اثری جدید از عبداللطیف الحناشی نویسنده تونسی منتشر شد شبکه های سلفی و انفجار عقل ها/ خشونت تونسی های عضو داعش

نشر کتاب تونس، تألیف جدیدی از دکتر عبداللطیف الحناشی، تاریخ نگار تونسی منتشر کرده که در آن به موضوع سلفی گری تکفیری در این کشور پرداخته است.

- 6 آذر 1399 - 20:26نشر کتاب تونس، تألیف جدیدی از دکتر عبداللطیف الحناشی، تاریخ نگار تونسی منتشر کرده که در آن به موضوع سلفی گری تکفیری در این کشور پرداخته است.

رایزنی فرهنگی ایران در تونس: نشر کتاب تونس، تألیف جدیدی از دکتر عبداللطیف الحناشی، تاریخ نگار تونسی منتشر کرده که در آن به موضوع سلفی گری تکفیری در این کشور پرداخته است.

مقدمه الحناشی در این کتاب نثری نقادانه و قوی است.

او در این مقدمه نوشته است: پژوهشگران، اصحاب رسانه و سیاستمداران تونسی و همه عرب ها، ملت تونس را ملتی صلح جو و دور از خشونت و تروریسم و یکی از صلح طلب ترین ملت های عرب و مخالف ترین آنها با خشونت به معنای سیاسی امروزین آن می دانند.

به موازات آن، گروهی دیگر معتقدند که تروریسم به تونس وارد شده است و دلیل آن را دولت تروییکا می دانند، در حالی که برخی دیگر دلیل وجود این خشونت را از بین رفتم استبداد نظام گذشته می دانند: تونس، هیچ سابقه ای از تروریسم ندارد… و چنین خشونتی که اکنون شاهد هستیم، زاییده نظام دیکتاتوری و استبدادی ای است که کشور در مدت دو و نیم دهه، گرفتار آن بوده است .

اما اتحادیه مشاغل تونس، نیز درباره توحش و از بین رفتن انسانیت در بیشتر افرادی که به کانون این کشمکش وارد شدند، سخن گفت و بیان داشت که چنین اقدامات خشونت طلبانه ای هیچ ارتباطی با شخصیت انسان تونسی و تمدن و فرهنگ او ندارد.

نویسنده در نقد این دیدگاه ها نوشته است: سخنان، مواضع و توصیفاتی که به نظر می رسد با واقعیت فاصله دارد: درست است که به دلیل اینکه تونس، منطقه حفاظت شده فرانسه بود، استمرار و تواتر خشونت سیاسی ای که در طول تاریخ، دستگاه های استعماری مادی و انسانی را هدف قرار داده بود، در مقایسه با آنچه در الجزایر (1862 1830) و لیبی (1931 1911) به وقوع پیوست، محدود بود و همین امر به وجود دوگانگی در دستگاه ها و نظام های این کشور دامن زد که البته بسیاری از آنها ظاهری بودند و این مسئله باعث ایجاد تحول و پیشرفتی اندک در حوزه های تربیتی، اجتماعی و تشکیلاتی برای تونس شد… اما در مقابل، تاریخ جنبش ملی تونس نیز هیچگاه از خشونت (داخلی، اگر درست بگوییم)، خالی نبود، خشونتی که برخی از نشانه های آن، بعد از جدایی مرحوم حبیب بورقیبه و تأسیس دفتر سیاسی حزب قانون اساسی آزاد (در سال 1934) آشکار شد.

ضمن اینکه حزب حاکم نیز بعد از استقلال تونس، همه انواع خشونت (ترور صالح بن یوسف در روز 2 ژوئن 1961 در آلمان) را علیه جنبش یوسفیان، زیتونیان، ملی گراها، بعثی ها، عرب گراها، مارکسیست ها، اسلامگراها و جنبش سندیکانی (1978) و نیز علیه جامعه در سال 1984 (رخدادهای نان) به کار گرفت.

حوزه دانشجویی نیز بعد از برگزاری کنفرانس قربه در سال 1971، شاهد خشونتی دوجانبه بود: خشونت حکومت و خشونت حاصل از رفتارهای دانشجویی ایدئولوژیک و سیاسی، که پدیده ای است که همچنان، حوزه دانشجویی، در بسیاری از دانشکده ها، خوابگاه ها و غذاخوری های دانشگاهی، به صورت گاهگاهی شاهد بروز آن است و به طور خاص در زمان انخابات دانشجوییِ شوراهای علمی یا سندیکایی تشدید می شود.

باید گفت که نظام بن علی نیز خود نظامی خشونت زا بود، نه اینکه تنها خشونت را اعمال کند.

هرچند که وابستگان به حزب النهضه، از بزرگترین قربانیان خشونت های چند وجهی و دارای محتواهای مختلف بودند، اما دیگر طرف ها نیز به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از آن جدا نبودند.

حال اگر بپذیریم که ملت تونس، ملتی صلح جوست، پس چگونه می توان حضور (حداقل) 3000 الی 5000 تونسی که در دفعات مختلف در عراق، سوریه و لیبی و دیگرانی را که در مالی و پیش از آن در الجزایر، افغانستان، بوسنی و هرزگوین و چچن وارد جنگ شدند، تفسیر کرد؟و نیز چگونه ممانعت وزارت کشور تونس از خروج حدود 29 هزار تونسی از سال 2012 به بعد برای پیوستن به کانون های نبرد در سوریه و عراق را می توان توجیه کرد؟ وجود 1390 تونسی (1349 مرد و 41 زن) که به اتهامات مربوط به تروریسم در حوزه بین المللی تحت پیگرد قرار دارند، چطور توجیه می شود؟وحشیگری و رفتار وحشیانه برخی از تونسی ها نسبت به افراد و مؤسسات غیرنظامی در کانون های نبرد از جمله قتل، مثله کردن جسد، منفجر کردن ساختمان های دولتی و خصوصی بر سر ساکنانش را چطور می توان تفسیر کرد؟ رفتار داعشیان در تونس در قبال ساکنان دامنه های کوه های تونسی، اعم از قتل، سر بریدن، مثله کردن ده ها تن از نیروهای نظامی و گارد ملی تونس، پلیس، غیر نظامیان تونسی و خارجی ها، چگونه تفسیر می شود؟خشونت اجتماعی گسترده ای که کشور بعد از انقلاب شاهد آن بود و روندی افزایشی به خود گرفت را به چه تفسیر کنیم؟ آیا نمی توان آنگونه که در تعدادی از کشورهای عربی انجام شد، در صورت وجود شرایط و امکانات و چارچوب ها، آن انرژی های خصمانه فردی را به خشونتی دارای انگیزه سیاسی نظام یافته و ایدئولوژیک تبدیل کرد؟صرف نظر از نگاه پاکسازانه و توصیفات غیرواقعی جامعه تونس، می بینیم که تاریخ همه ملت ها، از جمله ملت هایی که به سطح بالایی از پیشرفت رسیده اند، از نشانه های خشونت سیاسی که طرف های سیاسی در میان خود بدان مبادرت می ورزند، خالی نیست، کما اینکه هنوز برخی از نشانه های آن خشونت ها در میان برخی از احزاب، سازمان ها و پارلمان های کشورهای پیشرفته نیز دیده می شود، چه برسد به خشونت رو به رشدی که برخی از افراد وابسته به سازمان ها و انجمن های راستگرای تندروی سیاسی و دینی یا هر دو با هم، به طور خاص در اروپای غربی بدان دست می زنند.

اشکال مختلف خشونت نیز مانند تندروی، یک پدیده اجتماعی، انسانی و سیاسی است که جوامع بشری از زمانی که انسان در زمین حضور پیدا کرد، با آن مواجه بودند و جامعه تونس، از دیگر جوامع بشری که اشکال مختلفی از خشونت اجتماعی و سیاسی را در خود شناخت یا می شناسد که میزان آن بر اساس شرایط کلی داخلی یا خارجی افزایش یا کاهش می یابد، جدا نیست.

تردیدی وجود ندارد که گسترش پدیده سلفیت تکفیری خشونت طلب و بزرگی تعداد تونسی هایی که در داخل یا خارج از کشور بدان وارد شدند، سؤال های بسیاری را ایجاب می کند که از آن جمله است: با اینکه تونس جز اندک کشورهای عربی است که پیشرفت قابل ملاحظه ای در حوزه های اجتماعی، فرهنگی و تربیتی داشت، این پدیده چگونه و چرا در آن به وجود آمد؟به ویژه اینکه تونس، کشوری با درب های باز و گشاده است که به پیشگامی در حوزه های مختلف مانند آزادی زنان و سازماندهی سندیکایی و سیاسی و حقوقی و… معروف است، ضمن اینکه آنچه اتفاق افتاد، عاملی است که به تحقیق و بررسی تعداد این افراد چه در داخل و چه رزمندگانی که در کانون های نبرد حضور دارند و مهمترین سازمان ها و برجسته ترین عملیات های خشن و تروریستی که بدان دست زدند و تعداد قربانیان آن و همچنین تلاش برای مشخص کردن ویژگی های اجتماعی، فرهنگی و جغرافیایی و نیز بررسی دلایلی تشویق می کند که این افراد را به ورود به آن گروه ها واداشت.

تردیدی وجود ندارد که کتاب ها و پژوهش هایی که برجستگی و منحصر به فردیِ افراد این پدیده را در تونس رصد و تحلیل کرده است محدود باقی می ماند و بر همین اساس، ما اعتقاد داریم که به پژوهش ها و مطالعات علمی و پژوهشی نیازمندیم، امری که مستلزم آن است که طرف های ذی ربط به این پدیده، اسناد و داده های لازم را تا جایی که به امنیت ملی آسیب نمی زند، در اختیار پژوهشگران قرار دهند تا نسبت به بررسی آن از جنبه های مختلف اقدام کنند که ممکن است بتوانند دلایل آن را بررسی و سطح انتشار آن را محدود کنند.

بدون این امر، یعنی در صورت عدم وجود آن منابع، مطبوعات و برخی از پایگاه های الکترونیک با آزادی هایی که در اختیار دارند، یکی از مهمترین منابعی به شمار می آید که پژوهشگر می تواند بعد از کسب اطمینان از اعتبار و صحت داده هایی که ارائه می دهد، بر آن تکیه کند.

کلید واژه ها: تونس - نشر کتاب - منتشر - تکفیری - سلفی - جدید - کتاب - تاریخ - موضوع - خشونت - کشور - نگار - دکتر - سیاستمداران - اصحاب رسانه - تروریسم - نویسنده - انفجار - فرهنگی - یکی از - اصحاب - نوشته - سیاسی - ایران - رسانه - شبکه - داعش