پایه پولی؟اجزای آن،نحوه خلق پول/عوامل موثر بر حجم پول

در این مطلب آموزشی به تعریف پایه پولی،اجزای آن،نحوه استفاده از این اصطلاح برای ایجاد پول،روابط ریاضی آن، ضریب فزاینده پول و تبیین اجزای ضریب فزاینده و عوامل موثر بر حجم پول پرداخته شده است.

- نخستین گام در ساختن هر الگوی عرضه پول، آشنایی با مفهوم پایه پولی و یا پول پرقدرت است.

پایه پولی عبارت است از : 1- صورت بدهی مقامات بانکی (بانک مرکزی) به بخش های خصوصی (اسکناس و مسکوک در دست مردم)2 - صورت بدهی بانک مرکزی به بانک ها؛ شامل: اسکناس و مسکوک نزد بانک ها، سپرده های قانونی و سپرده های اضافی بانک ها نزد بانک مرکزی.

همچنین می توان پایه پولی را بصورت حاصل جمع دارایی های خارجی و داخلی بانک مرکزی بیان کرد.

تغییرات پایه پولی در اقتصاد را می توان تابعی از تغییرات دارایی های مالی بانک مرکزی به شمار آورد.

بانک مرکزی در کشورها وظیفه انتشار اسکناس را به عهده دارد.

این بانک از ذخایر ارزی (ذخایری از ارزهای معتبر دنیا مانند دلار و پوند)، ذخایر طلا، مطالبات از دولت و مطالبات از بانک ها به عنوان پشتوانه برای انتشار اسکناس استفاده می کند.

بدهی بانک مرکزی نیز همان اسکناس و مسکوکات در دست مردم، ذخایر قانونی ، اضافی و احتیاطی بانک های تجاری است.