شاهنامه آغازی است بر پایان و پایانی است بر آغاز

میرجلال الدین کزازی با اشاره به پیوستگی فرهنگی میان کشورهایی که قبلاً عضو جماهیر شوروی بودند، با ایران، به تأثیر شاهنامه بر این کشورها اشاره می کند و می گوید: - "، شاهنامه که به گواه بسیاری حیات دوباره ادبیات فارسی و چه بسا زبان فارسی را رقم زد، در سده چهارم هجری سروده شد.

هرچند قبل از فردوسی شاهنامه هایی نیز متولد شده بودند، اما دیری نپایید که شاهنامه فردوسی جای تمام کارهای گذشته را گرفت و آغازی شد بر پایان شاهنامه ها و خدای نامک های گذشته.

اگرچه برخی این سترگ اثر پیر طوس را فقط حدیث رستم فهم کردند، اما شاهنامه توانست بر تارک ادب ایران بدرخشد.

اگرچه بعدها باز به تکرار بارها و بارها شاهنامه هایی در وزن و حتی موضوع به تکرار از اثر فردوسی خلق شد، اما هیچ یک نتوانستند خلف صالحی بر فرزند فردوسی باشند.

یگانه اثر فردوسی نه تنها در ایران که در انیران نیز جایگاه خود را یافت و چه بسیار از سخن سنجان که شاهنامه را شاهکاری در ادبیات حماسی می دانند.

از همان زمان که پای شرق شناسان به ادبیات ایران زمین باز شد، شاهنامه در کنار دیگر آثار کلاسیک ایرانی همواره یکی از کتاب های مورد پسند مترجمان بوده است.

شاید در میان کشورهای مختلفی که داستان های رزمی فردوسی به آنها سفر کرده اند، سهم روسیه بیش از دیگر کشورها باشد.