نگاهی به نظام شاهی در ایران محمدرضا چگونه به نام شاه حکم می راند؟

در ماجرای اجبار ایرانیان برای ورود و عضویت در حزب �رستاخیز� جمله ای را به زبان می آورد که اعتراف بزرگی به خودکامگی سلطنت پهلوی دوم بود: �هرکس نمی خواهد عضو حزب رستاخیز شود، - شاه و شاهنشاهی در ایران از همان آغازین سال های شکل گیری شهریاری در ایران با دیگر نقاط عالم تفاوتی اساسی دارد.

شگفتی سیاحان اروپایی از ماهیت مطلقه و لجام گسیخته ی قدرت شاه و سلطان در ایران از همین مسئله برخاسته است.

دلیل این همه لجام گسیختگی در قدرت شاهان ایران چیست؟ و چرا توانسته در طول تاریخ از آغازین روزهای شکل گیری نظام شهریاری در ایران تا واپسین روزهای حضورش در این سرزمین، همواره به بازتولید خود بپردازد؟ و چرا حتی افرادی را که در ابتدای سلطنت دارای اندیشه ای تساهل آمیز بوده اند، سرانجام به خودکامگی سوق داده است؟ و چرا حتی آخرین شاه ایران می کوشید منشأ قدرت خود را به تأییدات الهی و امامان معصوم پیوند زند.

[1] پاسخ به این سؤالات را باید در اندیشه ی ایرانیان باستان و خاستگاه شاهی در ایران جست و جو نمود سلطنت؛ میراث پدری شاهان اعتقاد به فرهمندی شاهان ایرانی همواره کشورمان را با بحران مدیریت مواجه کرده و گاه سبب شده است که کودکان در ایران بر مسند سلطنت جلوس کرده و عهده دار مسئولیت سرزمین بزرگ و پیچیده ی ایران گردند.