سالانه چند ایرانی در اثر مسواک نزدن می میرند!؟

بهداشت ضعیف دهان و دندان و مسواک نزدن، با بیماری های قلبی عروقی، سرطان ها و کاهش طول عمر در ارتباط است و افراد دارای دندان از دست رفته، خالی، - "، تعدادی از مطالعات پیشین ارتباط میان بهداشت دهان و دندان و مرگ و میر به علل خاص را نشان داده اند، اما این مطالعات عمدتا در کشورهای پردرآمد انجام شده اند.

دانشمندان دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در تازه ترین تحقیق خود تحت عنوان Oral heals and mortality in the GOLESTAN Cohort Study که در نشریه معتبر بین المللی International Journal of Epidemiology (نشریه انجمن بین المللی اپیدمیولوژی) منتشر شده، به بررسی ارتباط میان بهداشت دهان و دندان و بروز بیماری ها و مرگ و میر به علل خاص در کشور پرداختند.

در این مطالعه که به سرپرستی دکتر رضا ملک زاده، استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی تهران و پراستنادترین دانشمند علوم پزشکی ایران در بستر مطالعه کوهورت بزرگترین مطالعه آینده نگر خاورمیانه که از سال 83 تا کنون، بیش از 50 هزار ایرانی 40 تا 75 سال را با هدف بررسی عوامل خطر سرطانها و سایر بیماریهای مزمن در شمال شرق ایران (استان گلستان) مورد بررسی و پیگیری قرار داده است تعداد دفعات مسواک زدن ، استفاده از دندان مصنوعی و پروتز دندان ، بر اساس خوداظهاری شرکت کنندگان و نیز وضعیت سلامت دندان آنها شامل دندان های از دست رفته، فاسد، خالی و پر شده، توسط پزشکان آموزش دیده مورد بررسی قرار گرفتند.

محققان در ادامه، شرکت کنندگان در مطالعه شامل 42٫4 درصد مرد و 57٫6 درصد زن را که با هدف بررسی وضعیت بهداشت دهان و دندان مورد بررسی بودند، به مدت 9 سال مورد پیگیری قرار دادند.

از آن جا که تعداد مرگ و میرهای کلی گزارش شده طی مدت بررسی ( 2004 تا 2014) نزدیک به 4 هزار نفر ( سه هزار و 820 نفر) بود، نتایج بررسی ها نشان داد از این بین، یکهزار و 981 نفر بر اثر بیماری های قلبی عروقی، 839 نفر بر اثر سرطان ها و 217 نفر نیز بر اثر حوادث و جراحات فوت کردند.

پزشکان ایرانی در این تحقیق، پس از سالها پیگیری بهداشت دهان مطالعه شوندگان، ارتباط مرگ و میرهای رخ داده در جمعیت مورد مطالعه با بهداشت دهان و دندان افراد فوت شده را به دقت مورد کنکاش و بررسی قرار دادند.

نتایج بررسی ها بسیار تامل برانگیز بود: افزایش نرخ مرگ و میر کلی در شرکت کنندگانی که بیشترین دندان از دست رفته را در مقایسه با افراد دارای حداقل دندان از دست رفته، داشتند.

مسواک زدن در کاهش خطر بیماری ها و مرگ به علل خاص بسیار موثر است طبق بررسی و نتایج این تحقیق، مسواک زدن به هر شکل اعم از یک بار ، دو بار یا بیشتر از دو بار در روز خطر مرگ به علل خاص از جمله بیماری قلبی، عروقی، سرطان، دیابت، انسداد مزمن ریوی و … را کاهش می دهد ؛ چرا که نتایج نشان داد بین مرگ و میر و وضعیت بهداشت دهان و دندان افراد ارتباط وجود دارد و بهداشت ضعیف دهان و دندان و مسواک نزدن، شانس ابتلا به این بیماری ها را تا بیش از 40 درصد افزایش می دهد.

از دیگر نتایج جالب توجه این مطالعه دانشمندان کشور آن است که حتی، وضعیت بهداشت دهان و دندان افرادی که بر اثر خودکشی و یا تصادفات فوت کرده بودند نیز با سایرین تفاوت داشت.

بدان معنا که افراد دارای افسردگی که گاه منجر به خودکشی آنها شده است و نیز افرادی که در تصادفات صدمه دیده و فوت شده اند، بهداشت دهان و دندان ضعیف تری نسبت به سایرین داشته اند.

این نتیجه که صرفا ارتباط وضعیت بهداشت دهان و دندان را با افسردگی در این مطالعه اپیدمیولوژی حاضر آشکار کرده است، می تواند به دلیل این احتمال باشد که افراد دارای افسردگی، کمتر از سایرین، بهداشت دهان و دندان را رعایت می کنند و در افراد خودکشی کرده، وضعیت بهداشت دهان و دندان به مراتب بسیار ضعیف تر بوده است.

همان طور که این تحقیق اشاره کرده است، مطالعات پیشین درباره تاثیر بهداشت دهان و دندان در بروز بیماری ها عمدتا در کشورهای پردرآمد انجام شده است.

به عنوان نمونه از مجموع 15 مطالعه انجام شده در این زمینه، 12 مطالعه، وجود ارتباط بین دندان های از دست رفته و بروز بیماری ها و مرگ ومیر به علل خاص را به اثبات رسانده اند اما نتایج مطالعه حاضر که در بستر مطالعه کوهورت بزرگ استان گلستان انجام شده، از آن جا که می تواند نتایج مشابهی را برای کشورهایی با درآمد کمتر و بهداشت دهان و دندان ضعیف تر ارائه کند، حائز اهمیت جهانی است و از این نظر مطالعه دانشمندان علوم پزشکی تهران، می تواند منحصر به فرد باشد.

وضعیت بهداشت دهان و دندان در دنیا بهداشت ضعیف دهان و دندان و بیماری های لثه از بیماری های شایع در دنیاست.

در ایالات متحده شیوع بیماری پریودنتال (بیماری پیرادندانی یا بیماری بافت های نگهدارنده دندان ها شامل لثه، الیاف اتصال دهنده دندان به استخوان و بافت استخوانی اطراف دندان.

اگر بهداشت دهان و دندان به درستی رعایت نشود با ایجاد پلاک دندانی و ترشح سموم از میکروب های آن بافتهای مجاور تحت تأثیر قرار می گیرند.

اگر مشکلی در هر یک از اجزا، نگهدارنده دندان در استخوان ایجاد شود فرد دچار بیماری پریودنتال شده است) در میان بزرگسالان 46 درصد است.

طبق آماری که دبیر شورای عالی سلامت دهان و دندان اعلام کرده است ایرانی ها حدود 200 میلیون دندان پوسیده دارند.

سعید عسکری گفته است: پوسیدگی دندان و بیماری های لثه شیوع بالایی در جهان و در کشور ما دارد.

وی اظهار داشته است که حتی شیوع پوسیدگی دندان در جهان در مقایسه با میگرن و آسم بیشتر است و بر اساس آخرین پیمایش های انجام شده در میان افراد 35 تا 44 سال ، به طور متوسط حدود 3 دندان پرشده و 6 دندان کشیده شده و 4 دندان پوسیده وجود دارد.

همچنین آمار دندان های پوسیده در میان کودکان ایران، صعودی بوده است که این مساله هزینه های زیادی را برای درمان نیاز دارد.

چرا دندان های خراب باعث بیماری و مرگ و میر می شوند؟ دهان ما محل زندگی هزاران گونه مختلف باکتریایی است، تعداد محدودی از این گونه ها در بروز التهاب و عفونت نقش داشته و موجب بروز پوسیدگی دندان می شوند.

بنابراین به گفته محققان، مسواک نزدن و بهداشت دهان و دندان ضعیف، از عوامل ایجاد تغییر در میکروبیوم دهان است و سبب بروز شرایط از دست رفتن دندان می شود.

از دست رفتن دندان نیز سطح باکتری در حفره دهان را افزایش می دهد و تجمع باکتریایی خطر ابتلا به بیماری ها را محتمل تر می کند.

بهداشت ضعیف دهان و دندان و این همه بیماری؟! بیماری های لثه با تشکیل پلاک ها روی دندان به واسطه مسواک نزدن شروع می شوند.

این پلاک ها لایه چسبنده ای هستند که از غذا و باکتری تشکیل شده و می توانند باعث خونریزی لثه ، تورم و ایجاد بیماری در آن شوند.

همچنین محققان ثابت کرده اند که بهداشت دهان و دندان، بطور قابل توجهی می تواند تشکیل پروتیین های سی ری اکتیور و فیبرینوژن را کاهش دهد؛ چراکه بالا رفتن میزان این پروتیین ها در خون احتمال ابتلا به بیماری های قلبی را به شدت افزایش می دهد.

به گفته محققان احتمالا باکتری های موجود در این پلاک های دندانی می توانند به راحتی وارد جریان خون شده و بعد از وارد شدن به اعضای حیاتی بدن انسان در آنها ایجاد عفونت کنند.

همچنین این باکتری ها توانایی مسدود کردن جریان خون در رگ های قلبی را دارند که در موارد شدید خطر ایست قلبی را در افراد مسن افزایش می دهند.

یک فرد سالم باید 32 دندان در دهانش داشته باشد و تحقیقات نشان داده است اشخاصی که کمتر از 21 دندان در دهان خود دارند شانس ابتلای آنها به حمله قلبی، 65 درصد بیشتر است.

تحقیقات محققان دانشگاه نیویورک روی 9 هزار زن بالغ نشان داده است احتمال ابتلا به حمله قلبی در زنانی که دچار بیماری های لثه هستند تا دوبرابر نسبت به دیگران بیشتر است.

تاثیر بهداشت دهان و دندان ضعیف در ابتلا به دیابت و سرطان ها مسواک نزدن همچنین می تواند خطر ابتلا به بعضی از انواع سرطان ها را در انسان بیشتر کند.

به طور کلی افرادی که به بهداشت دندان و لثه های خود توجه نشان می دهند با احتمال 14 درصد کمتر به سرطان دچار می شوند.

در بعضی موارد، ارتباط بین بیماری های لثه و سرطان بسیار بیشتر است.

برای مثال یک فرد با دندان های خراب و لثه های متورم با احتمال 49 درصد بیشتر از دیگران ممکن است به سرطان کلیه دچار شود.

احتمال ابتلای این شخص به سرطان های لوزالمعده و خون هم به ترتیب 54 و 30 درصد نسبت به سایرین بیشتر است.

دیدگاه برخی متخصصان بر این است که تورم و بیماری های مزمن لثه می تواند منجر به ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن انسان شده و سلول های او را در برابر تومورهای سرطانی آسیب پذیر کند.

بعضی دیگر از محققان هم معتقدند، باکتری های موجود در پلاک های دندانی به طور مستقیم می تواند منجر به تولید بافت های سرطانی در اعضای حیاتی بدن شوند.

بروز انسداد مزمن ریوی با مسواک نزدن دانشمندان در آخرین تحقیقات خود متوجه ارتباط قدرتمندی بین بهداشت دهان و ابتلا به بیماری انسداد ریوی مزمن یا COPD شده اند.

در این بیماری که چهارمین عامل مرگ و میر در ایالات متحده به شمار می آید عملکرد سیستم تنفسی به تدریج کاهش پیدا می کند و ریه ها به مرور زمان تخریب می شوند.

محققان معتقدند، باکتری های موجود در دهان می توانند وارد ریه شده و هر چند وقت یک بار باعث بروز عفونت در این قسمت بسیار حساس بدن شوند.

متاسفانه این باکتری ها می توانند به سرعت تقسیم شده و بخش زیادی از ریه ها را فرا بگیرند، به همین دلیل افرادی که دچار بیماری های ریوی و تنفسی هستند باید بیشتر از دندان های خود محافظت کنند.

آمارها نشان می دهد، میزان ابتلا به بیماری های لثه در افرادی که دیابت دارند تا سه برابر بیشتر است.

براساس تحقیقات انجام شده توسط موسسه ملی بیماری های کلیه و دیابت ایالات متحده، هر قدر وضعیت بهداشت دهان و دندان در یک فرد بدتر باشد، احتمال ابتلای او به دیابت و مرگ و میر بر اثر این بیماری افزایش پیدا می کند.

البته این ارتباط دو طرفه است، یعنی دیابت هم می تواند روی سلامت لثه ها تاثیر منفی گذاشته و سرعت خراب شدن دندان ها را افزایش دهد.

پوکی استخوان در کمین آنها که مسواک نمی زنند از سویی دیگر در افرادی که مسواک نمی زنند به تدریج استخوان های دندان که در ریشه آن قرار گرفته اند تحلیل رفته و از بین می روند.

این عامل باعث از بین رفتن بافت نرم لثه در اطراف دندان شده و در نهایت باعث تخریب کامل دندان می شود.

این وضعیت در بعضی از مبتلایان به بیماری لثه می تواند نشان دهنده ابتلای آنها به بیماری پوکی استخوان باشد.

در افراد مبتلا به این بیماری تراکم استخوانی به تدریج کاهش پیدا کرده و استخوان ها به تدریج ضعیف می شوند.

این موضوع به خصوص در میان زنان بالای 50 سال اهمیت بیشتری پیدا می کند.

بعد از رسیدن به سن یائسگی، تراکم بافت استخوانی در زنان کاهش می یابد که یکی از دلایل اصلی آن ایجاد تغییرات هورمونی در بدن است.

دانشمندان معتقدند، زنانی که زیاد به دندانپزشک مراجعه می کنند، حتما باید یک بار آزمایش تراکم استخوان را هم انجام دهند تا از ابتلا نداشتن خود به پوکی استخوان اطمینان پیدا کنند.

مسواک نزدن و زوال عقل ! بهداشت نامطلوب دهان و دندانها در عین حال پیامدهای مضر و مخربی نیز برای مغز دارد.

عدم رعایت بهداشت مناسب دندانها با تنگ شدن و انسداد سرخرگ ها در مغز مرتبط است.

وقتی سرخرگها و عروق مغز به دلیل وجود باکتری ها مسدود می شوند، این فرایند نیز به نوبه خود موجب تضعیف حافظه و افزایش خطر زوال عقل می شود تحقیقات محققان همچنین نشان داده است زنانی که به بیماری لثه مبتلا هستند دو برابر بیشتر با مشکلات دوران بارداری مواجه می شوند که از جمله این مشکلات تولد نوزاد زیر وزن و زودرس است.

باکتری های لثه در واقع موجب بروز این قبیل مشکلات در زنان باردار می شوند.

یک مطالعه جدید نشان داده است که بیماریهای دندانی و لثه ای و بهداشت نامناسب دهان و دندان زمان باردار شدن را در زنان به تاخیر می اندازد و امکان باردار شدن را دشوار می سازد.

2024
کلید واژه ها: بهداشت دهان و دندان - دندان - دهان و دندان - دانشگاه علوم پزشکی تهران - مرگ و میر - مطالعه - بهداشت - دانشگاه علوم پزشکی - بیماری - بیماری های قلبی - مسواک زدن - ایران - مسواک - دهان - بین المللی - ایرانی - سرطان - پزشکی - دانشگاه - پزشکان ایرانی - پزشکان - علوم - دندان مصنوعی - سلامت دندان - تهران - خاورمیانه - درصد - بزرگترین - کاهش - نشان