نقش حرکت جوهری در تحول وجودی انسان - بخش دوم و پایانی نسبت بین اکوان سه گانه انسان و تأثیر متقابل آنهامعنای حرکت جوهری این است که هر صورت حادث، مشتمل بر آثار و کمالات صور قبلی نیز هست و جریان حرکت به نحو لبس بعد از لبس است. - " نسبت بین اکوان سه گانه انسان و تأثیر متقابل آنها در باور صدرا، نفس حقیقتی ذومراتب است که بدن، مرتبه نازله آن است (همو، 1382الف، ج9، ص64)، و هر فعل و انفعالی که در یک مرتبه رخ دهد، با فعل و انفعال در مراتب دیگر مرتبط است. بنابراین، همان طور که حالات مراتب عالی نفس به سوی بدن نزول کرده و بر آن تأثیر می گذارند، همه مراتب نفس نیز، حتی بالاترین مراتب آن، با فعل و انفعال مرتبه نازله بدن در ارتباط هستند و از آن متأثر می شوند (همو، 1383، ج4، ص269). صدرا این تأثیر و تأثر متقابل را با مطرح کردن روح بخاری تبیین می کند که در واقع واسطه میان نفس در مراتب تجردی با مرتبه نازله آن (بدن) است. بر این اساس، همچنان که اگر حالتی نفسانی در نفس حاصل شود به روح بخاری سرایت کرده، به سوی بدن نزول می کند، هرگاه حالتی جسمانی بر بدن عارض شود به واسطه روح بخاری ارتقا می یابد و به نفس می رسد (همان). در تعالی انسان، علوم و معارف نقش مهمی ایفا می کنند، بدون آگاهی و علم به مبدأ هستی، بدون وجودشناسی عمیق و سیر در مراتب هستی حرکت جوهری نمی تواند موجب سعادت مطلق انسان شود، بی شک با صرف نوعی حرکت قهری جبری آینده انسان و معاد او تأمین و برچسب ها: |
آخرین اخبار سرویس: |