ماجرای کلیپ پربیننده اجرای باله توسط بالرین مبتلا به آلزایمر

عده زیادی از مردم دنیا با دیدن اجرای باله دریاچه قوی چایکوفسکی توسط خانم مارتا سی.

گونزالس گرفتار فراموشی آلزایمر، روی صندلی چرخدار در خانه سالمندان ناحیه والنسیا در اسپانیا تعجب زده شدند.

- به گزارش سایت قطره و به نقل ازهمشهری آنلاین، عبدالرحمن نجل رحیم مغزپژوه در یادداشتی در روزنامه شرق نوشت: بیماری آلزایمر با همه مشکلات و مصائبی که به بار می آورد، می تواند افشاکننده بخشی از خویشتن و آگاهی انسان باشد که بنا بر طبیعت هنگام سلامت در زیر لایه های شعور و خودآگاهی پیدا و آشکار در زندگی روزمره، مستور و مخفی می ماند و اغلب به حساب بدیهیات گذاشته می شود و اهمیت کارکردهای آن ها به چشم نمی آید.

به همین دلیل وقتی در بیماری آلزایمر بعضی از توانایی های نهفته رخ می نمایانند، باعث تعجب همگان می شود.

عده زیادی از مردم دنیا با دیدن اجرای باله دریاچه قوی چایکوفسکی توسط خانم مارتا سی.

گونزالس گرفتار فراموشی آلزایمر، روی صندلی چرخدار در خانه سالمندان ناحیه والنسیا در اسپانیا تعجب زده شدند.

چنین پیداست که خانم گونزالس در سال گذشته کمی پیش از مرگ، با شنیدن موسیقی چایکوفسکی، چنان به هیجان آمده که شروع به اجرای آن می کند.

سؤالی که برای اکثر شاهدان این فیلم مستند کوتاه پیش می آید این است که چگونه کسی که بیماری فراموشی یا آلزایمر دارد، می تواند با قطعه ای از موسیقی چایکوفسکی، چون بالرینی حرفه ای به اجرای زیبای آن بپردازد، چنان که گویی در حضور تماشاگران بسیار در حال انجام آن است.

درست است که خانم گونزالس در 50 سال قبل از این اتفاق، در نیویورک بالرین حرفه ای بوده، اما چطور می شود وقتی او حتی نمی تواند به یاد بیاورد که صبحانه چه خورده، بتواند از عهده حرکات و کنش های پیچیده متناسب با موسیقی باله چایکوفسکی برآید و طوری آن را با هیجان اجرا کند که گویی در حضور مخاطبان مشتاق خود قرار دارد.

امروزه با گشایش هایی که در فهم امر بدن مندی شناخت در مغزپژوهی اجتماعی صورت گرفته، ذکر چند نکته در تحلیل این مستند کوتاه از خانم گونزالس خالی از فایده نیست.

اول اینکه اگر شرایط خانم گونزالس مورد توجه مؤسسه ای که در پی یافتن نوعی موسیقی درمانی برای افراد آلزایمری است، قرار نمی گرفت چه بسا توانایی او در اجرای مهارتی که سال ها در خفا مانده بود، همچنان مخفی می ماند.

بدیهی است که این خویشتن اولیه و حداقلی و آگاهی پیش تأملی اولیه ناشی از آن، که در بیماران آلزایمری پابرجا می ماند، ساخته تجربیات ادراکی کنش های عاطفی، اجتماعی فعالیت مدارهای عمیق مغزی در رابطه با بدن خود و دیگری است.

این تجربیات بیناجسمانی و بیناسوژه ای، سازنده تجربیات مهارت یافته اجرایی در زندگی ما هستند که اغلب نسبت به آن ها خودآگاهی تأملانه و بازتابی نداریم.

جالب اینکه اگر هم بخواهیم هم زمان به آن ها خودآگاهی تأملی داشته باشیم، در اجرای هم زمان این مهارت ها دچار اشکال می شویم، زیرا دخالت مدارهای خودآگاهی تأملی در اجرای خودبه خودی آن ها اختلال ایجاد می کند.

این موضوع به دقت در مورد اجراهای هنری مختلف، مورد مطالعه قرار گرفته است.

موضوع مهم دوم در این رابطه، نقش عوامل فرهنگی در چند و، چون یادگیری مهارت های اولیه اجرایی در دوران کودکی، نوجوانی و جوانی است.

خانم گونزالس در فرهنگی رشد کرده که می توانسته بالرین شود و باله دریاچه قوی چایکوفسکی را بارها روی صحنه تمرین و نمایش اجرا کند و همین امر باعث شده این اجراها در عمق مدارهای بدنی مغزی حافظه پنهان کنشی ـ عاطفی اجتماعی او نقش ببندد و حتی بیماری فاجعه باری، چون آلزایمر نیز نتواند به آن دسترسی پیدا کند.

اما در شرایط فرهنگی دیگر، فاطمه خانم، بیمار من نیز پس از فاجعه پیشرفت بیماری آلزایمر زمانی که حتی نمی تواند دخترش را بشناسد، قادر به خواندن دقیق حمد و سوره نماز و حرکات سجود و رکود آن است که از نوجوانی و جوانی یاد گرفته است.

باقی ماندن این توانایی در فاطمه خانم هم که هیچ چیز را به یاد نمی آورد، مایه تعجب اطرافیان می شود.

به طوری که فامیل شک می کنند که شاید فاطمه خانم ادا درمی آورد که وانمود می کند بچه هایش را نمی شناسد.

فاطمه خانم یا خانم گونزالس هیچ کدام قدرت جادویی ندارند، بلکه تنها هنوز با کمک مدارهای عمیق مغزی بدنی شان، مهارت های اجرایی آموخته در کنش های عاطفی اجتماعی وابسته به فرهنگ دوران فعال زندگی شان را حفظ کرده اند.

سومین نکته اینکه پیوند انسانی برای رسیدن به هر نوع آگاهی الزامی است.

به این معنا که در هر ارتباط مهارتی حرکتی پیش زبانی نیز به خویشتنی حداقلی و اولیه برای ایجاد نوعی فضای آگاهی پیش تأملی بیناجسمانی و بیناسوژه ای نیاز است؛ بنابراین هر دو فرد دچار آلزایمر (گونزالس و فاطمه خانم) در دو فرهنگ متفاوت برای اجرای این سطح از توانایی شناختی ناشی از خویشتن حداقلی و آگاهی پیش تأملی، نیاز به دیگری دارند تا طنین اعمالشان در واکنش آنسانی آنها، چرخه های آغازین آگاهی در زیست جهانشان را تأمین کند.

نکته چهارم اینکه بیماری آلزایمر با همه مشکلات و مصائبی که به بار می آورد، می تواند افشاکننده بخشی از خویشتن و آگاهی انسان باشد که بنا بر طبیعت هنگام سلامت در زیر لایه های شعور و خودآگاهی پیدا و آشکار در زندگی روزمره، مستور و مخفی می ماند و اغلب به حساب بدیهیات گذاشته می شود و اهمیت کارکردهای آن ها به چشم نمی آید.

به همین دلیل وقتی در بیماری آلزایمر بعضی از توانایی های نهفته رخ می نمایانند، باعث تعجب همگان می شود.

نکته آخر اینکه ویدئوی اجرای باله دریاچه قوی چایکوفسکی توسط خانم گونزالس می تواند وایرال شود و میلیون ها بیننده جهانی داشته باشد، درحالی که اجرای نماز فاطمه خانم نمی تواند توجه این چنانی را جلب کند.

علت آن هم تا اندازه ای مربوط به سطح و درجه مهارتی مورد برای اجرای باله به عنوان هنری حرکتی پیچیده است و به دلیل همین پیچیدگی، برای همه میسر نیست که بالرین شوند؛ بنابراین وقتی یک بالرین دچار آلزایمر می شود و بخش اعظم قوه شناخت خود را از دست می دهد، هنوز می تواند با حرکاتی سنجیده در دست ها و نیم تنه و چهره خود، حرکات پیچیده هماهنگ با موسیقی ایجاد کند که از عهده افراد معمولی برنمی آید و این خود باعث شگفتی بیشتر می شود.

بدیهی است که بخشی از این شگفتی ها ناشی از قدرت هنر موسیقی و درهم تافتگی آن با هیجان و حرکات و جنبش پیچیده بدن به عنوان ریشه تفکر انسانی است.

پدیده این چنانی مثل باقی ماندن چند برگ زرد مقاوم بر پیکره بی برگ درختی کهن در پاییزی سرد در انتظار زمستان است.

کلید واژه ها: آلزایمر - بیماری آلزایمر - چایکوفسکی - خانه سالمندان - توسط - بیماری - دریاچه - صندلی چرخدار - روزنامه شرق - آگاهی - عبدالرحمن - کارکردهای - دنیا - خودآگاهی - سالمندان - مردم - فراموشی - والنسیا - اسپانیا - روزنامه - مشکلات - همشهری - گرفتار - گزارش - اهمیت - زندگی - سلامت - صندلی - ناحیه - طبیعت