی تلاش می کند تا باور ما جویای شغل نیستیم، ما خالق شغلیم در شهرستان خواف نهادینه سازی شود، تأکید کرد: یقیناً برای رسیدن به این باور باید همدل و همزبان شویم و بستر را برای اشتغال جوانان و مردم عزیز شهرستان خواف فراهم کنیم.

دانشگاه تهران به عنوان مجری طرح مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی شهرستان خواف در رفع فقر و بیکاری، کاهش مهاجرت و آسیب های اجتماعی مصمم بوده و معتقدیم که با همدلی و همزبانی خواهیم توانست امید را به ارمغان بیاوریم و تلاش خواهیم کرد تا با توکل به خداوند متعال و مشارکت فعالانه همه ذی نفعان، زیبایی، شادی و خوشبختی را به مردم عزیز شهرستان خواف اهدا کنیم .

دکتر مهدی قربانی، دانشیار دانشگاه تهران، از مبتکران حوزه کسب و کار اجتماعی است که تحقیقات و فعالیت های پژوهشی ایشان بر توسعه محلی، توانمندسازی جوامع روستایی، تاب آوری نظام های اجتماعی- اکولوژیک و تأمین مالی خرد تمرکز دارد.

دکتر قربانی،  مجری طرح توان افزایی جوامع محلی شهرستان های قلعه گنج (طرح ممتاز و برگزیده کشوری در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در راستای رونق تولید ملی در سال 1398 و دستاورد ویژه پژوهشی دانشگاه تهران در سال 1397)،  مانه و سملقان و جزیره لارک بوده که بیش از شش سال تجربه عملیاتی در رفع فقر و محرومیت در مناطق مختلف کشور را در کارنامه خود دارد.

کلید واژه ها: دانشگاه تهران - مسئولیت اجتماعی - دانشگاه - تهران - اجتماعی - مثلث توسعه اقتصادی - اقتصاد مقاومتی - توسعه اقتصادی - اقتصاد - در ایران - خراسان رضوی - شرکت ها - شرکت - ایران - ایرنا - مقاومتی - اقتصادی - فرمانداری خواف - خراسان - محوریت - جامع - فرهنگی - همکاری - روابط عمومی - صنایع معدنی - توسعه - شرکت صنایع - فرمانداری - استانداری - رضوی