بررسی معناشناختی واژگان متفرد حوزه معنایی طبیعت در بافت کلامی نهج البلاغه

واژگان متفرد نسبت به واژگان مترادف هم حوزه ی خود، دارای بارمعنایی و مفهومی خاص و متمایزی هستند که آن ها را با سیاق و بافت کلامی خودشان در بالاترین حد هماهنگی قرار می دهد.

- نویسندگان: حسین چراغی وش: استادیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه لرستان حسین فلاحی اصل: استادیار گروه معارف دانشگاه لرستان کبری حیدری: دانشجوی کارشناسی ارشد نهج البلاغه دانشگاه لرستان چکیده در متن نهج البلاغه واژگانی وجود دارد که تنها یک­بار به کاررفته است، ازاین رو می­ توان آن­ها را متفرد نامید، برخی از این واژگان در حوزه­ ی معنایی خود مترادف دارند، ولی هیچ یک از این واژگان مترادف، نمی­تواند در محور هم نشینی کلام، جایگزین واژه­ ی متفرد شود؛ چرا که واژگان متفرد در عین اشتراکات معنایی گاه در بافت کلام بار معنایی و مفهومی منحصربه فردی هستند که سایر واژگانِ همان حوزه معنایی این ویژگی را ندارند و گاه استفاده از آرایه ­های ادبی که از میان آن­ها سجع، استعاره و کنایه بیشترین کاربرد را دارد، باعث تمایز واژه­ی متفرد و به ­کار رفتن آن در بافت کلام حضرت شده است.

در این پژوهش درصدد هستیم با استخراج واژگان متفرد حوزه ­ی معنایی طبیعت، چه از نظر معنا و مفهوم و چه از نظر ادبی که برجستگی بیشتری در بافت جمله دارند، به بررسی معانی آن­ها با توجه