فاطمه شهیدی ملاک‏ های تمایز واجب از ممکن در تقسیم موجودات از نظر فارابی

مشهور این است که فارابی همچون ابن‏سینا موجودات را به دو دسته تقسیم می‏ کند.

در این تقسیم که با محوریت اصل علیت طرح شده است، به جز خدا ــ که تنها واجب ‏الوجود بالذات است ــ همه موجودات دیگر، - ملاک‏ های تمایز واجب از ممکن در تقسیم موجودات از نظر فارابی مشهور این است که فارابی همچون ابن‏سینا موجودات را به دو دسته تقسیم می‏ کند.

در این تقسیم که با محوریت اصل علیت طرح شده است، به جز خدا ــ که تنها واجب ‏الوجود بالذات است ــ همه موجودات دیگر، ممکن و در عین حال واجب ‏الوجود بال غیرند.

چکیده مشهور این است که فارابی همچون ابن‏سینا موجودات را به دو دسته تقسیم می‏ کند.

در این تقسیم که با محوریت اصل علیت طرح شده است، به جز خدا ــ که تنها واجب ‏الوجود بالذات است ــ همه موجودات دیگر، ممکن و در عین حال واجب ‏الوجود بال غیرند.

اما در بسیاری از آثار فارابی، باوجود ذکر تقسیم موجودات به واجب و ممکن، ملاک تمایز و درنتیجه مصادیق اقسام، با تقسیم سینوی تفاوت دارد.

از تفسیر فارابی بر کتاب العباره ارسطو و با نظر به بحث واجب و ممکن ــ به دلیل ابهاماتی که در متن این اثر وجود دارد ــ دو گونه تقسیم برای موجودات قابل تشخیص است.

وجه تمایز اقسام در یکی از این دو تقسیم، فعلیت محض (مقابلِ دارای قوه بودن) و در دیگری، ازلیت است.